Fréttablaðið - 20.12.2003, Page 22

22 20. desember 2003 LAUGARDAGUR
■ Bréf til blaðsins
Þessi grein er vanmáttug and-mæli við grein Árna Finnsson-
ar um gróðurhúsakenninguna. Að
allt sé að fara til helvítis í snar-
hasti. Ég tek fram að ég hef lítið
vit á þessu máli en þekkingarleys-
ið virðist ekki halda aftur af öðrum
sem telja að koltvísýringurinn eigi
endanlega eftir að ganga frá okk-
ur. Ég er nefnilega á því að við
séum stöðugt að rífast um hvort
jörðin sé miðpunktur alheimsins
eða eingöngu ryk í óendaleikanum.
Ég átti einu sinni frænda sem
fór á miðilsfundi til að tala við fólk
á öðrum plánetum. Það furðuleg-
asta var að allir töluðu íslensku í
algeyminu, Ísland og íslensk tunga
var miðpunkturinn. Það sem verra
er þessi frændi minn var eini há-
skólagengni maðurinn í fjölskyld-
unni til margra ára. Ég held að
ekkert okkar hafi haldið að hann
vissi betur, okkur grunaði frekar
að eitthvað hefði skolast til.
Þegar fræðimennirnir segja
koltvísýringinn hafa aukist frá
byrjun iðnbyltingarinnar (úr
0.027% í 0.037% samkvæmt grein
Ásdísar Rósu Þórðardóttur) og af
því sé loftslagið að breytast, get ég
ekki annað en sagt „þú meinar
ekki?“. En ég get reynt að lesa á
milli línanna og spurt sjálfan mig
hvort þessu fólki sé treystandi?
Hvað sé á bak við þessar fullyrð-
ingar? Hvort þessir menn hafi
annarlegar ástæður? Þetta er eitt-
hvað sem við gerum, þ.e. að dæma
trúverðugleika annarra. Ef við
erum ekki á varðbergi eru við
leidd í gönur.
Spádómar um heimsendi og
dómsdag hefur fylgt mannkyninu
frá byrjun. Alltaf eru einhverjir
tilbúnir að segja okkur að þessi
halastjarna eða hin sé endirinn á
öllu. Hvers vegna erum við þá til-
búin að gleypa þessa loftslags-
kenningu án nokkurra sannana? Er
það vegna þess að þeir tala um of-
urtölvur (súpercomputers) sem
reikna þetta út? Ein af frumregl-
um tölvureikings er „garbage in -
garbage out“. Eða er það vegna
samviskubits yfir því hvað bíllinn
okkar er stór?
Íslendingar lifandi á hjara
hinns byggilega heims. Þeir hafa
alltaf vitað að smábreyting á
loftslagi breytir öllu. Ísland var
íshella fyrir fáum öldum. Eins
lengi og þessir gáfumenn geta
ekki skýrt fyrir okkur hvers
vegna, er ekkert vit í að trúa þeim
þegar þeir segja að veðrið sé að
batna á Íslandi vegna koltvísýr-
ings. Árni, hættu að hræða okkur
litlu börnin, eða eins og konan
segir við mig þegar ég er óþekkur,
það er ekkert aðlaðandi. ■
Öskjuhlíðarskóli í Reykjavíker öðruvísi grunnskóli. Sér-
staða nemendanna felst í því að
þeir eru þroskaheftir og þurfa
sérhæft skólaúrræði fötlunar
sinnar vegna. Þeirra bíður ann-
ars konar lífshlaup en ófatlaðra
jafnaldra þeirra og á margan
hátt erfiðara
vegna þess hve
háð þau eru utan-
aðkomandi aðstoð
okkar sem ófötluð
teljumst. Virðing
fyrir þeim sem
einstaklingum og
skilningur á aðstæðum þeirra
er grundvöllur þess að þau geti
notið sín og þroskað hæfileika
sína til innihaldsríks lífs. Fjöl-
skyldur þessara barna hafa
upplifað bæði gleði og sorgir
tengdar fötlun barna sinna.
Sorgina yfir fötluninni og þeir-
ri staðreynd að börnin okkar
eiga ekki sömu möguleika og
önnur börn í lífinu, gleðina yfir
hverjum litlum sigri í dagsins
önn. Þessar fjölskyldur berjast
endalausri baráttu fyrir þjón-
ustu til handa börnum sínum og
fyrir því að geta lifað sem eðli-
legustu lífi þrátt fyrir fötlun
barna sinna.
Skóladagvist er ein sú þjón-
usta sem foreldrum grunn-
skólabarna þykir í dag bæði
sjálfsögð og nauðsynleg. Sú
hugsun er almenn í dag að 6-9
ára gömul börn geti ekki og
eigi ekki að vera ein heima
meðan foreldrar þeirra eru í
vinnu. Skóladagvist hefur ver-
ið sett á laggirnar sem hluti af
fjölskyldustefnu sveitarfélaga
á Íslandi og hefur m.a. tryggt
konum jafnrétti á vinnumark-
aði á við karla. Því miður er
það þó svo að í velferðarþjóðfé-
lagi nútímans er jafnréttið ekki
fyrir alla.
Skóladagvist
Nemendur Öskjuhlíðar-
skóla, (og raunar þroskaheftir
nemendur í hinum almenna
grunnskóla), þurfa skóladag-
vist upp í 10. bekk grunnskól-
ans vegna þeirrar einföldu
staðreyndar að þau geta ekki
verið ein heima þegar foreldr-
ar þeirra eru í vinnu. Í vetur
hafa nemendur í 7.-10. bekk
Öskjuhlíðarskóla ekki fengið
skóladagvist vegna þess að
ekki hefur tekist að fá fólk til
starfa við skóladagvistina. For-
eldrar þessara barna búa við
þær aðstæður að geta ekki
sinnt fullum vinnudegi vegna
þessa og verða fyrir tekjumissi
af þeim sökum. Atvinnuöryggi
fólks er ógnað og það er ein-
göngu fyrir velvilja atvinnu-
rekenda ef foreldrar halda
vinnu sinni. Dæmi eru um að 12
ára gömul börn séu í gæslu
með 2ja ára börnum hjá dag-
mæðrum. Öðrum er þvælt á
milli ættingja og vina í pössun
eða yngri systkini gæta þeirra
þar til foreldri kemur heim.
Börnin líða fyrir þetta ástand.
Þau eru félagslega einangruð
og skilja ekki hvers vegna þau
fá ekki að vera með skólasystk-
inum sínum eftir skóla. Þau
verða óróleg vegna þess óstöð-
ugleika sem skapast og með ófá
þeirra hefur verið leitað til
lækna og jafnvel þurft að grípa
til annars óþarfrar lyfjagjafar
þegar vanlíðanin brýst fram í
erfiðri hegðun og depurð. Þetta
er raunveruleiki fjölskyldna
fatlaðra barna í Reykjavík á ári
fatlaðra 2003.
Foreldra- og styrktarfélag
Öskjuhlíðarskóla hefur undan-
farin þrjú ár margítrekað ósk-
að eftir því við Reykjavíkur-
borg að fundin verði framtíðar-
lausn varðandi skóladagvist-
ina. Ástæðan er sú að mörg
undanfarin haust hefur gengið
illa að manna skóladagvistina
og foreldrar ítrekað lent í
vanda við að fá gæslu fyrir
börn sín. Við höfum bent á þá
lausn að ÍTR taki að sér þessa
starfsemi eins og þeir hafa
gert í öllum öðrum grunnskól-
um Reykjavíkurborgar. Hjá
ÍTR eru til staðar hæfileikar,
reynsla og vilji til að sinna
þessu verkefni vel og til fram-
búðar. Í dag er staðan hins veg-
ar sú að Reykjavíkurborg vill
ekki fela ÍTR þetta verkefni
nema ríkið taki þátt í þeim
kostnaði sem fylgir. Vanda
þeirra 27 barna sem ekki njóta
neinnar skóladagvistar nú á að
reyna að leysa til vors til
bráðabirgða ef fólk fæst til
starfa og húsnæði fæst. Alls
óvíst er að það takist. Hvað
gerist haustið 2004 veit enginn.
Það stendur ekkert um
skóladagvist í íslenskum lög-
um, hvorki í lögum um grunn-
skóla né í lögunum um málefni
fatlaðra. Þó kemur fram í 22.
grein reglugerðar um sér-
kennslu nr. 389 frá árinu 1996
að sérskólum og sérdeildum sé
heimilt að veita nemendum
samfellda þjónustu allan dag-
inn, alla virka daga skólaárs-
ins. Á grundvelli lagaleysis
benda fulltrúar ríkisvaldsins á
Reykjavíkurborg og segja
borgina eiga að sinna þessari
þjónustu því ekkert standi um
málið í lögum um málefni fatl-
aðra. Reykjavíkurborg fullyrð-
ir á móti að þeim sé ekki skylt
að veita þessa þjónustu og
muni ekki gera það nema ríkið
komi að með fjármagn. Á milli
þessara fylkinga standa fötluð
börn og fjölskyldur þeirra og
líða fyrir ástandið.
Mannréttindamál þroska-
heftra
Það er mannréttindamál að
þroskaheftir nemendur fái not-
ið skóladagvistar. Þau búa við
félagslega einangrun og þurfa
félagsleg úrræði eins og önnur
börn sem eins er ástatt fyrir.
Það er mannréttinda- og
jafnréttismál að foreldrar
þessara barna eigi sömu at-
vinnu- og tekjumöguleika og
aðrir foreldrar á Íslandi og
þurfi ekki að búa við fátækt og
atvinnuleysi fyrir þá sök eina
að eiga fatlað barn.
Það er mannréttindamál að
þannig verði búið að fjölskyld-
um fatlaðra barna að þeim sé
ekki endalaust hent fram og til
baka á milli mismunandi
stjórnvalda vegna verkefna
sem þarf að sinna en enginn
vill axla ábyrgð á. ■
■
Það er mann-
réttindamál að
þroskaheftir
nemendur fái
notið skóla-
dagvistar.
VISA RA‹ ER SKYNSAMLEG LEI‹ TIL A‹ VERSLA
ME‹ VISA RA‹GREI‹SLUM ER
VARAN TRYGG‹ FRÁ VERSLUN
TIL ÁFANGASTA‹AR
N
O
N
N
I
O
G
M
A
N
N
I
I
Y
D
D
A
/
s
ia
.i
s
/
N
M
1
0
9
2
9
TRYGGT ÚR
VERSLUN TIL
ÁFANGAR-
STA‹AR
Ég skila auðu
Íris skrifar:
Nú dámar mér ekki! Alþingis-menn eru búnir að bæta kjör
sín svo um munar - og ekki í fyrsta
skiptið. Ekki nóg með að þingmenn
fái háar fjárhæðir heldur einnig
makar og upphæðin virðist nokkru
hærri en mánaðarlaunin mín. Í dag
stend ég í þeim sporum að útskrif-
ast sem leikskólakennari. Eftir
þriggja ára nám mun ég uppskera
135.000 krónur á mánuði áður en
skatturinn kemst í umslagið og það
í fullri vinnu frá börnum. Ég skal
jafnvel vera svo opinská að upplýsa
hversu há námslánin voru á mán-
uði, 90.000 krónur. Lánin voru jafn-
vel lægri þegar við hjónin voru
bæði í skóla. Þetta er sú upphæð
sem er ábyggilega ekki í líkingu við
það sem þingmenn fá inn á banka-
reikninginn um hver mánaðamót.
Ég spyr þingmenn: „Hversu
lengi þarf ég að vinna til að eiga
rétt á sömu kjörum og þið?
Hversu mörg ár í skóla þarf ég að
vera til að fá sömu „viðurkenn-
ingu“ og þið fyrir „dugnað“? Þið
hafið brugðist íslensku þjóðinni
og orðið ykkur sjálfum og fjöl-
skyldum ykkar til skammar. Mig
langar að vitna í fjósakarlinn á Al-
þingi sem vitnaði svo vel í hina
heilögu bók en ég get það ekki. Ég
nefnilega trúi því að þið vitið vel
hvað þið eruð að gera. Þessar
gjörðir hafa opnað augu mín og ég
veit hvað ég geri í næstu kosning-
um. Ég ætla að klæðast mínu feg-
ursta pússi, keyra með fjölskyld-
una á kosningastöðina, skila auðu
og halda upp á það með ís á eftir!“
Ég vona að þegar þingmenn sitja
á aðfangadagskvöld með fjölskyld-
unni við jólatréð og horfa á ættingj-
ana þakka fyrir góðar gjafir með
bros á vör, hugsi til þeirra sem þeir
hafa svikið ...og skammist sín. ■
Umræðan
GERÐUR AAGOT ÁRNADÓTTIR,
HRÖNN KRISTJÁNSDÓTTIR,
KARLOTTA FINNSDÓTTIR OG
ATLI LÝÐSSON
■ stjórnarmenn í Foreldra- og styrktar-
félags Öskjuhlíðarskóla, skrifa opið bréf til
borgarstjóra, borgarfulltrúa og áhugafólks
um betra samfélag.
Umræðan
INGIMUNDUR
KJARVAL
■
skrifar um
gróðurhúsa-
kenninguna.
Loftlagsbreytingar
Fötluð börn - ábyrgð hverra?
UMRÆÐAN