Fréttablaðið - 13.08.2005, Blaðsíða 37
BAUGSMÁLI‹
Ákærur
I. FJÁRDRÁTTUR
Ákærðu Jóni Ásgeiri, Tryggva, Jóhannesi
og Kristínu er gefinn að sök fjárdráttur í
eftirgreindum tilvikum:
1. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Tryggva með því
að hafa dregið sér og öðrum samtals kr.
40.073.196,54, á tímabilinu frá 30. apríl 1999
til 11. júní 2002, þegar þeir létu, með vitund
og liðsinni meðákærðu Jóhannesar og
Kristínar, Baug hf. greiða 34 reikninga sem
voru gefnir út af félaginu Nordica Inc. á
hendur Baugi hf., samkvæmt fyrirmælum
ákærðu Jóns Ásgeirs og Tryggva, vegna af-
borgana af lánum, rekstrarkostnaði og öðr-
um tilfallandi kostnaði sem tilheyrði
skemmtibátnum „Thee Viking“ sem var
Baugi hf. óviðkomandi. Bát þennan höfðu
ákærðu Jón Ásgeir og Jóhannes keypt í fé-
lagi við Jón Gerald Sullenberger, eiganda
Nordica Inc., í Miami í Flórída í Bandaríkj-
unum, þar sem báturinn var staðsettur og
skráður sem eign félags í eigu Jóns Geralds
Sullenberger, New Viking Inc., skrásettu í
Delaware í Bandaríkjunum. Reikningarnir
voru sem hér greinir: [töflur ekki tiltækar]
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
Fyrirtæki Jóns Geralds Sullenbergers [JGS],
Nordica, fékk mánaðarlegar greiðslur vegna
ráðgjafar og annarrar þjónustu sem JGS
veitti Baugi við innkaup og merkingar á vör-
um. Þá annaðist JGS flutning varanna til Ís-
lands, líkt og kemur fram í texta reikning-
anna. Vegna taps á rekstri vöruhúss Nordica
voru greiðslurnar nauðsynlegar til fram-
færslu JGS og fjölskyldu hans. Þetta kemur
fram í gögnum sem aflað var í tengslum við
málarekstur í Bandaríkjunum og afhent voru
RLS. Meðal þeirra gagna voru bankareikning-
ar hans og Nordica. Þar kemur fram að ráð-
stöfun hans á þessum fjármunum virðist vera
í samræmi við þá lýsingu sem Jón Ásgeir Jó-
hannesson [JÁJ] og Tryggvi Jónsson [TJ] hafa
gefið. JGS átti umræddan bát einn eins og
kemur fram í ákærunni. Hvorki JÁJ persónu-
lega né Gaumur eignuðust hlutdeild í honum
heldur lánaði Gaumur umtalsverða fjármuni
til JGS og Nordica vegna kaupa og reksturs á
bátnum. Því er vandséð hvaða auðgunarbrot
hafi átt sér stað. Athygli vekur að þar sem
RLS telur að hér hafi verið um lögbrot að
ræða hefði embættinu skilyrðislaust borið að
ákæra JGS fyrir hlutdeild í brotunum. Ítar-
lega er gerð grein fyrir þessu í bréfum JÁJ til
RLS frá 5. mars 2004 og 30. júní 2005. Rétt er
að taka fram að Kristínu og Jóhannesi er ekki
gefinn að sök fjárdráttur samkvæmt þessum
lið heldur hlutdeild í fjárdrætti, sbr. heim-
færslu ákæruvalds til refsiákvæða í ákæru.
2. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Jóhannesi með
því að hafa dregið sér samtals kr.
441.254,00 á tímabilinu frá 19. apríl 1999 til
17. desember 2002, þegar ákærðu létu Baug
hf. greiða til SPRON í eftirtöldum 17
greiðslum þóknun vegna bankaábyrgðar
sem ákærðu höfðu stofnað til og var Baugi
hf. óviðkomandi, í tengslum við kaup
ákærðu og Jóns Geralds Sullenberger á
skemmtibát samkvæmt 7. tölulið II. kafla
ákæru hér á eftir, svo sem hér greinir:
[töflur ekki tiltækar]
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
Árið 1996 gaf Bónus út ábyrgð til handa Nor-
dica vegna vöruviðskipta. Umrædd ábyrgð
var notuð til tryggingar yfirdráttarláni sem
Nordica tók vegna vöruviðskipta samkvæmt
gögnum sem aflað var í Bandaríkjunum og
RLS hefur í vörslum sínum. Haustið 2003 féll
ábyrgðin á Baug en sakborningar telja fráleitt
að hún hafi staðið í tengslum við kaup á bát. Ef
svo væri hefði einnig átt að ákæra JGS fyrir
þessar sakir. Ítarlega er greint frá þessu í
bréfi JÁJ 5. mars 2004, svo og í bréfi JÁJ til
RLS, dags. 5. júlí 2004.
3. Ákærða Tryggva með því að hafa dregið
sér samtals kr. 1.315.861,27 á tímabilinu frá
11. janúar 2000 til 12. febrúar 2002, þegar
ákærði lét Baug hf. greiða í 13 skipti reikn-
inga sem gefnir voru út í nafni félagsins
Nordica Inc. í Bankaríkjunum á hendur
Baugi hf., sem voru útgjöld Baugi hf. óvið-
komandi. Til útgjaldanna hafði ákærði
stofnað til í útlöndum með úttektum á
American Express greiðslukorti í reikning
hins bandaríska félags, Nordica Inc., sem
hið bandaríska félag lagði út fyrir og inn-
heimti síðan sem ferðakostnað hjá Baugi
hf., samkvæmt fyrirmælum ákærða, sem
hér greinir: [töflur ekki tiltækar]
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGS:
Um er að ræða kostnað sem fellur að stórum
hluta undir risnu aðstoðarforstjóra. Hefur
RLS verið bent á að rannsaka þennan lið betur
og ræða m.a. við vitni sem hafa notið risnunn-
ar en því hefur ekki verið sinnt. Ekki getur
verið um fjárdrátt að ræða þar sem allan
auðgunarásetning skorti.
4. Ákærða Tryggva með því að hafa dregið
sé samtals kr. 99.605,00 hinn 17. maí 2001,
þegar ákærði lét Baug hf. greiða Tollstjór-
anum í Reykjavík eftirgreind aðflutnings-
gjöld; virðisaukaskatt kr. 72.479,00, vöru-
gjald kr. 26.087,00 og toll kr. 1.039,00, sam-
tals kr. 99.605,00, þegar hann lét Baug hf.,
flytja til landsins og tollafgreiða sláttu-
vélatraktor af gerðinni Craftsmann, sem
ákærði hafði keypt til eigin nota í Banda-
ríkjunum, ásamt fylgihlutum, fyrir samtals
USD 2.702,97, samkvæmt vörureikningi út-
gefnum af Nordica Inc., Miami, Flórída í
Bandaríkjunum, dags. 4. apríl 2001 á Baug-
Aðföng hf.
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGS:
Vegna mistaka starfsmanna Baugs láðist að
innheimta aðflutningsgjöld hjá TJ. TJ hafði
rætt við viðkomandi starfsmenn um að þeir
gerðu honum reikning vegna gjaldanna og var
í þeirri trú að það hefði verið gert og málið
væri þannig afgreitt. Ekki getur verið um
fjárdrátt að ræða þar sem allan auðgunará-
setning skorti.
Brot ákærða Jóns Ásgeirs samkvæmt 1. og
2. tölulið ákæru teljast varða við 247. gr. al-
mennra hegningarlaga nr. 19,1940.
Brot ákærða Tryggva samkvæmt 1., 3.
og 4. tölulið ákæru teljast varða við 247. gr.
almennra hegningarlaga nr. 19,1940.
Brot ákærða Jóhannesar samkvæmt 2.
tölulið ákæru teljast varða við 247. gr. al-
mennra hegningarlaga nr. 19, 1940 og brot
samkvæmt 1. tölulið ákæru við 247. gr., sbr.
22. gr. sömu laga.
Brot ákærðu Kristínar samkvæmt 1.
tölulið ákæru teljast varða við 247. gr. al-
mennra hegningarlaga nr. 19, 1940, sbr. 22.
gr. sömu laga.
II. UMBOÐSSVIK.
Ákærðu Jóni Ásgeiri, Tryggva og Jóhann-
esi, eru gefin að sök umboðssvik með því
að hafa misnotað aðstöðu sína hjá Baugi
hf. í eftirgreindum tilvikum:
5. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Tryggva með því
að hafa blekkt og misnotað aðstöðu sína
sem forstjóri og aðstoðarforstjóri Baugs
hf. þegar þeir fengu, með vitund ákærða
Jóhannesar sem stjórnarmanns, stjórn þess
á stjórnarfundi hinn 20. maí 1999 til þess að
heimila ákærða Jóni Ásgeiri að ganga til
samninga og að kaupa 70 % hlutafjár í
Vöruveltunni hf. Á stjórnarfundinum
leyndu ákærðu stjórn hlutafélagsins því að
ákærði Jón Ásgeir var þá sjálfur umráð-
andi 70 % hlutafjár og átti stærsta hluta
þess og var raunverulegur stjórnandi Vöru-
veltunnar hf., frá því að hann gerði hinn 7.
október 1998 bindandi samning um kaup á
öllu hlutafé í Vöruveltunni hf., að nafnverði
kr. 4.600.000,00 fyrir kr. 1.150.000.000,00 og
með viðbótargreiðslu að fjárhæð kr.
100.000.000,00 samkvæmt viðbótarsamn-
ingi ákærða við seljendur sem dagsettur er
hinn 5. júní 1999. Baugur hf. eignaðist með
viðskiptunum á árinu 1999 70% hlutafjár í
Vöruveltunni hf. sem ákærði Jón Ásgeir
átti að meginhluta og réði yfir, fyrir kr.
1.037.000.000,00.
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA
JÁJ gerði samning við samning við seljendur
Vöruveltunnar sem umboðsmaður kaupanda,
sem skyldi tilgreindur innan 30 daga. Samn-
ingurinn fól þannig í sér sölutryggingu fyrir
eigendur Vöruveltunnar sem JÁJ var ábyrgur
fyrir. Íslandsbanki tók yfir söluferlið og aðrir
aðilar komu að málinu, sem voru eigendur
70% hlutafjárins en ekki JÁJ líkt og segir í
ákæru. Voru viðskiptin gerð með vitund og
samþykki hluthafa Baugs, sem var ekki skráð
félag á hlutabréfamarkaði á þeim tíma. Eng-
inn auðgunarásetningur var til staðar og fyrir
liggur að JÁJ hagnaðist ekkert á þessum við-
skiptum. Baugur (í dag Hagar hf.) hefur hins
vegar hagnast um 3,5 til 4 milljarða á viðskipt-
unum að mati sakborninga. Þessu er nánar
lýst í bréfi JÁJ 30. júní 2005.
6. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Tryggva með því
að hafa misnotað aðstöðu sína, Jón Ásgeir
sem forstjóri Baugs hf. og Tryggvi sem að-
stoðarforstjóri Baugs hf. og stjórnarformað-
ur Fasteignafélagsins Stoða hf., dótturfélags
Baugs hf., þegar Fasteignafélagið Stoðir hf.
keyptu fasteignir að Suðurlandsbraut 48,
Laugalæk 2, Sporhömrum 3, Langarima 21 „
23 og Efstalandi 26 í Reykjavík, af Litla fast-
eignafélaginu ehf., fyrir kr. 354.000.000,00,
en í árslok 1998 höfðu ákærðu selt Litla fast-
eignafélaginu ehf. eignirnar frá Vöruvelt-
unni hf. fyrir kr. 217.000.000,00 með því að
einkahlutafélagið yfirtók skuldir Vöru-
veltunnar hf., auk greiðslu.
– Ákærur birtar
Fréttabla›i› birtir í dag ákærur Ríkislög-
reglustjóra á hendur Jóni Ásgeiri Jóhann-
essyni, Jóhannesi Jónssyni, Kristínu Jó-
hannesdóttur, Tryggva Jónssyni, Stefáni
Hilmari Hilmarssyni og Önnu fiór›ar-
dóttur í Baugsmálinu svonefnda.
Ríkislögreglustjóri gaf ákærurnar út
flann 1. júlí sí›astli›inn. fiær flokkast í
ellefu kafla eftir tegund brota og eru kafl-
arnir merktir me› rómverskum tölustöf-
um. Alls eru ákærurnar í fjörutíu li›um.
Ákærurnar eru birtar í Fréttabla›inu
me› vitund og samflykki allra fleirra sem
ákær›ir eru í málinu enda eru flær frá fleim
komnar. Ákærurnar eru birtar me› athuga-
semdum sakborninga, sem allir neita sök í
málinu. Athugasemdirnar eru birtar me›
ö›ru letri til a›greiningar frá texta Ríkislög-
reglustjóra. Fréttabla›i› hefur ekki undir
höndum töflur í ákærunum um notkun
grei›slukorta og eru flær flví ekki birtar hér.
Í Fréttabla›inu í dag eru birt vi›töl vi›
tvo af sakborningunum, Jóhannes Jónsson
og Jón Ásgeir Jóhannesson. Var fleim og
lögfræ›ingum fleirra gefinn kostur á a›
lesa vi›tölin yfir. Er fla› frávik frá si›aregl-
um Fréttabla›sins um a› vi›mælendur fái
ekki vi›töl til yfirlestrar á›ur en flau
birtast. Undantekning var ger› í flessu
tilfelli vegna umfangs málsins og lög-
fræ›ilegra álitamála. fiessi undantekning
leiddi ekki til efnislegra breytinga á vi›töl-
unum.
LAUGARDAGUR 13. ágúst 2005 1
í
-
l
n
t
n
i
.
m
m
.
n
r
n
.
-
-
-
-
.
5
-
/
LÖGREGLUMÁL Tugir lögreglumanna
gerðu húsleit í höfuðstöðvum fyr-
irtækisins Baugs á miðvikudags-
kvöld.
Húsleitin var gerð sem hluti
rannsóknar efnahagsbrotadeildar
ríkislögreglustjóra á meintum
lögbrotum Tryggva Jónssonar
forstjóra og Jóns Ásgeirs Jóhann-
essonar, stjórnarformanns fyrir-
tækisins. Rannsóknin fer fram
vegna kæru Jóns Geralds Sullen-
berger, eiganda bandaríska fyrir-
tækisins Nordica Inc. sem átt hef-
ur í viðskiptum við Baug.
Viðskiptunum fyrirtækjanna
mun hafa verið sagt upp af hálfu
Baugs.
Auk vanefnda á viðskipta-
samningi sakar eigandi Nordica
Inc. Jón Ágeir og Tryggva um að
hafa auðgast með sviksamlegum
hætti. Það hafi þeir gert með því
að skrifa upp á 33 ranga reikninga
sem Nordica gaf út á tímabilinu
frá janúar 2000 til loka maí á
þessu ári. Féð hafi verið notaðir
til kaupa á snekkjunni „Thee Vik-
ing“ sem þremenningarnir hafi
átt í sameiningu í Flórída þar sem
Jón er búsettur. Þá snýst málið
um 589.980 dollara reikning sem
Jón Gerald segir vera tilbúning.
Hann hafi enga greiðslu fengið.
Baugur segir þennan reikning
ósköp eðlilegan kreditreikning
vegna afsláttar. Það hafi efna-
hagsbrotadeildinni yfirsést.
Baugur kærði í gær aðgerðir
lögreglunnar til Héraðsdóms
Reykjavíkur og krafðist þess að
úrskurðað yrði um lögmæti þess
að lagt var hald á gögn og hvernig
staðið var að húsleitinni. Fyrir-
tækið hefur einnig sagst munu
vísa til úrskurði héraðsdóms um
veitingu heimildar til húsleitar til
Hæstaréttar.
Fram kemur í kæru Hreins
Loftssonar hrl., lögmanns Baugs,
að tugir lögreglumanna hafi tekið
þátt í húsleitinni. Hún hafi staðið
frá því klukkan 16.45 og til mið-
nættis. Hreinn segir aðgerðirnar
hafa verið alltof umfangsmiklar
og framgöngu lögreglu ámælis-
verða. Upplýsingunum sem aflað
var hefði mátt ná með vægari að-
gerðum.
Hreinn segir lögreglu hafa
láðst að gefa Baugsmönnum við-
hlýtandi skýringu á aðgerðunum
eða upplýs þá um rétt til að bera
haldlagningu einstakra muna und-
ir lögreglu. Lögregla hafi notað
tækifærið og lagt hald á viðkvæm
gögn sem ekki tengdust málinu.
Gróflega væri brotið gegn stjórn-
arskrárvörðum rétti manna.
Hreinn Pálsson vildi ekki tjá
sig nánar um málið að svo stöddu.
Hvorki Jón Ásgeir Jóhannesson
né Tryggvi Jónsson svöruðu skila-
boðum Fréttablaðsins í gær.
gar@frettabladid.is
HÖFUÐSTÖÐVAR BAUGS
Baugur hefur bregst hart við húsleit efnahagsbrotadeildar Ríkislögreglustjóra. Þess er kraf-
ist að öllum gögnum sé skilað tafarlaust.
Baugur bregst
hart við húsleit
Lagt var hald á margvísleg gögn við húsleit í höfuðstöðvum Baugs hf.
Eigandi bandarísks fyrirtækis sakar tvo stjórnendur Baugs um fjársvik.
Illa fengið fé hafi verið notað til að kaupa lystisnekkju. Stjórn Baugs seg-
ir húsleitina ólöglega, hefur kært hana og krefst þess að fá gögnin aftur.
Frétt Fréttablaðsins 30. ágúst 2002 af húsleit starfsmanna Skattrannsóknarstjóra ríkisins í húsakynnum Baugs.