Réttur - 01.07.1930, Blaðsíða 6
222
STRAUMHVÖRF
[Rjettur
Þetta er miðað við enska markaðinn, en sama gildir
í öllum hinum auðvaldslöndunum, aðeins undirorpið
minniháttar breytingum sakir tolla o. fl. í Þýskalandi
var verðvísirinn fyrir iðnaðarhráefni og hálfunnar
vörur: í jan. 1929: 101,9; júlí: 96,9; október 95,1; jan.
1930: 90,4. Af verðfalli þessu og »offramleiðslunni«,
sem er orsök þess, leiðir það, að fjöldi fyrirtækja hætt-
ir að starfa, fjölmörgum námum og verksmiðjum er
lokað og verkalýðurinn verður atvinnulaus, en smáu
auðfjelögin verða gjaldþrota og eignirnar lenda í hönd-
um hringanna fyrir lágt verð.
Landbúnaðarkreppan verður þó enn ægilegri í afleið-
ingum sínum. Er þar aðallega um hveiti og rúgfram-
leiðsluna að gera. Skal nú rekja orsakirnar nokkru
nánar. Eftir stríðið höfðu kornlöndin miklu, Bandarík-
in, Kanada, Argentína og Australía aukið framleiðslu
sína stórum. Sáðflötur þeirra fyrir hveiti og rúg var
samlagt 1913 33,6 miljónir hektara, en var 1929 orðinn
49,6. En á sama tíma hafði sáðflötur Evrópu (auk ráð-
stjórnarríkjanna) minkað úr 47,9 niður í 45,3 milj. ha.
En samtals hafði sáðflötur beggja vaxið úr 81,5 upp í
94,9 milj. ha. Grundvöllur offramleiðslunnar var því
augljós og sjest enn betur, ef aðgætt er framleiðslan á
hveiti og rúgi í þessum löndum á sama tíma, því hún
hefur vaxið um 10%, en fólkinu aðeins fjölgað um 5%
og neysla hvers um sig minkað. Það söfnuðust því
birgðir fyrir svo sem sjá má af eftirfarandi skýrslu
um hveiti-fojða kornlandanna 1. ág. hvers árs.