Réttur - 01.07.1973, Page 36

vor fámenna, íslenzka þjóð á krossgötum, er
hún loks hefur öðlazt frelsi eftir sex alda ný-
lendukúgun. Bandaríkjastjórn þóttist styðja
oss við stofnun lýðveldisins, en það sýndi sig
brátt að sá stuðningur átti að vera sem snör-
unnar við þann hengda. Það átti að hengja
Island sem herstöð aftan í stríðsvagn ame-
ríska hervaldsins — til 99 ára til að byrja
með!8, En meira að segja ekki þessi ósvífna
krafa, þótt hafnað væri, gat opnað augu ráð-
andi stjórnmálamanna fyrir eðli þess valds,
er brotizt hafði til yfirráða í Bandaríkjunum.
Þjóð vor þurfti þá á hollráðum að halda um
hvernig hún mætti varðveita hlutleysi'0 sitt
og sjálfstæði, en ýmsir fremstu menn þeirra
flokka, er meirihluti þjóðarinnar fylgdi, létu
sjálfir glepjast eða spillast og glöptu síðan
þjóðina svo mjög sem þeir máttu. Sumir létu
sökum hamrs á sósíalisma, glepjast til auð-
sveipni og undirgefni við ameríska valdið,
aðrir fjandsköpuðust við hlutleysi þjóðarinn-
ar og vildu óðir fórna því fyrir hernaðarlega
yfirdrottnun Bandaríkjanna, enn aðrir blind-
uðust af glýju gulls og gróðavona vestur þar
og sumir létu ginnast af lýðræðisglamrinu og
sáu ei hvað undir bjó. Það fór oft saman hjá
mönnum þessum og málgögnum þeirra: blöð-
um og útvarpi, hrokinn gagnvart þeim, er
vöruðu við hættunni, og ofstækið að koma
landinu í herfjötra hins vestræna valds. Þvf
gat það m.a.s. komið fyrir að maður, sem
síðan varð utanríkisráðherra Islands, bæði í
einkaviðtali Bandaríkjaráðherra um að Island
yrði amerísk nýlenda, án þess að vita að hann
væri að gera það! Og þrír af forustumönn-
um meirihlutaflokkanna láta sér sæma að
semja við utanríkisráðherra Bandaríkjanna
um inngöngu Islands í hernaðarbandalag
þeirra gegn því að aldrei verði herstöð á Is-
landi á friðartímum og koma svo tveim árum
síðar og semja á laun um innrás amerísks
hers á Island, sem setið hefur þar síðan.
180
Þekking ráðamanna á því hvað Bandaríkin
raunverulega voru, var engin og þeirra, sem
embætta sinna vegna, hefðu átt að vera
sérfræðingar, þaðan af minni.
Við íslendingar hefðum líka átt að þekkja
brezka heimsveldið, ránsveldi það, sem í
fimm hundruð ár reyndi að þurausa auðlindir
okkar, íslenzku fiskimiðin. Mestu mennirnir
meðal íslenzkra skálda, Stephan G. og Jó-
hannes úr Kötlum, höfðu rækilega varað
þjóðina við ræningja þeim,
„Þín trú er sú að sölsa upp grund,
þín siðmenning er sterlingspund,”
kvað Stephan G. í „Transvaal”.
„Ég vissi eitt sinn enskan herramann
og enginn sýndist kurteisari en hann.
Hann gaf með vinstri hendi helga bók,
— með hægri lífið sjálft í staðinn tók,"
sagði Jóhannes úr Kötlum í „Frelsi", svo ekki
sé vitnað í enn fleiri kvæði þeirra og annarra.
En m.a.s. eftir að brezkur her hafði her-
numið land gegn mótmælum þjóðar og ríkis-
stjórnar og brotið á íslendingum hlutleysi,
lög og stjórnarskrá, þá létu samt ráðandi
menn landsins hafa sig til að fleka landið
í hernaðarbandalag eigi aðeins við Banda-
ríkin, heldur og við Bretland.
Síðan þjóð og þing var þannig ýmist flek-
að, kúgað eða blekkt til að ánetjast banda-
lagi heimsræningjanna, hefur með öllum á-
róðursmætti borgarastéttarinnar og venjulega
ríkisvaldsins líka verið reynt að ala upp heila
kynslóð Islendinga og ekki sízt embættis-
manna á því sviði, er mest lá við að alhliða
þekking væri til, í þekkingarleysi, hleypi-
dómum og jafnvel ofstæki, svo menn
j