Réttur - 01.01.1975, Blaðsíða 3
Einar Olgeirsson
KREPPAN OG
STÉTTABARÁTTAN
Kreppa sú, sem byrjuð er í auðvaldsheiminum, dýpkar þar í sifellu og færist nær.
Eins og vant er um auðvaldskreppur, þá reynir afturhaldið að hræða alþýðu á henni
sem einskonar Grýlu, er taki hana, ef hún verði ekki þæg og góð, beygi sig í auð-
mýkt og taki að sér að bera byrðar auðvaldsins. Það er því brýnt verkefni að vinn-
andi stéttir Islands átti sig á því til fulls, að þessi kreppa á, eins og allar aðrar
kreppur þessarar og síðustu aldar, rætur sínar að rekja til auðvaldsskipulagsins
sjálfs — og að alþýðan býr sjálf yfir úrræðum til að afstýra þeim og valdi til að beita
þeim úrræðum, ef hún stendur sameinuð.
Hinir borgaralegu fjölmiðlar einbeita sér nú að því að innræta almenningi undir-
gefni undir afleiðingar kreppunnar sem væri hér um eitthvert náttúrulögmál að ræða,
sem ekki yrði umflúið. Slík innræting, ef hún tekst, er yfirstéttinni skæðara vopn en
hörðustu gerðardómslög, því hún deyfir hugsun og drepur kjark verkalýðsins. Og
hann þarf aldrei eins á skýrri hugsun og hugrekki að halda eins og þegar auðvalds-
skipulagið leiðir yfir hann kreppurnar ofan á allt annað.
Þegar sú „fríverslun’ auðvaldsins, sem ísland hefur verið beygt undir, bakar þjóð-
inni næstum 16 miljarða viðskiptahalla á einu ári, — markaðsöryggið, sem heitið var
á „frjálsum stórmörkuðum“ einokunarhringanna, reynist tálvon — og viðskiptaóskapn-
aður með verðbólgu, verðfalli og atvinnuleysi blasir við í auðvaldsheiminum, þá eru
vissulega síðustu forvöð að fara að hugsa skýrt. Árásin á lífskjör verkalýðsins er þeg-
ar hafin, löggjafarvaldinu beitt af yfirstéttnni til að ræna hann kaupgjaldi, atvinnu-
rekendasamtökin hóta stöðvun reksturs ef ríkið ekki tryggir gróða þeirra á kostnað
almennings, — og atvinnuleysisvofan birtist í gættinni.
Fyrsta og höfuð-forsendan fyrir því að
forða Islandi frá kreppunni og hugsanlegum
holskeflum hennar er að landinu sé stjórnað
sem einni, sjálfstæðri, efnahagslegri heild,
en ekki látið vera opið og varnarlaust fyrit
ölduganginum utan úr þeim stóra, kreppu-
úfna auðvaldsheimi. Þetta krefst heildar-
stjórnar á atvinnulífinu: áætlunarbúskapar
3