Réttur - 01.07.1930, Blaðsíða 68

284 BYLTINGARHREYFINGIN I KÍNA [Rjettur
fyrir miðja öldina, er breska borgarastjettin neyddi
Kína til að leyfa innflutning á ópíum frá Indlandi. Að
stríðinu loknu fékk Bretland borgina Hongkong til eign-
ar og umráða, og auk þess voru 5 borgir opnaðar fyrir
versiun Evrópumanna. Þetta var upphaf afskifta
heimsauðvaldsins í Kína.
Nú rak hvert stórveldið annað, er leitaði landgöngu í
Kína. Landið er mjög girnilegt í augum auðvaldsins,
því það er auðugt mjög frá náttúrunnar hendi, kol og
málmar miklir í jörðu, landið afar-frjósamt og mark-
aðurinn því nær ótæmandi, þar eð þjóðin er fjölmenn-
asta þjóð heimsins.
Á eftir Bretlandi komu Frakkland, Rússland og hið
unga stórveldi Austurálfu, Japan. Bæði Rússland og
Japan tóku lönd af Kínverjum, en öll hreiðruðu stór-
veldin um sig í landinu, þröngvuðu Kínverjum til að
láta af hendi við Evrópumenn sjerstök hverfi í öllum
stærstu iðnaðar- og verslunarbæjum Kína. í þessum
bæjarhlutum ríkir rjettur og lög Evrópumanna, þeir
hafa eigin lögreglu o. s. frv. og eru undanþegnir skött-
um öllum og skyldum í landinu. Meðfram allri austur-
ströndinni hafa stórveldin klófest hafnarborgir og
komið sjer upp her- og flotastöðvum. Bretar eiga þar
borgina Wei-hai-wei, auk Hongkong, sem áður var
nefnd, Frakkar eiga Kwang-t'schou-wan, Portugals-
menn eiga Macao, og er það sama og eign Breta, og
loks eiga Japanar Port Arthur-Dairen. í borgum þess-
um hefir *auðvaldið vakandi auga með öllum hræring-
um Kínverja, reiðubúið að kæfa hverja hreyfingu í
blóði, ef með þarf.
Atvinnulíf alt er í höndum hins erlenda auðvalds.
Það hefir bankana, skipasamgöngur, járnbrautir, nám-
ur o. s. frv. og jafnvel tekjur ríkisins eru í þess hönd-
um, eins og t. d. tollar. Það er því engin furða þó
heimsauðvaldið haldi landinu í járnklóm hervalds-