Réttur - 01.10.1975, Blaðsíða 42

Amendola
Ingrao
G. C. Pajetta
kommúnista, — leggur þvert á móti réttilega á-
herslu á að sósíalistiskur flokkur hvers lands verði
sjálfur að móta stefnu sína.
En hvað er það þá í fari þess flokks, sem veldur
því að marxistískir flokkar Evrópu mega margt af
honum læra?
Það er ekki aðeins það að hann er sterkasti
kommúnistaflokkur Vestur-Evrópu og að honum
hefur tekist að skapa hjá fylgjendum sínum, þriðj-
ungi ítala, hrifningu af hugsjón og stefnu sósíal-
ismans, sem minnir á fyrri daga, m.a. fyrstu ár
rússnesku byltingarinnar.
Honum er að takast að skapa þá afstöðu hjá al-
þýðunni að þegar hún — líklega smátt og smátt —
taki völdin, þá skuli hún kappkosta að verða það
þroskuð og sjálfstæð að hún haldi þeim I eigin
höndum, en láti ekki bara stjórna fyrir sig, í sínu
nafni.
Flokkurinn er að vinna bug á því ofstæki, sem
valdið hefur hreyfingu sósíalismans ægitjóni og
harmleikjum. Afstaða hans til annarra sósíalískra
flokka byggist á umburðarlyndi, — og þar hefur
hann oft sýnt afar mikilvæga festu í því að standa
drengilega við hlið kommúnistaflokka, sem Komm-
únistaflokkur Sovétríkjanna og fleiri vildu einangra.
Flokknum hefur tekist að tengja saman í órofa
heild tryggðina við sósíalismann og hæfileikana
til að stjórna i raun t.d. stórborgum Italíu, þannig
að andstæðingarnir neyðist til að viðurkenna yfir-
burði flokksins á þvi sviði.
Og hann er reiðubúinn, — þegar hann hefur
brotið á bak aftur andlegt forræði auðmannastétt-
arinnar á Italíu, komið yfirstéttinni í þá aðstöðu
að hún fái ekki ráðið þjóðfélaginu lengur og geti
ekki gripið til fasismans, — að skipuleggja það að
alþýðan taki að stjórna ítalska rikinu, til að byrja
með ásamt framsæknasta og raunsæjasta hluta
borgarastéttarinnar, en því meir sem alþýðan sjálf
vex að reynslu, þekkingu og sjálfstrausti, því meir
taki hún að stjórna þjóðfélaginu öllu.
Það er ástæða til þess að ætla og vona, að
Kommúnistaflokki Italíu og ítalskri alþýðu auðnist
að koma sósíalismanum á í landi sínu, án þess
að glata því málfrelsi, skoðanafrelsi og öðrum
frelsisréttindum, sem verkalýður Italíu og flestra
annarra landa Vestur-Evrópu hefur áunnið sér,
hrifsað með harðri baráttu úr greipum afturhalds-
ins, og án þess að glata því þjóðfrelsi, sem ein-
mitt ítölsk alþýða þarðist hvað best fyrir forðum
undir forustu róttækra þjóðhetja eins og Garibaldi.
Slíkur sigur myndi gefa sósíalismanum aftur
mikið af þeim Ijóma hugsjónarinnar, sem skort
hefur allvíða um skeið.
E. O.
250