Réttur - 01.10.1982, Blaðsíða 49

við öll tækifæri vitna um nauðsyn þess, að
gera vel við atvinnustarfsemina á kostnað
lífskjara launþega. í þessum áróðri hefur
atvinnurekendum og samtökum þeirra
orðið ótrúlega vel ágengt. Má það senni-
lega bæði rekja til þess mikla fjölda
sérfræðinga og sérfræðistofnana, sem þeir
hafa getað hampað og yfirburðastöðu
þeirra í fjölmiðlum landsins. Síðarnefnda
atriðið á eflaust ríkan þátt í því, hversu
lítið hefur borið á hugmyndafræðilegu
andófi samtaka launþega gegn þessum
áróðri. Einnig er þess að geta, að mál-
flutningur atvinnurekenda hér á landi
hefur notið góðs af hliðstæðri efnahags-
hugmyndafræði, sem riðið hefur húsum í
sumum nágrannalöndum okkar.
Ekki verður annað ráðið af gangi þjóð-
mála á undanförnum árum en að með
umræddri hugmyndafræðilegri sókn sinni
hafi atvinnurekendum tekist að koma
tveimur grundvallarhugmyndum að í hug-
um stórs hluta launþega. Kjarninn í þess-
um hugmyndum er sem hér segir:
1. Stöðnunin í hagvexti þjóðarinnar staf-
ar fyrst og fremst af utanaðkomandi
aðstæðum þ.á m. óhagstæðum nátt-
úruskilyrðum og viðskiptakjörum.
Hinn heimatilbúni hluti efnahagsvand-
ans er aðallega verðbólgan, sem rekja
má til óhóflegra kaupkrafna laun-
þegasamtakanna. Einkum og sér í lagi
er ekki unnt að kenna grundvallarhag-
skipan landsins (sem rekur ættir sínar
til viðreisnarinnar) eða ráðstöfun at-
vinnurekenda á fjárfestingarfé og fjár-
munum þjóðarinnar um ástandið.
2. Hlutur launþega í þjóðartekjunum er
í aðalatriðum sanngjarn. Ágreiningur
um tekjuskiptingu og launakjör í þjóð-
félaginu getur aðeins snúist um þann
hluta þjóðarteknanna, sem eftir er,
þegar atvinnuvegirnir hafa fengið það
fé til ráðstöfunar, sem þeir þurfa.
Ekki þarf að orðlengja það, að út-
breiðsla ofangreindra efnahagsviðhorfa
meðal stórs hluta þjóðarinnar, slær að
miklu leyti vopnin úr höndum launþega-
hreyfingarinnar og stjórnmálasamtaka
þeirra. Með því að taka undir þessa
hugmyndafræði hafa launþegar í rauninni
sætt sig við þau lífskjör, sem atvinnurek-
endur kæra sig um að láta þeim í té. Pótt
forystumenn launþegasamtakanna og
launþegasinnaðra stjórnmálaflokka kunni
að vera á annarri skoðun, gildir það einu,
því þeir fá ekki þann stuðning félags-
manna sinna og kjósenda, sem nauðsyn-
legur er til að knýja fram stefnubreytingu.
Við þessar aðstæður, þar sem launþegar
vilja ekki fylgja fram sanngjörnum kjara-
kröfum og hinn stjórnmálalegi armur
launþegahreyfingarinnar hefur innan við
fjórðung af því kjörfylgi, sem stjórnmála-
flokkar atvinnurekenda njóta, hefur at-
vinnurekendum í raun verið falið sjálf-
dæmi um lífskjör launþega a.m.k. niður
að vissu marki. Málflutningur forystu-
manna launþegahreyfingarinnar og
stjórnmálasamtaka þeirra verður innan-
tómur og máttlaus. Barátta þeirra verður
því að einskorðast við að reyna, nánast
með pólitískum kænskubrögðum, að
draga úr sárasta kjaraskerðingabroddin-
um. Astæðunnar fyrir þróun kjaramála á
undanförnum árum er því ekki að leita í
máttleysi verkalýðsforystunnar eða svik-
um Alþýðubandalagsins í ríkisstjórn.
Hana má fremur finna í viljaleysi laun-
þega til að taka sér þau lífskjör, sem þeim
ber.
Ef það stöðumat, sem nú hefur verið
rakið, er í aðalatriðum rétt má af því
241