Réttur - 01.06.1915, Side 30

- 36 -
ekkert verðgildi. Pau voru ónotuð náttúrugæði. Grasið óx á
landinu, og miljónir fiska gengu að ströndiðni. En hvor-
ugt hafði nokkurt gildi á auðfræðis vísu fyr en mannleg
vinna kom þar til sögunnar. Og þó að landnám Ingólfs
hafi nú nokkurt verðgildi, þá mundi það gildi hverfa, ef
öll mannleg vinna hætti á því svæði og héraðið legðist í
eyði. Pessvegna má ekki blanda núverandi verði náttúru-
gæðanna inn í deiluna um markaðsverðið. Efnisheimurinn
er sú mikla uppspretta, sem bætir úr þörfum manna, en
þó því að eins að mannleg vinna umbreyti efninu. Hvert
sem litið er, sjást sannindi þessarar kenningar. Húsin sem
við lifum í eru reist með mannlegri vinnu, en stein, timb-
ur, torf, járn o. fl., sem til húsa þarf, leggur náttúran til.
Fötin eru gerð úr ull, bómull, silki og skinnum. Sauðfé,
bómullarjurt og silkiormar voru til, mönnum að þakka-
lausu. En afurðir þeirra skýldu engri manneskju fyr en
mikilli vinnu var varið til að hagnýta þessi náttúrugæði.
Hr. Jón Ólafsson spyr í háði (Viðskiftafræði, bls. 167):
»Hafa þá verkamenn skapað kornið á akrinum eða grasið
á enginu? Hafa verkamenn skapað nautgripi og sauðfén-
að? Hafa þeir skapað fiskana í sjónum?« En hver mundi
seðjast af framlögum náttúrunnar, ef mannsvit og manns-
hönd hefði eigi flutt, breytt og bætt gjafir hennar? Par að
auki má fullyrða að fáir akrar vaxa sjálfsánir og eigi eru
margir þeir staðir á íslandj, þar sem búsmalinn lifir sjálf-
ala, og mun formælendum auðvaldsins erfitt að verja þessa
kenningu hr. J. Ó. Og þó verkamenn hafi eigi búið til
fiska í sjóinn (nema ef teija skyldi mannlega lijálp við
fiskaklak), þá mundi lítið um fisk á landi, ef eigi væri af
mönnum starfað að fiskiveiðunum.
F*ó að hér sé einungis minst á hús, föt og fæði, þá gild-
ir nákvæmlega hið sama um aðra hluti, sem fullnægja
mannlegum þörfum. Náttúran hefir í fyrstu lagt efnið til
ókeypis og mannsvinnan skapað söluhlutinn. Aðvísumunu
menn spyrja hvort lönd, skógar, veiðivötn o. s. frv. séu nú
eigi söluhlutir, og þó eigi af mönnum gjörðir. En því er
svarað fyrirfram með dæmjnu um Ingólf, Án manna hafa