Morgunblaðið - 23.11.2005, Qupperneq 6

6 MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
M
Á
T
T
U
R
IN
N
&
D
Ý
R
Ð
IN

NÆTURVAKTIN KIRINO NATSUO
SELDIST Í MILLJÓNAUPPLAGI Í JAPAN
JAPÖNSKU GLÆPASAGNAVERÐLAUNIN
JAPÖNSKU BÓKMENNTAVERÐLAUNIN
TILNEFND TIL BANDARÍSKU
EDGAR-VERÐLAUNANNA
Páll Baldvin Baldvinsson, DV
ÓHEIMILT var að fela settum rík-
issaksóknara að fara með ákæruvald
í ákæruliðunum átta sem Hæstirétt-
ur vísaði ekki frá dómi í Baugsmálinu
og hann er því ekki bær til að fara
með ákæruvald vegna þess hluta
málsins, samkvæmt úrskurði Hér-
aðsdóms Reykjavíkur sem kveðinn
var upp í gærmorgun. Ekki var tekin
afstaða til þess hvort Björn Bjarna-
son, dómsmálaráðherra, hafi verið
vanhæfur til að setja saksóknarann.
Samkvæmt úrskurðinum fer Bogi
Nilsson, ríkissaksóknari, því enn
með ákæruvald í ákæruliðunum átta
en hann hafði áður lýst því yfir að sá
hluti málsins væri honum óviðkom-
andi.
Sigurður Tómas Magnússon, sett-
ur ríkissaksóknari, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að afstaða hans
til þess hvort málið yrði kært til
Hæstaréttar myndi liggja fyrir á
fimmtudag. Kærufrestur vegna úr-
skurða sem héraðsdómur kveður
upp er þrír sólarhringar og rennur
fresturinn því út þann dag.
Gestur Jónsson hrl., verjandi Jóns
Ásgeirs Jóhannessonar, sagði að því
miður hefði ekki fengist niðurstaða
við því hvort Björn Bjarnason, dóms-
málaráðherra, hefði verið hæfur til
að setja sérstakan ríkissaksóknara í
málið. „Ef þetta mál á að fá framhald
þá er alveg nauðsynlegt að fá sem
fyrst úr því skorið. Og þar erum við
verjendur alveg sammála hinum sér-
staka saksóknara,“ sagði hann. Í
málum sem þessum væri mjög mik-
ilvægt að það kæmi ekki upp á ein-
hverjum síðari stigum máls, þegar
menn hefðu verið fyrir dómstólum
mánuðum, jafnvel árum saman, að
það væru annmarkar á málinu sem
yrðu til þess að allt málið eyðilegðist.
Sigurður Tómas staðfestir að hann
telji einnig að þörf sé á því að skera
úr um hæfi dómsmálaráðherra fyrir
dómstólum: „Það hefur komið fram
að hálfu verjenda að þeir dragi hæfi
Björns – og þar með hæfi mitt – í efa,
og ég tel mjög mikilvægt að skorið sé
úr um það fyrir dómstólum sem
fyrst.“
Skylt að gæta að
valdheimildum
Málið sem nú er til umfjöllunar
snýst einungis um þá 8 ákæruliði í
Baugsmálinu sem Hæstiréttur vísað
ekki frá dómi hinn 10. október sl.
Daginn eftir dóm Hæstaréttar gekk
ríkislögreglustjóri á fund Boga Nils-
sonar, ríkissaksóknara og var ákveð-
ið að hann tæki til athugunar þau
gögn málsins sem liggja að baki
ákæruliðunum 32 sem vísað var frá
dómi, til að ganga úr skugga um
hvort ástæða væri til að höfða mál að
nýju.
Í úrskurðinum er bent á að dóm-
urum sé skylt að gæta að valdheim-
ildum handhafa ákæruvaldsins. Bent
er á að í bréfi sem ríkissaksóknari
ritaði dómsmálaráðherra 13. október
hafi ríkissaksóknari lýst því yfir að
hann teldi sig „ekki bæran til að
stýra athugun á áðurnefndum gögn-
um og taka síðan ákvörðun um af-
greiðslu málsins sem ríkissaksókn-
ari“. Af þessu verði ekki annað ráðið
en að ríkissaksóknari hafi einungis
sagt sig frá þeim hluta málsins sem
vísað var frá dómi.
Hinn 21. október hafi dómsmála-
ráðherra síðan gefið út umboðsskrá
til Sigurðar Tómasar Magnússonar
þar sem hann var settur sem sér-
stakur ríkissaksóknari til „að fara
með framangreint mál og taka sem
ríkissaksóknari allar þær ákvarðanir
sem máli þessu tengjast þar með tal-
ið að fara með heimildir ríkissak-
sóknara varðandi þau ákæruefni sem
eftir standa í málinu“ eins og segir í
umboðsskránni. Þá lægi það fyrir að
hinn reglulegi ríkissaksóknari áliti
þann hluta málsins, þ.e. ákæruliðina
8, vera sér óviðkomandi og hann hafi
lýst því yfir að umboðsskrá dóms-
málaráðherra til Sigurðar hafi „að
efni til“ verið gefin út í samráði við
hann, þ.e. Boga Nilsson ríkissak-
sóknara, og að Sigurður færi með
„þær heimildir sem í umboðsskránni
getur“. Þegar ákæruliðirnir 8 voru
teknir fyrir í héraðsdómi á mánudag-
inn í liðinni viku var það Jón H.
Snorrason, saksóknari efnahags-
brotadeildarinnar, sem mætti fyrir
hönd ákæruvaldsins. Fram kom að
hann væri þar í umboði setts ríkis-
saksóknara. Pétur Guðgeirsson,
dómsformaður, fór þá fram á að sak-
sóknari og verjendur fjölluðu um
hvort settur ríkissaksóknari væri til
þess bær að fara með þann hluta
málsins sem varðar ákæruliðina 8.
Ekki formleg og
ótvíræð yfirlýsing
Í niðurstöðum úrskurðarins segir
að ríkissaksóknari sé æðsti handhafi
ákæruvalds og í meginatriðum sé
hann sjálfstæður gagnvart dóms-
málaráðherra. Ráðherra sé óheimilt
að taka einstakt mál undan forræði
ríkissaksóknara, nema hann hafi áð-
ur vikið sæti í því og ekki skipti máli
hvort ríkissaksóknari samþykki eða
láti afskiptalaust að skipa sérstakan
ríkissaksóknara. Dómarinn taldi,
eins og fyrr segir, að bréf ríkissak-
sóknara frá 13. október yrði ekki
skilið á annan veg en að hann viki
einungis sæti vegna ákæruliðanna
sem vísað var frá, og ekki vegna
ákæruliðanna 8. Mikilsvert væri að
ekki léki vafi á því hver færi með
ákæruvald og heimild til að fara með
það vald yrði að vera skýr og ótví-
ræð. Fyrrnefndar yfirlýsingar ríkis-
saksóknara s.s. um að hann væri
samþykkur umboðsskránni taldi
dómarinn að kæmi ekki í stað „form-
legrar og ótvíræðrar yfirlýsingar“
um að hann hefði vikið sæti. Sam-
kvæmt þessu yrði að telja að ekki
hefði verið heimilt að fela Sigurði
Tómasi Magnússyni að fara með
þennan hluta málsins og að sú stjórn-
arathöfn dómsmálaráðherra hafi
verið ógild að þessu leyti. Því yrði að
líta svo á að hinn reglulegi ríkissak-
sóknari færi enn með ákæruvald.
Verjendur í málinu gerðu þá kröfu
að úrskurðað yrði að Björn Bjarna-
son dómsmálaráðherra hafi verið
vanhæfur til að skipa sérstaka rík-
issaksóknara til þess að fara með
vald ríkissaksóknara varðandi þá
hluta ákærunnar sem eftir standa.
„Eðli málsins samkvæmt kemur sú
krafa ekki til álita hér,“ segir í úr-
skurði Péturs Guðgeirssonar dóms-
formanns.
Saksóknari ekki bær til að
fjalla um ákæruliðina átta
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Ríkissaksóknari gaf ekki út ótvíræða yfirlýsingu um að hann viki sæti
Morgunblaðið/Ásdís
Gestur Jónsson, verjandi Jóns Ásgeirs Jóhannessonar, ræddi við fjölmiðla að loknu réttarhaldi í héraðsdómi í gær.
RAGNHILDUR Geirsdóttir og Skúli Valberg Ólafs-
son komu ný inn í stjórn Árvakurs hf., útgáfufélags
Morgunblaðsins, þegar hluthafafundi sem hafði verið
frestað hinn 10. nóvember sl. var fram haldið í gær.
Stefán Pétur Eggertsson verður áfram stjórnarfor-
maður Árvakurs.
Félagið sendi frá sér eftirfarandi tilkynningu að
loknum hluthafafundinum:
„Í dag þriðjudaginn 22. nóvember 2005 kl. 17.00 var
fram haldið hluthafafundi Árvakurs hf. sem frestað
var 10. nóvember sl. Á dagskrá var stjórnarkjör.
Stjórn félagsins sem var sjálfkjörin og skipt hefur með
sér verkum skipa eftirtalin:
Formaður: Stefán Pétur Eggertsson.
Varaformaður: Kristinn Björnsson.
Ritari: Halldór Þór Halldórsson.
Meðstjórnendur: Ragnhildur Geirsdóttir og
Skúli Valberg Ólafsson.
Varastjórn: Leifur Sveinsson,
Hallgrímur B. Geirsson og
Helga Gunnarsdóttir.
Úr aðalstjórn gengu að eigin ósk Hulda Valtýsdóttir
og Finnur Geirsson og Björn B. Thors úr varastjórn
en fulltrúar nýrra hluthafa þau Ragnhildur og Skúli
Valberg tóku sæti í aðalstjórn. Ragnhildur er fulltrúi
Forsíðu ehf., félags í eigu Ólafs Jóhanns Ólafssonar og
Skúli Valberg fyrir MGM ehf., félags í eigu Straums-
Burðaráss fjárfestingarbanka hf. Helga Gunnarsdótt-
ir var jafnframt kjörin í varastjórn.
Á fundinum var fráfarandi stjórnarmönnum þakkað
langt og farsælt samstarf og nýir stjórnarmenn boðnir
velkomnir.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hluthafafundi í Árvakri, útgáfufélagi Morgunblaðsins, var fram haldið í gær og nýir menn kosnir í stjórn.
Tveir nýir menn kjörnir
í stjórn Árvakurs
DRENGIRNIR tveir sem brennd-
ust alvarlega þegar þeir voru að
meðhöndla eldfim efni skammt frá
Naustabryggju í Grafarvogi í fyrra-
kvöld eru á Landspítalanum í Foss-
vogi. Drengirnir eru 13 ára gamlir og
er annar þeirra enn í öndunarvél á
gjörgæsludeild. Félagi hans var út-
skrifaður af gjörgæsludeild í gær og
lagður inn á barnadeild Landspítal-
ans.
Tildrög slyssins eru til rannsóknar
hjá lögreglunni í Reykjavík. Svo
virðist sem eldur hafi hlaupið í brúsa
með eldfimum vökva, og brennandi
vökvinn hafi slettst á drengina. Þeir
hlutu 2. og 3. stigs bruna á m.a.
höndum og andliti.
Annar drengjanna
enn í gjörgæslu