Réttur - 01.01.1967, Side 52

SIGRAR
RÓTTÆKRAR
VERKALÝÐS-
HREYFINGAR
Á SPÁNI
Á Spáni fóru fram fyrir nokkru kosningar
í verkalýðsfélögunum. Fasistarnir hugðust
vinna þær. Sósíaldemókratar, anarkistar og
þjóðernissinnar skoruðu á verkamenn að taka
ekki þátt í þeim. En kommúnistar skoruðu á
verkamenn að kjósa róttæka fulltrúa og breyta
þannig kosningunum í sigur yfir fasismanum.
Og það tókst. Einkum í borgunum Madrid,
Barcelona, Sevilla, Bilbao, Coruna, Saragossa
og í Asturíu varð sigurinn stórfenglegur.
Sigurinn varð svo mikill, að mörgum á
Spáni og erlendis þótti undrun sæta. „En það
kom okkur, spönskum kommúnistum, ekki á
óvart,“ segir Eduardo Garcia, ritari Kommún-
istaflokks Spánar, í grein í „World Marxist
Review.“ Spánski kommúnistaflokkurinn er nú
að byrja að uppskera ávextina af 27 ára þrot-
lausri baráttu og er nú ótvírætt forustuflokk-
urinn í baráttu spánska verkalýðsins fyrir lýð-
ræði og frelsi gegn fasismanum. Síðan hin
miklu verkföll voru háð 1962 hefur flokkur-
inn látlaust unnið að því að skapa fjöldaflokk
á Spáni, þrátt fyrir boð og bönn fasistastjórn-
arinnar. Og honum er að takast það.
Mikill 'hluti þeirra 200.000 verkalýðsfull-
trúa og 20.000 verksmiðjunefnda, er kosin
voru í þessum kosningum, eru reiðubúnir til
að ganga í flokkinn. Bændur og landbúnaðar-
verkamenn eru í stórum stíl á sömu leið.
Margir erfiðleikar eru á veginum. En að-
staðan hefur stórbatnað. Yfirvöld fasistanna
hafa ekki lengur þau tök á fólkinu, sem þau
áður höfðu. Þúsundum saman koma verka-
menn og fulltrúar þeirra á fundi og slá þá
52
skjaldborg um kommúnistana, ef fasistarnir
ætla að ofsækja þá. Fasistarnir eru á undan-
haldi. Hinn „sérstaki herdómstóll“ hefur ver-
ið afnuminn. Það var mikill sigur.
En þrátt fyrir vaxandi styrkleik kommún-
istaflokksins á Spáni vill hann koma á sem
beztri samvinnu við aðra aðila, sem vilja
vinna gegn fasismanum. I grein, sem aðalrit-
ari flokksins, Santiago Carillo, ritar í „Mundo
Obrero,“ segir hann: „Flokkurinn gerir ekki
kröfu til þess að vera eina aflið í fjöldahreyf-
ingunni, eini skipuleggjandi allra aðgerða. En
hann er hreyfiaflið, brautryðjandinn . ...“
„Sjálfstæði fjöldahreyfingarinnar er raun-
veruleiki og nauðsyn, sem flokkurinn má aldrei
gleyma, því slíkt myndi skaða bæði hreyfing-
una og flokkinn,“ segir Garcia í grein sinni.
„Mikil átök eru framundan. Tími úrslitaorr-
ustunnar nálgast. Síðustu verk Franco-stjórn-
arinnar eru vottur um veikleika hennar, um
spillingu og rotnun þess stjórnarfars, 6em
þjakað 'hefur Spán í 30 ár.“
Það er verkalýðáhreyfing nýrrar tegundar,
sem risin er upp á Spáni. „Markmið okkar er,
eftir að lýðræði hefur komist á, að gera allt
sem í okkar valdi stendur til þess að hindra
að alþýðan tefji of lengi í hinu „klassiska“
vestræna þingræðisskipulagi kapitalismans.
Við hyggjum á þróun lýðræðis með róttækum
enduíbótum á gerð þjóðfélagsins („struktural
reforms“), sem breyti því í félagslegt og póli-
tískt lýðræði.“ Svo segir Santiago Carillo í
grein í „World Marxist Review.“ „Þannig
sjáum vér fyrir oss umsköpun auðvaldsskipu-
lags á stigi ríkiseinokunar yfir í sósíalisma.“
Svo endar hann grein sína. En meðal ráðstaf-
ana til slíkrar gerbreytingar taldi hann sér-
staklega þjóðnýtingu 'banka og einokunar-
hringa, svo og að gefa bændum þá jörð, er
þeir rækta.