Morgunblaðið - 12.10.2005, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 2005 47
MENNING
Rannís tekur þátt í evrópska verkefninu Researchers
in Europe 2005 til að kynna mikilvægi vísinda og
rannsókna fyrir samfélagið. Rannsóknamiðstöð Íslands • Laugavegi 13 • 101 Reykjavík • www.rannis.is
Dr. Björn Þór Jónsson, dósent í tölvunarfræði, 38
„Ég var strax svolítill spekingur sem krakki heima á Kópaskeri, þekktur fyrir að vera utan við mig
og sökkva mér í áhugamálin. Sextán ára gamall keypti ég mína fyrstu tölvu og þá var línan lögð,“
segir Björn Þór Jónsson. Hann lauk BS-prófi í tölvunarfræði frá Háskóla Íslands 1991 og varði
doktorsritgerð við University of Maryland í Bandaríkjunum árið 1999. Frá árinu 2000 hefur hann
stundað rannsóknir og kennslu við Háskólann í Reykjavík.
Rannsóknir Björns Þórs felast einkum í að þróa hraðvirkar leitaraðferðir fyrir myndleitarkerfi. „Við
erum í samstarfi við stóra franska rannsóknastofu, IRISA-CNRS, og verkið vinnst mjög vel. Það er
í raun enginn í heiminum kominn jafnlangt og við á okkar sérsviði – svo þetta er mjög spennandi.“
Björn Þór segir að vinnan fylgi honum eiginlega hvar sem hann er. „Sem betur fer er hún mjög
skemmtileg... en fjölskyldan sér til þess að ég kúpla líka hraustlega frá. Svo hef ég það markmið
að fara í golfið fimmtugur og byrja frímerkjasöfnun sextugur!“
Sjá nánar um rannsóknir Björns Þórs á vefnum www.visindi2005.is
[myndaleit og heimurinn]
Vísindi – minn vettvangur
P
R
[
p
je
e
rr
]
Ástæðan fyrir því að Kiarost-ami tekur myndir er að hannvill deila dýpstu stundum
hjarta síns með öðrum,“ segir Elisa
Resegotti, sýningarstjóri tveggja
ljósmyndasýninga sem nú gefur að
líta í húsi Orkuveitu Reykjavíkur að
Bæjarhálsi. Um er að ræða yfir 60
svarthvítar ljósmyndir og eitt mynd-
bandsverk, sem íranski kvikmynda-
leikstjórinn Abbas Kiarostami hefur
unnið á ólíkum tímabilum.
Sýningarnar tvær eru aðskildar;
önnur ber heitið Án titils og inni-
heldur stórar grafískar myndir af
landslagi, trjám og dýrum í nýfölln-
um snjó, hin ber heitið Vegir og sýn-
ir veghluta á smærri myndum í
römmum. Vegirnir byrja utan ljós-
myndarinnar og enda líka utan
hennar, og er ástand þeirra ólíkt –
stundum eru þær auðar og greiðar,
stundum brattar, stundum yfirfennt-
ar og stundum leynast þar mann-
eskjur á ferð.
„Kiarostami skrifar aldrei neitt
um ljósmyndir sínar, hvar þær eru
teknar eða hvenær. Enda sér hann
þær, sérstaklega vega-myndir sínar,
sem annað og meira. Vegurinn er
eitthvað sem allir þurfa að kljást við,
sem maður veit ekki hvar byrjar og
hvar endar, og maður ætti heldur
ekki að segja hvert hann leiðir. Það
er áhorfandans að túlka myndirnar.
Og ef maður lætur hrífast af mynd-
um hans, myndi ég segja að það væri
mjög auðvelt að lesa svo ótalmargt
út úr þeim,“ segir Resegotti.
  
Kiarostami er talinn einn áhrifa-mesti kvikmyndagerðarmaður
samtíðarinnar. Þó að ljósmyndun og
jafnvel listmálun hafi fylgt honum
um árabil, er hann þekktastur fyrir
kvikmyndir sínar. Þrátt fyrir þetta
segist Resegotti ekki hugsa um hann
á þann hátt þegar hún stýrir sýningu
á ljósmyndum hans. „Auðvitað er
allt tengt, en hann segist sjálfur líta
svo á að ljósmyndir hans séu annað
en kvikmyndir hans – með þeim
þurfi hann ekki að útskýra neitt.
Hann vill bara ná einhverju augna-
bliki, og láta áhorfandann um hitt,“
segir hún.
  
Sýningarnar tvær hafa verið áferð um heiminn allt frá því að
þær voru sýndar á stórri yfirlitssýn-
ingu um Kiarostami á vegum kvik-
myndasafnsins í Torino á Ítalíu, í nú-
tímalistasafninu þar í borg. Síðan þá
hafa þær ferðast um allan heim; til
Lissabon, Sao Paulo, Belgrad, Bol-
ogna og Seúl svo dæmi séu tekin og
framundan eru margar stórar borg-
ir á ferðalagi þeirra.
Resegotti segir sýninguna hafa
verið mjög ólíka á öllum þeim stöð-
um sem hún hefur haft viðkomu á,
og alls staðar tekist að laga sig að
aðstæðum – hvort sem sýnt var á
kafi í snjó í Belgrad og nánast úti í
sjó á Napólí. „Það sem er mjög slá-
andi hér á Íslandi er að það er
greinilega eitthvað sem minnir á
myndir hans, þó ég vilji helst ekki
tala um líkindi náttúru frá einu landi
til annars. Náttúra getur verið lík
eða ólík, það fer eftir samhenginu
sem hún er sett í,“ segir hún. „En þó
gat ég ekki að því gert að hugsa þeg-
ar ég keyrði frá Keflavík, ja hérna,
þetta er alveg eins og ljósmynd eftir
Kiarostami! Og það er vissulega
þannig í sumum löndum að maður
þarf að leita að ósnertu landslagi.
Hér virðist það hins vegar vera alls
staðar. Þannig að það er óhætt að
segja að íslenskt landslag sé mjög
líkt þeirri tilfinningu sem finna má í
ljósmyndum Kiarostamis – þó þær
séu teknar í mjög fjarlægu landi.“
Sem kunnugt er heimsótti Kiar-
ostami landið í tengslum við Al-
þjóðlega kvikmyndahátíð í Reykja-
vík þar sem dagskrá var helguð
honum, en það var einmitt í
tengslum við hana sem ljós-
myndasýningarnar komu til. Var
greint frá því að forseti Íslands hefði
veitt honum viðurkenningu á meðan
á dvöl hans hér stóð, en hún var þó
ekki það eina sem Kiarostami hafði í
farteskinu þegar hann fór af landi
brott; hér náði hann líka að safna þó
nokkrum ljósmyndum í ferðum sín-
um um landið að sögn Resegotti.
„Við vorum alltaf að stoppa og
taka myndir. Þingvellir þóttu hon-
um sérstaklega áhrifamiklir, og
einnig Gullfoss. Það er satt sem sagt
er; náttúran er ekki hluti af Íslandi,
hún er Ísland.“
Resegotti segist ólm vilja koma
aftur til Íslands, og þá komast í sam-
band við íslenskan myndlistarmann
sem sýndi skúlptúr í norræna skál-
anum á Feneyjatvíæringnum um
miðjan 8. áratuginn. „Það hefur allt-
af setið í mér þetta verk, en því mið-
ur er ég búin að gleyma nafni lista-
mannsins. Þið virðist eiga marga
færa myndlistarmenn.“
’Kiarostami skrifaraldrei neitt um ljós-
myndir sínar, hvar þær
eru teknar eða hvenær.
Enda sér hann þær sem
annað og meira. ‘
AF LISTUM
Eftir Ingu Maríu Leifsdóttur
Ljósmynd/Abbas Kiarostami
„Ja hérna, þetta er alveg eins og ljósmynd eftir Kiarostami!“ segist Rese-
gotti hafa hugsað og segir íslenskt landslag að mörgu leyti svipa til tilfinn-
ingar í myndum Kiarostamis.
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Sverrir
Elisa Resegotti er sýningarstjóri
ljósmyndasýninga Abbas Kiar-
ostami í húsi Orkuveitunnar.
Á slóðum
Kiarostamis
Hjá Máli og menn-
ingu er komin út
bókin Steintré eft-
ir Gyrði Elíasson.
Steintré er safn
nýrra sagna eftir
Gyrði sem er í hópi
þekktustu rithöf-
unda þjóðarinnar.
Hann hefur áður
sent frá sér fjölda verka af
ýmsu tagi; ljóðabækur, skáldsögur og
sagnasöfn og er jafnframt ötull þýð-
andi. Gyrðir hefur meðal annars þýtt
þrjár af skáldsögum bandaríska rit-
höfundarins Richards Brautigan.
Einnig þýddi hann hinar vinsælu bæk-
ur Uppvöxtur Litla-trés eftir Forrest
Carter og Drengurinn í Mánaturni eftir
Anwar Accawi.
Gyrðir hefur hlotið fjölda viðurkenn-
inga fyrir ritstörf sín, m.a. Stílverðlaun
Þórbergs Þórðarsonar, Íslensku bók-
menntaverðlaunin árið 2000 og
Menningarverðlaun DV fyrir bók-
menntir. Þá hefur Gyrðir í tvígang verið
tilnefndur til Bókmenntaverðlauna
Norðurlandaráðs.
Bókin er 130 bls.
Verð: 3.990 kr.
Smásögur
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Rc3 Rf6 4. e3 e6 5. b3
Bb4 6. Bd2 O-O 7. Rf3 De7 8. Bd3
Rbd7 9. O-O He8 10. He1 dxc4 11. Bxc4
e5 12. e4 b5 13. Bd3 Rg4 14. Re2 exd4
15. Bxb4 Dxb4 16. Rexd4 Bb7 17. Dc2
Rge5 18. a3 Dd6 19. Bf1 Rxf3+ 20.
Rxf3 a6 21. Hed1 Dc7 22. a4 Hac8 23.
Hac1 c5 24. axb5 Bxe4 25. Dc3 axb5 26.
Bxb5 Hed8 27. Rg5 Bc6 28. Bc4 Hf8 29.
Dd3 Rf6 30. Dd6 Dxd6 31. Hxd6 Bb7
32. Hcd1 Hce8 33. f3 Bc8 34. Ha1 He7
35. Ha8 Bd7 36. Ha7 Hfe8
Staðan kom upp í A-flokki minning-
armóts Tigran Petrosjans sem lauk í
gær og var haldið í Nagorno Karabakh
í Armeníu. Kínverski stórmeistarinn
Bu Xiangzhi (2637) hafði hvítt gegn
Alexey Dreev (2694). 37. Rxf7! Kf8
37... Hxf7 hefði verið svarað með 38.
Hdxd7 og hvítur vinnur. 38. Rg5 Bf5
39. Hxe7 Kxe7 40. Ha6 Hd8 41. g4 Bc8
42. Hc6 h6 43. Rf7 Hd1+ 44. Kf2 Bd7
45. Hxc5 Be6 46. He5 Rd5 47. Rd8
Kxd8 48. Hxe6 Rf4 49. Ha6 Rh3+ 50.
Kg3 Rg5 51. h4 Hg1+ 52. Kf4 Rh3+
53. Ke4 og svartur gafst upp.
SKÁK
Helgi Áss Grétarsson | dagbok@mbl.is
Hvítur á leik.
Fréttir
í tölvupósti