Réttur - 01.07.1930, Blaðsíða 28

244
MARXISMINN
[Rjettur
afleiðing þessarar viðleitni. Frumorsök hinnar and-
stæðu viðleitni er fólgin í ásigkomulagi og lifnaðarhátt-
um stéttanna, sem hvert þjóðfélag skiftist í.
»Saga umliðinna alda, skrifar Marx 1848 í »Kommúnistaá-
varpinu«, er saga um stéttabaráttu (að undanskiklu tímabili
frumkommúnismans, bætir Engels síðar við).
Frjálsir menn og þrælar, patrisíar og plebejar, aðalsmenn og
ánauðugir bændur, meistarar og sveinar, í stuttu máii kúgarar
og kúgaðir hafa ávalt staðið öndverðir hvorir gegn öðrum. Þeir
hafa háð óslitna baráttu ýmisst leynt eða ljóst. Endirinn hefir
alltaf verið sá, að þjóðfélagið hefir verið umskapað með bylt-
ingu eða báðar stéttir liðið undir lok....
Hið borgaralega þjóðfélag er reis upp á rústum aðalsskipu-
lagsins, hefir eigi útrýmt stéttamuninum. Það hefir aðeins
myndað nýjar stéttir í stað hinna gömlu, ný kúgunarskilyrði,
nýjar bardagaaðferðir.
En eitt einkennir nútímann, tímabil borgarastéttarinnar.
Hann hefir gert stéttaskTftinguna óbrotnari. Þjóðfélagið skift-
ist nú meir og meir í tvo stóra fjandsamlega flokka, tvær alger-
lega andstæðar stéttir: auðmenn og öreiga....
Af þeim stéttum, sem andstæðar eru auðmönnunum, er verk-
lýðsstéttin sú eina, sem er byltingasinnuð í raun og sannleika.
Allar aðrar stéttir hrörna og líða undir lok jafnhliða því, að
stóriðnaðurinn ryður sér til rúms. En verkalýðurinn vex að
sama skapi og er hans eigin afkvæmi.
Miðstéttirnar: smáiðnrekendur, smákaupmenn, handverksmenn
og smábændur berjast móti auðmönnunum til að verjast tor-
tímingu. Þeir vilja allir halda við smáborgarastéttinni. Þeir eru
eigi byltingarsinnaðir, heldur íhaldssamir, meira að segja aftur-
haldssamir. Helzt vildu þeir snúa straumnum við og leiða mann-
kynið aftur í tímann. Beri svo við, að þeir fylgi byltingastefn-
unni, þá er það vegna þess, að þeir sjá, að þeir eru að verða ör-
eigar — þeir verja. þá eigi nútíðar — heldur framtíðarhagsmuni
sína og skoða sig þegar sem samherja verkamannanna«.
Allt frá hinni miklu frönsku stjórnarbyltingu hefir
saga Evrópu afhjúpað sérlega skýrt í allmörgum lönd-
um hinn raunverulega grundvöll atburðanna, stétta-
baráttuna.
Viðreisnartímabilið í Frakklandi skapaði þegar all-
marga sagnritara (Thierry, Guizot, Mignet, Thiers).