Morgunblaðið - 26.03.2006, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. MARS 2006 37
MENNING
SÖLUSÝNING Á HÁGÆÐA HANDGERÐU KÍNVERSKU POSTULÍNI
Úti- eða inniblómapottar - myndir - lampar - vasar - skálar og fleira
Hlíðasmári 15
Kópavogi
Sími 895 8966
Opið alla daga
frá kl. 9-22JINGDEZHEN HENGFEN SALES EXHIBITION CO. LTD
20-40%
afsláttur
Einstakt tækifæri til þess að eignast kínverska listmuni beint frá framleiðendum Grípið tækifærið
Aukasýning
White like jade
Bright as mirror
Thin as paper
Sound like a chime
SELTJARNARNESKIRKJU
LISTAHÁTÍÐ
ST
UD
IO
E
DD
A
. L
JÓ
SM
YN
D
ÍM
YN
D
Opnun sunnudag 26. mars 2006 kl.15
Engin boðskort Enginn aðgangseyrir Allir velkomnir
Sýning opin alla daga frá kl 10 -17 nema föstudaga
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
FYRSTU tónleikar ársins á vegum 15:15-tónleikasyrp-
unnar verða haldnir í dag. Tónleikasyrpan hefur nú flutt að-
setur sitt úr Borgarleikhúsinu og verður framvegis í Nor-
ræna húsinu. Nú á vormánuðum verða haldnir fernir
tónleikar og er það dúó Laufeyjar Sigurðardóttur fiðluleik-
ara og Krystynu Cortes píanóleikara sem ríður á vaðið
klukkan 15:15 í dag með flutningi „Sónötu í D dúr“ eftir
J.M. Leclair, „sónötu í G dúr“ eftir M. Ravel, „Langt hand-
an tryggðarblómanna og nóvember þokunnar“ eftir Toru
Takemitsu og „Stef og tilbrigði“ eftir Olivier Messiaën.
Frönsk uppistaða
„Uppistaða efnisskrárinnar er frönsk tónlist,“ segir
Kristyna Cortes en á tónleikunum má heyra allt frá barokki
til blúsættaðrar tónlistar auk japanskra áhrifa.
J.M. Leclair er eitt af vinsælustu tónskáldum Frakk-
lands frá barokktímanum og var að auki sjálfur fiðlusnill-
ingur eins og glöggt má heyra á sónötu hans í G-dúr. Són-
atan eftir landa Leclair, tónskáldið M. Ravel, þykir
einstaklega rík að litbrigðum, vel skrifuð fyrir bæði fiðluna
og píanóið og undirstrika ólíka eðlisþætti hljóðfæranna
hvað varðar hljóm og blæ. „Miðþátturinn í verki Ravels er
síðan voðalega skemmtilegur blús,“ segir Kristyna.
Takemitsu er eitt þekktasta tónskáld Japana. Hann heill-
aðist ungur af vestrænni tónlist, var undir sterkum áhrifum
frá frönsku impressjónistunum en leitaði þó mikið í tónlist-
ararf heimalands síns og náttúran var honum stöðugur inn-
blástur.
Tónlist í lit
Tónskáldið, orgelleikarinn og fuglafræðingurinn Olivier
Messiaën á síðasta verkið á dagskránni, „Stef og tilbrigði“
sem hann skrifaði fyrir konu sína, tónskáldið og fiðlu-
leikarann Clair Delbos. Það er óhætt að segja að tónlist
Messiaën sé afar sérstæð. Hann sá fyrir sér tóna og tónlist í
litum og einnig bregður fyrir fuglasöng í nær öllum hans
verkum. Tónleikarnir eru um klukkutími að lengd og verða
þeir spilaðir í einni lotu, án hlés. „Við vonum að fólk hafi
gaman af þessu því að við höfum alveg rosalega gaman af
því að spila þessi lög,“ segir Kristyna.
Miðasala er við innganginn og eins og fyrr segir hefjast
tónleikarnir klukkan 15:15 í dag.
Tónlist | 15:15-tónleikar í Norræna húsinu í dag
Tónleikar með frönsku ívafi
Eftir Þormóð Dagsson
thorri@mbl.is
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Laufey Sigurðardóttir fiðluleikari og Krystyna Cortes
píanóleikari á æfingu í Norræna húsinu.
FJÖLSÓTTU „gulu“ sinfón-
íutónleikarnir á fimmtudag voru al-
farið undir formerkjum stórsinfón-
istans Dmitris Sjostakovitsj, og
hljómkviður hans tvær nr. 9 og 10
liður í yfirstandandi heildarflutn-
ingsröð hins dýnamíska fasta-
stjórnanda tónflaggskips Íslendinga,
Rumons Gamba. Varla dró úr að-
sókninni sú staðreynd að verkin eru
meðal vinsælustu hljómkviða rúss-
neska meistarans á Vesturlöndum og
um leið líka meðal gleggstu próf-
steina meginviðfangsefna á getu
jafnt hljómsveita sem stjórnenda. Né
heldur fældi frá hinn hlustvæni 2.
píanókonsert jöfursins, er hann
samdi fyrir útskriftartónleika Max-
íms sonar síns.
Hljómsveitin var að þessu sinni
höfð í, að mér var tjáð, svokallaðri
Vínar- eða Mahler-uppstillingu líkri
þeirri er Petri Sakari hefur einnig
stundum notað, þ.e.a.s. með 1. og 2.
fiðlu til sinna hvorra vængja, selló og
víólur þar fyrir aftan og kontrabass-
ana aftast til vinstri. Þó ekki treysti
ég mér til að skera úr um ágæti
hvorrar umfram aðra, þá hljómaði
núverandi skipan a.m.k. ekki verr en
hin venjulega. Hitt skipti þó örugg-
lega meiru hvernig flutt var. Og hvað
það varðar er óhætt að segja strax,
að þetta kvöld var eitt af hinum
„stóru“ í þegar lárviðarstráðri af-
rekaskrá SÍ frá síðari áratugum.
Bókstaflega allt gekk upp eins og í
sögu, og líklega er verst fyrir hlut-
aðeigandi að þurfa framvegis að bú-
ast við jafnkröfuhörðum eftirvænt-
ingum og hér gáfust tilefni til.
Það má þó gráta þurrum tárum.
Hið sorglegasta í stöðunni var auð-
vitað að húsið gæti ekki frekar en
vant er lagt sitt af mörkum. En það
stendur sem kunnugt til bóta, eftir
vonandi aðeins þrjú ár, þegar við-
unandi ómvist verður loks komin í
gagnið og jafnvel sljóustu tóneyru
geta sannheyrt hvílíka þjóð-
argersemi við eigum í SÍ.
Í ljósi þess, og þeirra ómældu ríki-
dæma sem fyrir hlustir bar umrætt
kvöld, má fara fljótt yfir sögu. Kom-
inn var tími á Níundu sinfóníu Sjost-
akovistjs, ef rétt er grunað að hafi
síðast verið flutt undir stjórn Grzeg-
orz Nowaks 1996. Þetta makalausa
ígildi væntaðrar lofgjörðar um sigur
Sovétríkjanna undir forystu Stalíns
gegn 3. ríkinu 1945, er kalla mætti
fjögur gerólík tilbrigði um scherzó
með tragískum undirtóni, var leikið
jafnt á inn- sem útopnu af SÍ svo
engan lét ósnortinn.
Píanókonsert nr. 2 sveif áreynslu-
laust um geðheima hlustenda í óað-
finnanlegri nálgun Peters Jablonsk-
is, og sat kannski sterkast eftir
breiðtjeldt 20. aldar framhald mið-
skeiðs-Beethovens í hæga miðþætt-
inum. Jablonski þakkaði fyrir sig
með persónulega lituðu aukalagi úr
handraða Chopins, Mazúrka nr. 47 í
a Op. 68,2, og minnti meðferðin
ósjálfrátt á „spelmanns“leg
hóptenútó sænskra þjóðlagafiðlara.
Hin stórbrotna 10. sinfónía Sjost-
akovitsjar frá dánarári rauða harð-
stjórans 1953 málar á það víðtækt
léreft að efni væri í stóra bók. Enda
sæi ekki fyrir enda á stakksniðinni
blaðaumfjöllun færi maður nánar út í
þá ótrúlegu og oft átakanlegu upp-
lifun sem þar er að finna. M.a.s. ör-
stutt reifun á fjölmörgum frábærum
framlögum hóp- og einleiksspilara SÍ
myndu sprengja öll mörk. Hitt stóð
tvímælalaust eftir, að í sópandi með-
ferð hljómsveitar undir innblásinni
stjórn Rumons Gamba komust jafnt
verkið sem túlkun þess á slíkt flug að
jafna mætti við trúarlega reynslu.
Hamra skal hratt meðan heitt er.
Upp með nýja húsið – og það í snar-
heitum!
Sinfónísk trúarreynsla
TÓNLIST
Háskólabíó
Sjostakovitsj: Sinfónía nr. 9 í Es Op. 70;
Píanókonsert nr. 2 í F Op. 102; Sinfónía
nr. 10 í e Op. 93. Peter Jablonski píanó
og Sinfóníuhljómsveit Íslands. Stjórn-
andi: Rumon Gamba. Fimmtudaginn 23.
marz kl. 19:30.
Sinfóníutónleikar
Ríkarður Ö. Pálsson