Morgunblaðið - 23.11.2005, Blaðsíða 2

Björn sagði góða reynslu vera af
varnarsamstarfi við Bandaríkin og
að alltaf hefði náðst samkomulag um
deiluefni sem hafi risið í gegnum tíð-
ina. Hefur hann trú á að sú verði
einnig raunin nú. „Við þurfum bara
að leysa þetta mál eins og við höfum
gert alla tíð.“
Hann segir hvorki áhuga hjá
bandarískum né íslenskum stjórn-
völdum að rifta varnarsamningnum
frá 1951. Samkomulag hafi náðst um
að orrustuþoturnar verði hér um
kyrrt en að ágreiningur sé um kostn-
aðinn. Íslendingar hafi lýst því yfir
að þeir væru tilbúnir að koma meira
að rekstri flugvallarins.
Ráðherrann fór yfir sögu varnar-
samningsins og sagði það engin stór-
tíðindi að deilt væri um þætti er við
kæmu varnarsamstarfinu. Það sem
væri nú að gerast hefði verið fyr-
irsjáanlegt allt frá lokum kalda
stríðsins. Ástandið hefði þá gjör-
breyst og öllum verið ljóst að það
hefði áhrif á stöðu Keflavíkurflug-
vallar.
Vilja ekki rifta samningnum
Þrátt fyrir það sagði Björn Banda-
ríkjamenn aldrei hafa sýnt vilja til að
rifta samningnum og að þeir litu á
Ísland sem hluta af sínum vörnum.
Deilt væri nú um hvaða búnaður ætti
að vera staðsettur hér á landi. Ný
staða væri komin upp og bandarísk
stjórnvöld þyrftu á öllu sínu að halda
í Írak og víðar og vildu hafa meiri
sveigjanleika hvað varðar staðsetn-
ingu síns búnaðar og mannafla.
DÓMSMÁLARÁÐHERRA segir
hvergi koma fram í áætlunum Evr-
ópusambandsins (ESB) í öryggis- og
varnarmálum að það hafi hagsmuna
að gæta í þeim efnum á Norður-Atl-
antshafi og ekkert sem bendir til að
það ætli að láta að sér kveða á þessu
svæði. Sambandið líti til annarra átta
hvað varðar öryggismál sín. Hann
segist því ekki telja það eðlilegt
framhald á auknu samstarfi Íslands
við ESB að það taki við vörnum
landsins af Bandaríkjunum.
Þetta kom m.a. fram í máli Björns
Bjarnasonar dómsmálaráðherra á
fundi sem Heimdallur stóð fyrir í
Valhöll í gærkvöldi.
En þrátt fyrir þetta hefðu íslensk
stjórnvöld hvergi slakað á sínum
kröfum. Þau vildu hafa hér sýnilegar
varnir, það væri mikilvægt til að
halda uppi trúverðugu öryggiskerfi.
Björn sagði ljóst að Íslendingar
gætu ekki rekið hér sjálfir flugher
með orrustuþotum en að þeir gætu
þó látið meira að sér kveða í varnar-
og öryggismálum. Raunar væru þeir
farnir að gera það með öflugri lög-
gæslu og með þátttöku í friðargæslu.
Spurður um hvort til greina kæmi
að aðrar þjóðir, t.d. Bretar, tækju við
vörnum landsins, sagði Björn það
hafa verið rætt í gegnum tíðina en að
niðurstaðan hefði verið sú að vera
ætti í samstarfi við þá bestu. Engin
önnur þjóð hefði burði til að athafna
sig á Norður-Atlantshafinu.
Dómsmálaráðherra hefur trú á að ágreiningur um varnarmál verði leystur
ESB hefur engra hagsmuna
að gæta á Norður-Atlantshafi
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
2 MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÁFRAM MANNEKLA
Enn er erfitt ástand á hjúkr-
unarheimilum fyrir aldraða á höf-
uðborgarsvæðinu, en illa hefur
gengið að manna stöður frá því í
haust. Ekki hefur tekist að opna
nýja hæð á Droplaugarstöðum við
Snorrabraut, ný aðstaða var tilbúin í
síðasta mánuði en ekki fæst fólk til
starfa.
Nýr kanslari
Angela Merkel sór í gær embætt-
iseið sem kanslari Þýskalands og er
hún fyrsta konan til að gegna því
embætti. Verða efnahagsmálin
mesta og erfiðasta verkefni stjórnar
hennar en þau hafa einkennst af
stöðnun í langan tíma. Mikill meiri-
hluti þingmanna stóð að baki henni í
kanslarakjörinu en það vekur nokkr-
ar áhyggjur, að 51 þingmaður
stjórnarflokkanna greiddi atkvæði
gegn henni.
Líklegt að jökullón myndist
Haldi jöklar hér á landi áfram að
hjaðna, eins og líklegt er, munu jök-
ullón myndast við marga jökla sem
ganga suður úr Vatnajökli, þar sem
skriðjöklar hafa grafið sig allt að 300
metra undir sjávarmál. Ef jökullónin
myndast er líklegt að þau hafi svipuð
áhrif og Jökulsárlón á Breiðamerk-
ursandi. Þessi þróun gæti valdið
miklu sjávarrofi við strönd Suðaust-
urlands.
Leki hjá Actavis
Rýma þurfti tilraunastofur lyfja-
fyrirtækisins Actavis í hádeginu í
gær eftir að lífræn leysiefni láku úr
flösku á tilraunastofu. Slökkviliðið
var kallað á vettvang til að hreinsa
efnið upp, og loftræsta húsnæðið.
Starfsfólk er talið hafa brugðist við á
hárréttan hátt, en fólki í nærliggj-
andi húsum stafaði ekki hætta af
lekanum.
Y f i r l i t
Í dag
Fréttaskýring 8 Bréf 27
Viðskipti 13 Minningar 28/32
Erlent 14/15 Dagbók 36
Höfuðborgin 18 Víkverji 36
Akureyri 18 Velvakandi 37
Suðurnes 19 Staður og stund 38
Landið 19 Menning 39/45
Daglegt líf 20 Bíó 42/45
Listir 21 Ljósvakamiðlar 46
Umræðan 22/27 Veður 47
Forystugrein 24 Staksteinar 47
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Inga Rún Sigurðardóttir, ingarun@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkju-
starf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is

 





 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 
$
% 

  


  


 & 

 
 

'() *

 +,,,


 






  







  

  

 
 
Í nærgöngulli og einlægri
bók sýnir skáldið okkur í
huga sinn, hann ferðast
með okkur á vit drauma,
óska, vona og tilfinninga;
hann veltir fyrir sér lífi sínu
andspænis dauðanum sem
sífellt færist nær; hann
þráteflir skák gleði og
sorgar í ljóðum þar sem á
furðulegan hátt fara saman
dauðageigur og sigurvissa.
Nautn þeim
sem unna fegurð
lífsins og
skáldskaparins
www.jpv.is
ÁHÖFN þýska togveiðiskipsins Iris sem lagðist að höfn í
Eskifirði í gærdag setti tundurdufl á hafnarbakkann sem
komið hafði upp með veiðarfærum skipsins. Kallað var
eftir aðstoð sprengjusérfræðinga Landhelgisgæslunnar
sem komu tveir saman með SYN, þyrlu Gæslunnar, um
miðjan dag. Eftir skoðun var ákveðið að eyða duflinu og
var það brennt. Samkvæmt upplýsingum lögreglunnar á
Eskifirði stafaði hætta af duflinu og var til að mynda inn-
volsið, s.s. forsprengjan, sem nýtt. Talið er að duflið sé
breskt og hafi verið lagt í síðari heimsstyrjöldinni.
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Hætta skapaðist af
tundurdufli á bryggjunni
Stefnir í mann-
eklu hjá Gullborg
FJÓRA starfsmenn vantar á leik-
skólann Gullborg á Rekagranda frá
og með 1. janúar. Engar umsóknir
liggja fyrir um stöðurnar að sögn
Rannveigar Bjarnadóttur leik-
skólastjóra. 21 starfsmaður vinnur á
Gullborg að öllum meðtöldum en
stöðurnar sem ómannaðar verða frá
áramótum eru leikskólakennarar,
leiðbeinendur eða uppeldismenntað
fólk.
Rannveig segir vandann hafa ver-
ið ræddan í nánu samstarfi við
menntasvið Reykjavíkurborgar.
Þrátt fyrir að starfsfólk menntasviðs
sé allt af vilja gert til að leysa vand-
ann er engin lausn í sjónmáli. Rann-
veig segir fólk vissulega hafa mikinn
áhuga á að vinna á leikskólum en lág
laun fæli fólk frá störfunum.
Áfrýjar dómi
Scotts Ramseys
RÍKISSAKSÓKNARI hefur áfrýjað
til Hæstaréttar dómi Héraðsdóms
Reykjaness yfir Scott Ramsey sem
dæmdur var í 18 mánaða fangelsi í
október sl., þar af 15 mánuði skil-
orðsbundið, fyrir að veita dönskum
hermanni hnefahögg sem leiddi til
bana. Ríkissaksóknari áfrýjaði mál-
inu til refsiþyngingar. Í héraði var
ákærði einnig dæmdur til að greiða
foreldrum fórnarlambsins 1,5 millj-
ónir íslenskra króna og tæpar 65
þúsund danskra króna í bætur.
AÐEINS 17 stórnotendur á raforku-
markaði hafa skipt um sölufyrirtæki
það sem af er þessu ári, en um síðustu
áramót var fyrirtækjum sem nota 100
kílóvattstundir eða meira heimilað að
velja sér raforkufyrirtæki óháð stað-
setningu. Ingibjörg Valdimarsdóttir,
deildarstjóri markaðsdeildar Orku-
veitu Reykjavíkur, segir að sér hafi
komið á óvart að fleiri skuli ekki hafa
skipt um sölufyrirtæki.
Samkvæmt upplýsingum frá Orku-
stofnun nota um eitt þúsund fyrirtæki
á Íslandi meira en 100 kílóvattstundir
af raforku á ári, en aðeins 17 notendur
hafa skipt um sölufyrirtæki frá því að
samkeppni hófst á þessum hluta raf-
orkumarkaðarins. Þorkell Helgason
orkumálastjóri segir að þótt þetta séu
ekki margir notendur verði að hafa í
huga að þar fyrir utan geti margir
hafa leitað eftir betri kjörum hjá sölu-
fyrirtæki sínu.
Kemur á óvart
Ingibjörg Valdimarsdóttir stað-
festir að þó nokkuð hafi verið um að
viðskiptavinir Orkuveitu Reykjavíkur
hafi haft samband til að ræða um við-
skiptakjör sín og í framhaldinu hafi
verið gerðir nýir sölusamningar.
Hún segir hins vegar að það hafi
komið sér á óvart að samkeppnin
skuli ekki hafa leitt til meiri breyt-
inga. Það virðist taka rafmagnsnot-
endur nokkurn tíma að átta sig á
breyttu umhverfi.
Ingibjörg segir að markaðsdeild
Orkuveitunnar hafi ekki enn sem
komið er lagt mikla áherslu á að nálg-
ast nýja viðskiptavini að fyrra bragði.
17 hafa skipt um
sölufyrirtæki
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is