Réttur - 01.10.1975, Blaðsíða 62

ERLEND
VÍÐSJÁ
ANGOLA
Angola er líklega ríkasta land Afríku. Þess
vegna reyna vestrænir auðhringar fyrst og
fremst Bandaríkjanna, að ná landinu á sitt
vald, er portúgölsku nýlendukúgararnir
verða að yfirgefa það eftir 500 ára arðrán
og kúgun. Bandaríska olíufélagið Gi/lj Oil
heldur t.d. olíulindunum í Cabinda, sem eru
mjög miklar, og reynir að stuðla að því að
leppar þeirra taki þar við. Og þannig er það
víðar. (Gulf Oil pumpar 150.000 fömm
(barrels) olíu á dag úr olíulandinu Angola).
Þjóðfrelsishreyfing Angola MPLA var
stofnuð 10. des. 1956. Frelsisstríð hennar
hófst raunar 4. febrúar 1961 með árás á fang-
elsi það í höfuðborginni Luanda þar sem
margir leiðtoga þeirra voru í dýflissu Portú-
gala. Nokkm síðar drap portúgalski herinn
40.000 bændur í hefndarskyni fyrir uppreisn-
ina. En þjóðfrelsisherinn MPLA var mjög
sigursæll í frelsisstríðinu. I apríl 1974 var
þriðjungur Angola á hans valdi (50.000 fer-
km.) og síðar réð hann 12 af 16 fylkjum
Angola. — Foringi MPLA er Agostinho
Neto, byltingarsinnað skáld, prestssonur, sem
hvað eftir annað var fangelsaður af Portú-
gölum.
Þegar nær dróg þeirri stund að Portúgalar
fæm, fóru erlendir auðhringar og afrískar
ríkisstjórnir, sem þeir höfðu tök á, að „gera
út" eða efla klofnings-flokka, til þess að ná
auðlindum Angola undir sig eða halda þeim
í klóm sínum.
Foringi MPLA, A. Neto
Það átti að endurtaka sorgleikinn frá
Kongo (Zaire), er frelsishetjan Lumumba var
myrtur, en erindrekar auðhringanna náðu
tökum á landinu. Mobnto „forseti" Zaire, var
á sínum tíma meðsekur um morðið á Lu-
mumba. Og nú er hann og CIA, sem stendur
á bak við FNLA-hreyfinguna.
Foringi FNLA er Robert Holden. Tímarit-
ið ,,Africa" í Senegal lýsir honum svo að
hann sé í þjónustu CIA, hluthafi í ýmsum
fyrirtækjum og bönkum í Zaire, svo og stór-
jarðeigandi. „New York Times" segir að allt
frá 1962 hafi CIA séð FNLA fyrir vopnum
og fé. Taldir eru upp nokkrir CIA-agentar,
270