Réttur - 01.01.1975, Page 41

að í 70—80% tilfella eru þeir í félagslegri
eigu að einhverju eða öllu leyti, þannig að
tryggt er að fjármagnið og atvinnutækið er
bundið heimabyggðinni. Mjög víða eiga
sveitarfélög eða samtök og fyrirtæki almenn-
ings á staðnum þessi skip, að meiru eða
minna leyti. Víða eiga kaupfélög hlut að
máli og í nokkrum tilfellum ríkisvaldið.
Það sem skiptir meginmáli í þessum efn-
um er, að skuttogarakaupin sýndu það og
sönnuðu þegar, þrátt fyrir hrakspár ýmsar og
úrtölur, að þau gerbreyttu afkomu viðkom-
andi byggðarlaga, buðu upp á stöðuga og
trygga atvinnu og stuðluðu að verulegri jöfn-
un lífskjara í landinu.
★
I málefnasamningi vinstri stjórnarinnar
voru ýmis ákvæði er miðuðu að því, að búa
bemr að undirstöðuatvinnuveginum, m.a.
með lagfæringum í lánamálum og auknu
framlagi ríkissjóðs til stofnlánasjóða.
I. Hetldarlán Fiskveiðistjóðs:
Heildarlán Fiskveiðisjóðs voru stóraukin.
1969 voru þau 508 miljónir
1970 — — 496 —
1971 — — 858 —
1972 — — 1264 —
1973 — — 2296 —
1974 — — 3006 —
2. Lánakjör:
Fyrrverandi ríkisstjórn lét breyta lána-
kjörum Fiskveiðasjóðs á eftirfarandi hátt:
Stofnlánum út á ný fiskiskip var breytt í 20
ára lán í stað 15 áður. Lán út á fasteignir
voru lengd í 10—15 ár í stað 8—19 ára
áður. Vextir voru lækkaðir úr 6.5% í 5.5%
af skipalánum og úr 8% í 7% af fasteigna-
lánum.
3. Framlag rtkissjóðs til Fiskveiðasjóðs var
ekkert á árinu 1970 en 1974 var það 210
miljónir.
4. Endurkaup afurðavíxla:
Hjá Seðlabankanum voru endurkaup
afurðavíxla aukin í 67 % af áætluðu
útflutningsverði afurðabyrgða í stað 52—
54%, og vextir bankans af slíkum lánum
41/2% í stað 514%.
Jafnframt kom ríkisstjórnin því til leiðar,
að viðskiptabankár hækkuðu afurðalán sjáv-
arútvegsins úr 70% í 7514.
5. Fiskverð til sjómanna.
Miðað við 1. júní 1971, hækkaði fisk-
verð til sjómanna sem hér segir:
1. ágúst 1971 18,3%
1. jan. 1972 10.0%
1. okt. 1972 15.0%
1. jan. 1973 9.0%
1. júní 1973 13.0%
1. okt. 1973 15.0%
1. jan. 1974 11.0%
Samtals var fiskverðshækkun að meðaltali
140% á þessu tímabili.
UPPBYGGiNG FRYSTIHÚSANNA
I tengslum við togarakaupin var hafist
handa um stórfelldar endurbætur allra frysti-
húsanna í lándinu, og hafin bygging
19 nýrra. A þessum tíma voru frystihús
landsmanna yfirleitt orðin gömul og stóðust
hvorki kröfur viðskiptaþjóða okkar né al-
mennar kröfur um vinnuáðbúnað verkafólks,
hreinlæti og nútíma vélvæðingu.
Fjáröflun til þessara framkvæmda var
gífurlega mikil og erfið. Alls námu fram-
kvæmdaáform þessi 4.400 miljónum króna,
en fara auðvitað langt fram úr því. Aðal-
þungi fjármögnunarinnar var borinn af
Fiskveiðasjóði, sem lánaði 60 til 70%, en
einnig komu bæði Byggðasjóður og Atvinnu-
leysistryggingasjóður til skjalanna og veittu
fé til veikari byggðarlaga í þessu skyni.
41