Fréttablaðið - 21.04.2006, Blaðsíða 12

12 21. apríl 2006 FÖSTUDAGUR
BRETLAND, AP Elísabet Englands-
drottning fagnar áttræðisafmæli
sínu í dag og efnir af því tilefni til
gestamóttöku í Windsorkastala.
Bretar gera sér ýmislegt til hátíð-
arbrigða og hafa verið duglegir
við að rifja upp ævi drottningar-
innar.
Á sunnudaginn mætir Elísabet í
sérstaka afmælisguðsþjónustu,
sem haldin verður í kapellu í
Windsorkastala, en á miðvikudag-
inn var gerði hún sér lítið fyrir og
bauð 99 manns til veislu, sjötíu
konum og 29 körlum sem öll eiga
það sameiginlegt að vera fædd
sama dag og drottningin, 21. apríl
árið 1926.
„Þetta hefur alltaf verið brand-
ari í fjölskyldunni, að mér hafi
aldrei verið boðið í afmælisveislu
drottningarinnar, þótt við værum
fæddar sama daginn, og aldrei datt
mér í hug að það myndi rætast,“
sagði Betty Kay frá bænum Donc-
aster í norðanverðu Englandi, einn
veislugestanna.
Elísabet varð drottning árið
1952 þegar faðir hennar, Georg
sjötti, andaðist. Formleg krýning-
arathöfn var haldin árið eftir, en
það ár var hún 26 ára en Karl sonur
hennar aðeins fimm ára. Hann
verður 58 ára á þessu ári og hafa
margir velt því fyrir sér síðustu ár
og jafnvel áratugi hvenær drottn-
ingin ætli að víkja fyrir honum,
svo hann geti orðið konunungur
Bretlands.
„Þetta er það sem fólk veltir
fyrir sér í kringum þessa stóru
viðburði,“ sagði talsmaður kon-
ungsfjölskyldunnar í gær, en hann
vildi þó ekki segja til nafns. „Það
kemur ekki til greina að drottning-
in láti af embætti. Hún heldur
áfram eins og venja er til.“
Frænka drottningarinnar,
Margareth Rhodes, sagði í viðtali
við BBC-útvarpið núna í vikunni
að hún væri sannfærð um að Elísa-
bet muni aldrei stíga af valdastóli
sínum.
„Þetta er ekki eins og venjulegt
starf, þetta er ævistarf,“ sagði
hún.
Elísabet er meira en bara
drottning í Englandi, því hún er
enn þjóðhöfðingi í sextán af þeim
53 löndum sem tilheyra Breska
samveldinu, arftaka Breska heims-
veldisins. Á valdatíma sínum hefur
hún haft nóg að gera, og meðal
annars farið í meira en 250 opin-
berar heimsóknir til 129 landa.
Einnig hefur hún jafnan átt viku-
lega fundi með forsætisráðherra
landsins hverju sinni. Þeir eru
orðnir tíu talsins, allt frá Winston
Churchill til Tonys Blair.
Hún hyggst þó fækka aðeins
verkefnum sínum á næstunni og
mun Karl prins taka að sér að sinna
sumum þeirra.
gudsteinn@frettabladid.is
DROTTNING Á GÆGJUM Myndin er tekin þegar hún var að skoða Albert Hall að loknum
endurbótum árið 2004. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Elísabet drottning áttræð
Í Bretlandi fagna menn nú áttræðisafmæli Elísabetar drottningar, sem hefur setið á valdastóli frá því hún
var 25 ára. Margir spyrja hvort hún ætli loks að víkja fyrir syni sínum, Karli, en hún er ekkert á förum.
Á GÖNGUFÖR MEÐ MÖRGÆSUM Elísabet
prinsessa var tólf ára þegar hún fékk ásamt
félaga sínum, Shaun Plunket, að fara með
mörgæsirnar í dýragarðinum í London í
stutta gönguferð. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
NEYTENDAMÁL Sænska neytenda-
stofnunin Konsumerverket hefur
kært lánafyrirtæki eitt fyrir okur.
Þetta kemur fram á heimasíðu
Neytendasamtakanna.
Fyrirtækið Short Money Serv-
ices Scandinavia, sem beinir aug-
lýsingum sínum að ungu fólki,
auglýsir vaxtalaus lán gegnum
farsíma en himinhár lántökukostn-
aðurinn er okur að mati umboðs-
manns neytenda í Svíþjóð sem
hefur vísað málinu til saksóknara.
Auglýsingar um lán, án trygg-
ingar fyrir greiðslu, ganga út á
það hversu hratt lánsféð er
afgreitt til lántakanda og það nýj-
asta er að fá lán í gegnum farsíma.
Með því að senda sms er hægt að
sækja um allt að 30.000 króna lán
og fá það afgreitt inn á banka-
reikning á fimmtán mínútum. Þess
er krafist að lánið sé greitt innan
mánaðar og þá með himinháum
lántökukostnaði. Lántökukostnað-
ur af 30.000 króna láni hjá þessu
fyrirtæki, sem auglýsir vaxtalaus
lán, er 6.000 krónur eða 20 pró-
sent. Fyrir lægri lánsupphæð
verður árleg hlutfallstala kostnað-
ar enn hærri.
Sænska neytendastofnunin
hefur áhyggjur af því að markaðs-
setningu þessara lána er beint að
ungu fólki sem hefur oft veikan
efnahag og hætta er á að fjárhags-
erfiðleikar aukist við auðvelt
aðgengi að lánum. - sdg
LÁN Í GEGNUM SMS Nýjung í starfsemi
lánafyrirtækja er að bjóða upp á lán í gegn-
um smáskilaboð úr farsíma.
Sænska neytendastofnunin kærir lánafyrirtæki fyrir okur:
Okrað á lánum gegnum sms
VERÐLAUN Ólafur Ragnar Gríms-
son, forseti Íslands, veitti á mið-
vikudag fyrirtækinu 3X-Stál ehf.
útflutningsverðlaun forsetaemb-
ættisins við hátíðlega athöfn á
Bessastöðum. Eigendur fyrirtæk-
isins, Albert Marzelíus Högnason
og Jóhann Jónasson, veittu verð-
laununum viðtöku.
Valur Valsson, formaður úthlut-
unarnefndar, lét þess getið að fyr-
irtækið hlyti verðlaunin nú fyrir
ágætan árangur á stuttum tíma í
sölu og markaðssetningu á sér-
hönnuðum tækjum fyrir matvæla-
iðnaðinn. Verðlaunin voru veitt í
átjánda sinn. - shá
Útflutningsverðlaunin:
3X-Stál hlaut
verðlaunin í ár
VERÐLAUNIN AFHENT Athöfnin fór fram
með viðhöfn á Bessastöðum.
BANDARÍKIN, AP Bæjarstjórnin í
Montgomery í Alabama í Banda-
ríkjunum hefur beðist afsökunar á
þeirri meðferð sem hörundsdökkt
fólk mátti þola þar í bæ, einkum á
sjötta áratug síðustu aldar.
Meðal íbúa bæjarins var Rosa
Parks, kona sem barðist fyrir rétt-
indum svartra, meðal annars með
því að neita að standa upp fyrir
hvítum manni í strætisvagni.
Parks lést í október á síðasta ári.
Bæjarstjórnin, sem að meiri-
hluta er skipuð hvítu fólki, sam-
þykkti einróma að biðja Rosu
Parks og félaga hennar afsökunar,
þótt seint væri.
- gb
Bæjarstjórnin í Montgomery:
Biðst forláts á
ranglætinu
HVÍTA-RÚSSLAND, AP Leiðtogi stjórn-
arandstæðinga í Hvíta-Rússlandi,
Alexander Milinkevich, vill stuðn-
ing frá norskum stjórnvöldum til
að binda enda á einræðið í Hvíta-
Rússlandi.
Milinkevich segist bjartsýnn á
að það geti orðið á næstu fimm
árum. Þetta kom fram eftir fund
hans með norska forsætisráðherr-
anum sem lýsti yfir fullum stuðn-
ingi við stjórnarandstöðuna í
Hvíta-Rússlandi. - sdg
Stjórnmál í Hvíta-Rússlandi:
Vill stuðning
frá Noregi
21. apríl, 1926: Elísabet Alexandra
María prinsessa fædd í London, elsta
dóttir hertogans og hertogaynjunnar af
York.
Desember 1936: Játvarður áttundi segir
af sér konungstign, og faðir Elísabetar
tekur við og nefnist Georg VI.
20. nóvember, 1947: Elísabet prinsessa
giftist Philip Mountbatten liðsforingja í
Westminster Abbey.
Nóvember 1948: Karl prins fæðist.
6. febrúar, 1952: Georg konungur deyr,
Elísabet dóttir hans verður drottning.
2. júní 1953. Krýning Elísabetar í West-
minster Abbey.
Febrúar 1960: Andrés prins fæðist.
Mars 1964: Játvarður prins fæðist.
14. júní, 1981: Sex púðurskotum er
skotið að drottningunni á krýningaraf-
mæli hennar. Hún heldur áfram eins og
ekkert hafi í skorist.
29. júlí, 1981: Karl prins gengur að eiga
lafði Díönu Spencer.
9. júlí, 1982: Maður brýst inn í svefnher-
bergi drottningarinna
1992: Árið hryllilega, „annus horribilis“,
þegar Anna prinsessa skildi við mann
sinn og hjónaband bæði Karls og Andr-
ésar voru í molum
1993: Elísabet drottning byrjar að eigin
frumkvæði að greiða skatta.
1996: Díana og Karl fá skilnað.
31. ágúst, 1997: Díana prinsessa ferst í
bílslysi í París.
1989: Elísabet drottning vígir skoska
þjóðþingið og velska þjóðþingið
2002: Elísabet fagnar hálfrar aldar
drottningarafmæli sínu. Systir hennar
Margrét og Elísabet drottningamóðir
deyja báðar þetta ár.
2005: Karl prins kvænist Camillu Parker
Bowles.