Morgunblaðið - 23.11.2005, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR

Úttekt á nýjum
flutningarisa
Avion um
allan heim
á morgun
Í NÝRRI söluskrá Stangaveiðifélags
Reykjavíkur fyrir sumarið 2006, sem
væntanleg er til félagsmanna, kemur
fram að verð á veiðileyfum til félags-
manna hækkar yfirleitt ekki milli ára
og að félagið hefur bætt við sig veiði-
svæðum, samtals nær 1.400 stangar-
dögum í lax- og silungsveiði.
„Hér er lagður grunnur að
dirfskufullri verðstefnu, með því að
halda megni veiðileyfa á sama verði,
um leið og við bætum verulega við
okkur veiðisvæðum,“ sagði Bjarni
Júlíusson formaður SVFR á blaða-
mannafundi í gær þar sem hann
hampaði nýju söluskránni.
SVFR, sem er langfjölmennasta
stangveiðifélag landsins, hefur bætt
við sig hátt í 700 stangardögum í lax-
veiði. Mest munar þar um veiði á
Nes- og Árnesveiðum í Laxá í Aðal-
dal, þar sem veitt er og sleppt. Einn-
ig selur félagið nú veiðileyfi í Gljúf-
urá í Húnavatnssýslu og holl í
Svalbarðsá og Grímsá. Þá hefur fé-
lagið einnig bætt við sig um 700
stangardögum í silungsveiði, þar á
meðal í urriðaveiði á Staðar- og
Múlatorfu og Hrauni í Laxá í Aðal-
dal, og sjóbirtingsveiði í Grímsá.
Framboð stangardaga eykst
umfram fjölgun félaga
Í máli Bjarna kom fram að ein-
ungis er um hækkun á veiðileyfum í
þrjár ár að ræða, í Leirvogsá og Laxá
í Kjós, vegna nýrra samninga við
veiðiréttarhafa, og í Tungufljót þar
sem veiðifélag árinnar hefur ákveðið
að hækka leyfin í samræmi við vísi-
tölu. Þá greindi hann einnig frá því
að félagsmönnum hefur fjölgað um
fimm prósent á milli ára en framboð
stangardaga hefur aukist umfram
það, eða um 10%. Þannig var fram-
boð stangardaga á hvern félaga 2,9
árið 1993 en verður 5,14 árið 2006.
Vildi hann fullyrða að það hlutfall
hafi aldrei frá stofnun félagsins verið
jafn hátt. Framboð á stangardögum í
laxveiði á hvern félaga hefur á þessu
árabili aukist úr 2,3 dögum í 3,4, í sjó-
birting og urriða hefur það aukist úr
0,5 í 0,9 og í bleikju úr 0,14 í 1,05.
Í máli Lofts Atla Eiríksson rit-
stjóra söluskrárinnar kom fram að á
næsta ári verði einungis heimilt að
nota fluguveiðibúnað á fluguveiði-
svæðum félagsins, ekki verði heimilt
að nota kaststangir. Er það gert svo
menn séu ekki að ósekju sakaðir um
að nota agn sem þeir eiga ekki að
vera með. Þá er ítrekuð hvatning til
félagsmanna um að sleppa stórlaxi.
Þingvallavatn á Veiðikortið
Össur Skarphéðinsson, alþingis-
maður og stjórnarmaður í Þingvalla-
nefnd, og Ingimundur Bergsson
framkvæmdastjóri Veiðikortsins,
skrifuðu við sama tækifæri undir
samning þess efnis að veiði fyrir
landi þjóðgarðsins á Þingvöllum félli
undir Veiðikortið á komandi sumri.
Tók Össur við fyrsta Veiðikorti árs-
ins 2006. Þá bætast Hraunsfjörður á
Snæfellsnesi og Ljósavatn við lista
þeirra 20 vatna sem handhafar korts-
ins gátu veitt í á liðnu sumri.
Að sögn Ingimundar seldust um
2.300 Veiðikort í ár, sem hann sagði
afar gott á þessu tilraunaári.
Össur fagnaði samstarfinu við
Veiðikortið. Sagði hann sívaxandi
umferð í þjóðgarðinn, þar á meðal
hefði ásókn veiðimanna aukist mikið
en áberandi væri að veiðimenn
gengju sífellt betur um náttúruna og
umhverfið. Greindi hann frá því að í
vor yrði formlega tekin í gagnið ný
aðstaða fyrir gesti við Vatnskot, þar
á meðal salerni, setustofa ferðalanga
og aðstaða til að grilla og slægja fisk.
Þá yrði komið upp flotbryggju til að
auðvelda fötluðum aðgang að veiði
fyrir landi þjóðgarðsins.
STANGVEIÐI
Verð á veiðileyfum
SVFR stendur í stað
Félagið bætir við
sig 1.400 stangar-
dögum í lax- og
silungsveiði
Morgunblaðið/Einar Falur
Össur Skarphéðinsson, fulltrúi Þingvallanefndar, tók við fyrsta Veiðikort-
inu 2006 úr hendi Ingimundar Bergssonar eftir að þeir höfðu undirritað
samning um að veiði í þjóðgarðinum félli undir Veiðikortið.
ÓLAFUR Klemensson, hagfræð-
ingur og stjórnarmaður hjá Neyt-
endasamtökunum og einn höf-
unda nýlegrar skýrslu Neytenda-
samtakanna um íslenska hús-
næðislánamarkaðinn og tíu önnur
lönd, segir skýrsluna engan áfell-
isdóm yfir íslenska bankakerfinu
hvað varðar háa vexti þótt einnig
sé bent á há uppgreiðslugjöld og
þjónustugjöld bankanna. Í skýrsl-
unni er komist að þeirri niður-
stöðu að verulega halli á íslenska
neytendur hvað varðar húsnæðis-
lán. Hann segir gagnrýni Guðjóns
Rúnarssonar framkvæmdastjóra
Samtaka banka og verðbréfa-
fyrirtækja á skýrslunni á byggða
á misskilningi en Guðjón hefur
haldið því fram að kjörin séu best
á Íslandi.
„Það er staðreynd að vextir
íbúðalána, bæði reiknaðir nafn-
vextir og raunvextir, eru lang-
hæstir á Íslandi og lántökugjöld á
Íslandi eru með þeim hæstu sem
finnast í þeim tíu löndum sem at-
hugun Neytendasamtakanna nær
til. Í skýrslunni eru færðar fram
skýringar á því af hverju vextir
eru svo háir hér á landi,“ segir
Ólafur.
Tekjur af lántökugjöldum
gríðarháar
„Tekjur bankanna af lántöku-
gjöldum eru gríðarlega miklar,
gætu verið um 3 milljarðar króna
á síðustu 12
mánuðum. Það
verður líka að
taka skýrt
fram að vaxta-
álag í ná-
grannalöndun-
um er ekki
2,5% eins og
Guðjón Rún-
arsson heldur
fram, heldur
miklu lægra, eða um 1%.
Þetta vaxtaálag er mjög svipað
því álagi sem íslensku bankarnir
virðast nota ásamt Íbúðalána-
sjóði. Ennfremur verður að geta
þess þegar menn eru að bera sam-
an íslenska og erlenda húsnæðis
lánavexti, að gera verður greinar-
mun á nafnvöxtum og raunvöxt-
um. Við reiknum alla okkar hluti
út frá raunvöxtum en í nágranna-
löndunum er alltaf miðað við nafn-
vexti. Gæta verður að rugla ekki
þessu tvennu saman. Það er hins
vegar rétt hjá Guðjóni að vaxta-
munur hjá íslensku bönkunum
hefur lækkað á undanförnum
misserum en á því er sú skýring
að eðli og umfang bankanna hefur
gjörbreyst á þessum tíma. Efna-
hagsreikningurinn hefur þanist út
og þar af leiðandi hefur vaxta-
munurinn lækkað en það segir
ekkert til um hvort neytendur eru
að borga minna fyrir lán sín en áð-
ur.“
Skýrslan ekki
áfellisdómur þótt bent
sé á há lántökugjöld
Ólafur Örn
Klemensson
LANDHELGISGÆSLA Íslands
stendur á tímamótum í dag, áherslur
hafa breyst og við búum við gjör-
breytta heimsmynd, sagði Georg Kr.
Lárusson, forstjóri Landhelgisgæsl-
unnar, í erindi sínu um framtíð gæsl-
unnar á sameiginlegum fundi Sam-
taka um vestræna samvinnu og
Varðbergs, félags ungs áhugafólks
um vestræna samvinnu, sem fram fór
á Hótel Sögu í gærdag.
Georg sagði miklar breytingar hafa
orðið á heimsmyndinni á undanförn-
um árum og lýsti framtíðinni þannig
að í vændum væru mestu breytingar
sem orðið hafa frá upphafi byggðar á
Íslandi á hafsvæðinu umhverfis land-
ið.
„Ísinn á norðurhveli jarðar hefur
minnkað um 50% á síðustu fimmtíu
árum sem merkir ný tækifæri, aukn-
ar siglingar, breytingar á viðskipta-
háttum og hugsanlega umskipunar-
hafnir á Íslandi,“ sagði Georg og benti
á að olíuflutningar frá NA-Rússlandi
væru að stóraukast og gert sé ráð fyr-
ir því að árið 2015 verði flutt um 90
milljón tonn af olíu frá NA-Rússlandi
til Bandaríkjanna. Stór olíuskip með
fullfermi myndu þá fara um íslenska
efnahagslögsögu á hverjum degi.
Þar fyrir utan væru gasflutningar
atriði sem einnig þyrfti að skoða nán-
ar. „Útskipunarhöfn fyrir jarðgas er
fyrir utan Hammerfest í Noregi og
áform eru um að flytja 40% af allri
gasframleiðslu, eða um 2,4 milljarða
rúmmetra, til Bandaríkjanna á ári.“
Varðskip ódýr fjárfesting
Þessi mikla aukning á umferð skipa
í íslenskri efnahagslögsögu hefur í för
með sér stóraukna áhættu á umhverf-
isslysum og er skoðun Landhelgis-
gæslunnar sú að skip sem sigla með
hættulegan varning eigi að sigla fyrir
austan og sunnan land, þ.e. vegna
veðurfars, íss og styttri vegalengdar
fyrir öflug dráttarskip frá Evrópu.
Georg sagði að ef litið væri til mæl-
anlegs kostnaðar við umhverfisslys
þá væru varðskip mjög ódýr fjárfest-
ing ef þau geta að einhverju leyti
hjálpað til við eftirlit. „Þetta eru mál
sem huga þarf að varðandi uppbygg-
ingu á okkar Landhelgisgæslu og
okkar bátaþjónustu ef við ætlum að
vera þátttakendur í þeim heimi sem
nokkurn veginn liggur fyrir að mun
vera hérna í kringum okkur.“
Georg sagði einnig ljóst að huga
þurfi meira að vörnum Íslands,
hvernig svo sem fer með veru varn-
arliðsins á Keflavíkurflugvelli, og tel-
ur hann Gæsluna geta komið þar
verulega að máli. „Við getum ekki lát-
ið þetta stóra hafsvæði sem við berum
ábyrgð á eftirlitslaust. Þetta er líkleg-
ast einasta hafsvæðið sem er jafn lítið
vaktað í heiminum og raun ber vitni í
dag,“ sagði Georg og er viss um að
þeir viti það sem sigla þar um og gætu
hugsanlega nýtt sér það til óhæfu-
verka.
Miklar breytingar á hafsvæðinu umhverfis Ísland í vændum
Getum ekki látið þetta stóra
hafsvæði eftirlitslaust
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Georg Kr. Lárusson ræddi um framtíð í ljósi breyttar heimsmyndar.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is