Fréttablaðið - 19.11.2004, Blaðsíða 42

Betra virkur en norskur
Norðmenn eru þekktir fyrir margt annað en að
taka erlendum fjárfestum fagnandi. Það kann að
ráðast að nokkru leyti af því að olíugróðinn ger-
ir það að verkum að þeir eru fremur erlendir
fjárfestar víða um lönd en að þeir taki á móti
slíkum.
Viðbrögð við kaupum Íslandsbanka á BNbank
hafa verið blendin í Noregi. Ekki eru þó allir jafn
heimóttarlegir í viðbrögðum sínum. Þannig skrif-
ar einn leiðarahöfunda Aftenposten um Ís-
landsbanka. Segir hann bankann
stefna að því að verða alþjóðlegur
banki sem þjóni fiskiðnaði og
matvælaframleislu. Hann segir að
mikilvægara sé fyrir BNbank að
eigandi hans sé virkur og ein-
beittur en að hann sé norskur.
Kauphöll í fannarfaldi
Hlutabréfamarkaðurinn var afar
rólegur í gær. Viðskipti með
hlutabréf náðu ekki milljarði, en örfá
stærri viðskipti, meðal annars með
Íslandsbanka og KB banka, björg-
uðu deginum frá dagsveltu með-
alsjoppu.
Skýringarnar á deyfð markaðarins
eru sennilegast að fagfjárfestar
eru að mestu að kaupa í útboðum
þessa dagana og sækja því lítið á
markað. Einnig er þekkt að eftir
miklar lækkanir haldi fjár-
festar að sér höndum
um tíma. Nema að
skýringar sé að leita í
veðri og færð. Þá
yrði að gera ráð fyrir
því að stærstur hluti
fjárfesta og miðlara
sé annað hvort
veðurhræddur eða
á illa búnum bíl-
um.
MESTA HÆKKUN
ICEX-15 3412
KAUPHÖLL ÍSLANDS [ HLUTABRÉF ]
Fjöldi viðskipta: 164
Velta: 987 milljónir
+0,09%
MESTA LÆKKUN
MARKAÐSFRÉTTIR...
Samræmd vísitala neyslu-
verðs í EES-ríkjunum hækkaði
um 0,3 prósent milli september
og október. Á Íslandi hækkaði
vísitalan um 0,5 prósent. Nú er
verðbólga mest í Lettlandi en
minnst í Finnlandi.
Barcleys PLC hefur aukið hlut
sinn í Singer & Friedlander úr
3,16 prósentum í 4,05 prósent.
Bandaríkjadalur hefur ekki verið
lægri gagnvart japanska jeninu í
fjögur og hálft ár og aldrei verið
lægri gagnvart evrunni.
Bandaríska hugbúnaðarfyrirtæk-
ið Google sendi út afkomuviðvörun
í gær þar sem fram kom að vöxtur
félagsins yrði undir væntingum.
Hlutabréf í félaginu lækkuðu ekki
að ráði þrátt fyrir þetta.
30 19. nóvember 2004 FÖSTUDAGUR
Hagvöxtur verður mestur á Ís-
landi á Norðurlöndunum þetta ár
og það næsta samkvæmt nýrri
skýrslu norrænu efnahagsnefnd-
arinnar um efnahagsumhverfi á
Norðurlöndum út árið 2005.
Íslendingar skila minnstum af-
gangi af fjármálum hins opinbera
á þessu ári, en Svíar fá þann vafa-
sama heiður árið 2005. Íslending-
ar munu einnig státa af mestri
verðbólgu Norðurlandanna fyrir
tímabilið. Hins vegar verður at-
vinnuleysi langminnst hér eða 2,8
prósent á næsta ári, en gert er ráð
fyrir að atvinnuleysi í Finnlandi
lækki lítillega og verði 8,5 prósent
á næsta ári.
Horfur um hagvöxt eru góðar
fyrir Norðurlöndin. Gert er ráð
fyrir talsverðri framleiðniaukn-
ingu, sem þýðir að aukinn hag-
vöxtur kallar ekki á samsvarandi
eftirspurn eftir vinnuafli. At-
vinnuleysi minnkar því lítið
vegna hagvaxtar og verðbólgu-
þrýstingur annars staðar en á Ís-
landi er lítill.
Í þeim hluta skýrslunnar sem
fjallar um Ísland segir að megin-
markmið íslenskra stjórnvalda sé
að halda þjóðhagslegum stöðug-
leika. Verkefni íslenskra stjórn-
valda á næstu misserum sé að
vinna gegn ofhitnun hagkerfisins
og skapa skilyrði til skattalækk-
ana sem boðaðar hafa verið .
Norðmenn skera sig úr hvað
varðar afgang af rekstri hins
opinbera. Hækkandi verð á olíu
hefur skilað þeim mikilli tekju-
aukningu. Afgangur af fjárlögum
hefur numið yfir tíu prósentum af
landsframleiðslu undanfarin ár.
Til samanburðar er gert ráð fyrir
að afgangur hérlendis verði 0,5
prósent í ár og 1,5 prósent næsta
ár.
Norðurlöndin hafa undanfarin
ár rekið ríkið með afgangi. Und-
antekningar frá þessu eru Svíþjóð
sem var með 0,3 prósenta halla
árið 2002 og Ísland þar sem hall-
inn var 0,4 prósent árið 2002 og
1,6 prósent árið 2004.
Almennt séð stendur efna-
hagslíf með meiri blóma á Norð-
urlöndum en annars staðar í
Evrópu. Efnahagslíf Norður-
landaþjóðanna einkennist af
ágætum hagvexti, lágri verð-
bólgu og afgangi af rekstri hins
opinbera. Hins vegar lætur bætt
atvinnuástand bíða eftir sér, en
almennt fer atvinnuleysi að
lækka nokkru eftir að hagvöxtur
tekur við sér.
haflidi@frettabladid.is
vidskipti@frettabladid.is
Peningaskápurinn…
Actavis 40,20 - ... Bakkavör 23,50
+0,43% ... Burðarás 11,90 - ... Atorka 5,45 +0,93% ... HB Grandi 8,00 -
... Íslandsbanki 11,65 +0,43% ... KB banki 451,00 -0,11% ... Landsbank-
inn 11,80 -0,84% ... Marel 54,20 -0.91% ... Medcare 6,10 - ... Og fjar-
skipti 3,35 +4,69% ... Opin kerfi 27,60 - ... Samherji 12,80 - ... Straumur
9,15 - ... Össur 83,50 -0,60%
Bjart yfir efnahags-
lífi Norðurlanda
Íslendingar búa við mestan hagvöxt Norðurlanda og mesta verðbólgu. Hér er minnsta
atvinnuleysið og minnstur afgangur af rekstri hins opinbera.
Og fjarskipti 4,69%
Atorka 0,93%
Íslandsbanki 0,43%
Þormóður rammi -12,90%
Tryggingamiðstöðin -1,89%
Síminn -1,82%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU:
nánar á visir.is
Örn Daníel Jónsson próf-
essor segir að sjávarútvegur
sé ekki lengur driffjöður
hagsældar á Íslandi. Íslensk
fyrirtæki hafa tekið stór
stökk í útrás á síðustu
árum. Í nýrri bók er reynt
að skýra atvinnuþróun
undanfarinna ára.
Nálægð við gjöful fiskimið er
ekki lengur driffjöður hagsæld-
ar á Íslandi og útrás íslenskra
fyrirtækja er orðin svo kröftug
að nær lagi væri að tala um inn-
rás. Þetta kom fram í máli Arnar
Daníels Jónssonar prófessors í
Háskóla Íslands á miðvikudag.
Örn Daníel flutti erindi á mál-
stofu um nýsköpun þar sem hann
fjallaði meðal annars um nýsköp-
unarkjarna og tók Kísildal í Kali-
forníu sérstaklega til skoðunar.
Hann greindi frá kenningum um
nýsköpun þar sem meðal annars
hefur komið í ljós að tiltekin
landsvæði geta orðið miðstöðvar
mikillar nýsköpunar þar sem
skapandi einstaklingar á tilteknu
sviði sækjast eftir að starfa í um-
hverfi þar sem mikil gerjun á sér
stað.
Fundurinn var haldinn í til-
efni útkomu nýrrar bókar með
safni greina í frumkvöðla- og ný-
sköpunarfræðum. Bókin heitir
„Nýsköpun, staður – stund“ og í
henni er gerð tilraun til að greina
atvinnuþróun undanfarinna ára.
„Áherslan er á tengsl staðbund-
innar klasamyndunar og hnatt-
væðingar,“ segir í frétt frá við-
skipta- og hagfræðideild.
Í fyrirlestri sínum sagði Örn
Daníel það vera dæmi um þróun
í atvinnulífinu að Bretland væri
orðið meira athafnasvæði ís-
lenskra útrásarfyrirtækja en hin
Norðurlöndin.
Hann fjallaði bæði um nýjar
og grónar kenningar um hvernig
þekking og nýsköpun verður til.
Hann sagði að landafræði skipti
nú minna máli í þeim efnum en
áður. Nú væru það tengsl innan
atvinnugreina óháð landamær-
um sem skilaði af sér nýsköpun.
Örn sagði að á síðustu árum
hefði útrás Íslendinga skyndi-
lega tekið flug eins og sjá mætti
á auknum umsvifum íslenskra
fyrirtækja á ýmsum sviðum.
Nefndi hann „Baugsvæðingu“
Norður-Evrópu, útrás íslenskra
flugfélaga og alþjóðleg umsvif
íslenskra fjármálafyrirtækja.
- þk
Útrás Íslendinga
má líkja við innrás
ÖRN DANÍEL JÓNSSON Ritstýrði bók
um frumkvöðlastarfsemi og nýsköpun.
Hann fjallaði um íslenska nýsköpun í fyrir-
lestri í Odda á miðvikudag.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
NÆG VERKEFNI Stjórn efnahagsmála er á könnu ríkisstjórnarinnar og Seðlabankans.
Geir Haarde fer með ríkisfjármálin en talsvert mun mæða á ráðuneyti hans á næstunni.
Meginmarkmið stjórnvalda er að viðhalda stöðugleika og búa í haginn fyrir skattalækkanir
án þess að verðbólga fari úr böndum.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
42-43 viðskipti (30-31) 18.11.2004 20.14 Page 2