Réttur - 01.10.1982, Blaðsíða 36

Henning Ipsen:
I LEIT AÐ FRELSI
Saga
Henning Ipsen ólst upp meðal verkamanna á Borgundarhólmi. Hann tók
stúdentspróf í Renne og síðan kennarapróf.
Henning Ipsen er rithöfundur sem getur skrifað bæði af skilningi og gagnrýni
um verkamenn af því að hann þekkir allar aðstæður.
Fyrsta bók hans „De tavse huse“ kom út árið 1956 og síðan hefur hann skrifað
u.þ.b. 25 bækur. Hann varð fyrst frægur opinberlega fyrir sjónvarpsþætti sína
„Regnvejr og ingen penge“ en þá hafði hann þegar skrifað sex bækur.
Hann er einn af fáum dönskum rithöfundum sem getur lifað af ritstörfum sínum.
I þessari smásögu kemur fram hvernig draumurinn um peninga og þar með
betri lífsskilyrði, veldur því að verkamennirnir stofna heilsu sinni í hættu.
Brottför að heiman kallaði alltaf fram
sömu spurningarnar og sömu svörin.
— Tókstu lyklana, Jesper? spurði
mamma.
— Ég hélt þú hefðir gert það, svaraði
pabbi og byrjaði að þreifa í vösum sínum
þar til í ljós kom að hann var með þá.
Eins og alltaf.
Nú, aftur á móti hafði aldrei neinu verið
stolið frá þeim, eins og hann orðaði það
venjulega.
— Hver ætti svo sem að stela einhverju
hér? spurði Metta.
— Oh — skattholið hennar ömmu er
verðmætt, svaraði mamma stolt.
— Hvernig ætti þjófur að koma því út
um þröngar dyrnar? sagði Metta sem var
í skóla og lærði efagirni á fleiri en einu
tungumáli sem pabbi skildi ekki. Og
þegar meira að segja Jesper skildi ekki
eitthvað voru það vísindi, fullyrti mamma.
— Égskil bara ekki hvernig þið komuð
því inn án þess að hreysið hér félli saman,
hélt Metta áfram.
Heimskulegt var að segja annað eins
því að húsið var viðkvæmasta umræðuefni
fyrir pabba. Aðra stundina fjargviðraðist
hann yfir þessum leiguíbúðum sem hafði
verið hróflað upp þegar atvinnurekendur
höfðu skyndilega haft not fyrir vinnuafl
úr sveitinni og hina stundina fjasaði hann
um að flytja þaðan um leið og þau hefðu
efni á því. Pegar hann ynni í knatt-
spyrnugetraunum eða happdrætti — hvað
annað? Átti alþýðufólk aðra möguleika
til þess að útvega svo mikla peninga?
— Nei, það er satt, sagði mamma
blíðróma, þú þrælar og púlar, þú reykir
228