Réttur - 01.06.1915, Síða 22

28 -
í öðru lagi eru hinir svo kölluðu Henry-Georgistar, sem
kenna sig við Ameríkumanninn Henry George. Peir leita
meinsemda mannfélagsins fyrst og fremst í skipun land
eignaréttarins og skattalöggjöfinni, og vilja fá því breytt
til hagsýnni og réttlátari meðferðar á öllu því, sem eftir
eðli sínu eru lífsskilyrði, og því jafnt eign allra, eða allir
hljóta að eiga jafnan rjett til eins og andrúmsloftsins, svo
sem er jörðin sjálf, sem allir hljóti að hafa jafnan afnota-
rétt til, af því afnot hennar séu óhjákvæmilegt lífsskilyrði.
Og síðast en ekki síst eru samvinnumenn (Cooperatistar).
þeir byrja á því, að leggja sjálfir hönd á plóginn, án þess
að krefjast nokkurra lagasetninga annara en þeirra, að fá að
reka félagsskap sinn og samtök í friði. Peir leggja mesta
áherslu á umbætur viðskiftalífsins og frjálsa samvinnu, bæði
um framleiðslu lífsnauðsynjanna og um skiftingu eða út-
hlutun þeirra, þ. e. verslun og viðskifti. Peir leitast við að
leiða mennina til frjálsrar og sjálfráðrar verklegrar og and-
legrar samvinnu, jafnvel um heim allan, og með því sýna í
verki yfirburði samúðar og samtaka lífsreglunnar. Hefir
þeim á síðustu árum orðið svo mikið ágengt í þessum
efnum, og af starfsemi þeirra hefir leitt svo mikla blessun
í viðskifta- og atvinnulífi þjóðanna, að óhugsandi er að
hún héreftir verði bæld niður eða brotin á bak aftur.
Öllum þessum flokkum er það sameiginlegt, að þeir
berjast gegn einkaréttar- og útilokunarlífsreglunni, en krefj-
ast meira réttlætis, jafnréttis og samúðar í samlífi manna
og þjóða. Markmið þeirra allra er því í raun og veru eitt
og hið sama, þótt þeir fari ólíkar leiðir að því, sem því
miður hefir orðið, eins og svo oft vill verða, til þess að
þeir hafa deilt sín á milli og jafnvel ofsótt hverir aðra.
En á síðari tímum hefir þó mjög dregið til samvinnu með
öllum þessum stefnum, eftir því sem mönnum smámsaman
varð Ijóst, að allir vildu þeir í raun og veru hið sama, að
aðalkröfur þeirra allra voru hinar sömu gagnvart ríkjandi
stéttum og lífsreglum í mannfjelaginu, nefnilega meira rétt-
læti og jafnrétti um aðgang að hinum náttúrlegu lífsskilyrð-
um, náttúruauðnum.