Morgunblaðið - 22.04.2006, Blaðsíða 10
10 LAUGARDAGUR 22. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SIV Friðleifsdóttir heilbrigðisráðherra sagði á Al-
þingi í gær að hún hefði nú þegar rætt við mennta-
málaráðherra, Þorgerði K. Gunnarsdóttur, um
nauðsyn þess að kanna leiðir til að fjölga náms-
plássum í hjúkrunarfræði. Þetta kom m.a. fram í
umræðu utan dagskrár um manneklu á Landspít-
ala – háskólasjúkrahúsi (LSH). Jóhanna Sigurð-
ardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, var máls-
hefjandi umræðunnar.
Hún gerði það m.a. að umtalsefni að um eitt
hundrað hjúkrunarfræðinga vantaði til starfa á
spítalanum. Auk þess væri skortur á sjúkraliðum
og aðstoðarfólki. Þetta kæmi niður á þjónustu við
sjúklinga. Jóhanna sagði að þetta ástand væri full-
komlega óboðlegt starfsfólki, sjúklingum og að-
standendum þeirra. Strax þyrfti að grípa til að-
gerða.
Siv Friðleifsdóttir sagði m.a. að vandinn væri
hvorki nýr né séríslenskur. Skortur á hjúkrunar-
fræðingum og öðrum fagstéttum í heilbrigðisþjón-
ustu væri alvarlegt og vaxandi vandamál í mjög
mörgum löndum. Siv sagði þó að sumar stéttir í
heilbrigðisþjónustu hér á landi væru mjög vel
mannaðar. Til að mynda læknastétt og tannlækna-
stétt.
Læknar með hærri laun en aðrir
Siv kvaðst hafa átt fund með stjórnendum spít-
alans að undanförnu og fleiri aðilum, þar sem þessi
vandamál hefðu verið rædd. Þá sagði hún að á
LSH væru þegar hafnar ýmsar aðgerðir sem mið-
uðust að því að bæta starfsumhverfið og stuðla að
meiri festu og draga úr starfsmannaveltu. Þuríður
Backman, þingmaður Vinstri grænna, sagði að
vinnuálagið á sjúkrahúsinu væri óheyrilegt. „Það
er gerð óheyrileg krafa um sparnað og hagræð-
ingu innan stofnunarinnar, sem hefur komið niður
á faglegri þjónustu, heilbrigði starfsmanna og
sjúklinga.“
Pétur H. Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokks,
sagði að útgjöld til heilbrigðismála hefðu vaxið um-
fram landsframleiðslu. Það væri alþjóðlegt vanda-
mál og hættuleg þróun. „Ég held að það sé vanda-
mál að íslenska heilbrigðiskerfið er niðurnjörvað í
ríkisrekstri.“ Hann sagði einnig að vandinn fælist í
stjórnun, forgangsröð og hagræðingu. Þess vegna
væru til dæmis læknar með miklu hærri laun en
aðrir háskólamenn. „Hafa stjórnendur spurt sig að
því hvað lækningin er stór hluti af starfi lækna?
Eru þeir allan daginn að lækna eða eru þeir að
gera eitthvað annað? Hvernig er háttað verka-
skiptingu lækna, hjúkrunarfræðinga, sjúkraliða
og annarra? Er skynsemin höfð að leiðarljósi?“
Pétur kvaðst telja að stjórnendur LSH þyrftu
að bæta um betur og auka gæðaeftirlit og gæða-
stjórnun. Þeir þyrftu að gæta að því að þær stéttir
sem væru undirmannaðar væru það ekki lengur og
skera niður þær stéttir sem væru yfirmannaðar,
sem væru læknarnir.
Pétur Bjarnason, varaþingmaður Frjálslynda
flokksins, sagði að vandinn væri ekki nýr, en hann
væri eigi að síður brýnn. Þá sagði hann ljóst að nið-
urskurður á rekstri sjúkrahússins bitnaði á þjón-
ustu við sjúklinga.
Utandagskrárumræða um manneklu á Landspítala – háskólasjúkrahúsi
Ræða um nauðsyn þess að fjölga
námsplássum í hjúkrunarfræði
Morgunblaðið/Eyþór
Siv Friðleifsdóttir heilbrigðisráðherra sagði
skort á hjúkrunarfræðingum í heilbrigðisþjón-
ustu alvarlegt og vaxandi vandamál í mjög
mörgum löndum.
ANNARRI umræðu um frum-
varp um Ríkisútvarpið hf. lauk
á sjöunda tímanum á Alþingi í
gær. Gert er ráð fyrir því að
frumvarpið fari aftur til um-
fjöllunar í menntamálanefnd
þingsins eftir helgi, en sjald-
gæft er að frumvarp fari til
nefndar milli annarrar og
þriðju umræðu.
Önnur umræða um frum-
varpið hefur staðið yfir í sam-
tals nærri þrjátíu klukkutíma.
Þar af talaði Ögmundur Jónas-
son, þingmaður Vinstri
grænna, í u.þ.b. sex tíma og sló
ræðumet. Hver þingmaður get-
ur talað tvisvar í annarri og
þriðju umræðu um þingmál og
er ræðutími ótakmarkaður.
Þegar umræðan um frum-
varpið hófst um hádegisbil í
gær var útlit fyrir að hún stæði
fram á kvöld og að henni yrði
fram haldið í dag, laugardag. Á
fundi forseta þingsins og for-
manna þingflokka náðist hins
vegar samkomulag um að ljúka
umræðunni síðar um daginn og
setja málið aftur í nefnd milli
annarrar og þriðju umræðu.
Annarri
umræðu
um RÚV
lokið
ÞINGMENN Samfylkingarinnar
hvöttu til þess á Alþingi í gær að
álögur ríkissjóðs á olíuvörum yrðu
lækkaðar tímabundið til að mæta
vaxandi olíuverði. Árni M. Mathie-
sen fjármálaráðherra sagði að eins
og sakir stæðu yrði að horfa til heild-
arinnar og til þess hvernig mál
myndu þróast, áður en farið yrði að
velta fyrir sér tilteknum aðgerðum,
eins og tímabundinni lækkun olíu-
gjalds.
Össur Skarphéðinsson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði m.a. að
verð á olíuvörum færi mjög hækk-
andi og að það kynti undir verð-
bólgu. Hann spurði fjármálaráð-
herra hvort hann væri ekki sammála
Samfylkingunni um að lækka álögur
ríkissjóðs á olíuvörum um tímabund-
ið skeið.
Fjármálaráðherra svaraði því til
að sú þróun sem hefði átt sér stað í
efnahagslífinu hefði leitt til þess að
skoða þyrfti þetta mál í heild sinni.
„Eins og sakir standa held ég að við
verðum að horfa til heildarinnar
hvað þetta varðar og til þess hvernig
málin munu þróast hjá okkur áður
en við förum að velta fyrir okkur ein-
hverjum aðgerðum eins og háttvirt-
ur þingmaður er að boða í máli sínu,“
sagði Árni.
Jón Bjarnason, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, taldi að þessi viðbrögð
ráðherra væru snautleg. Hann sagði
að hækkanir á eldsneyti væru ekki
bara gríðarlega íþyngjandi fyrir ein-
staklinga heldur stórykju þær flutn-
ingskostnað út á land og skertu sam-
keppnisstöðu atvinnulífsins þar.
Ekki tímabundin hækkun
Geir H. Haarde utanríkisráðherra
sagði að ríkisstjórnin hefði beitt sér
fyrir mikilli kerfisbreytingu árið
1999 þ.e. þegar afnumið hefði verið
hlutfallslegt vörugjald á bensíni og
olíuvörum og þess í stað tekin upp
föst krónutala. Sú krónutala hefði
verið nánast óbreytt síðan þá; hefði
einu sinni hækkað, þ.e. árið 2003. „Í
millitíðinni reyndar var einu sinni
gerð breyting þar sem þetta gjald
var lækkað tímabundið í þrjá mánuði
vegna þess að það var fyrirsjáanleg-
ur kúfur í þessu efni. Það var gert
þá. Það er ekkert sem bendir til
þess, því miður, að um sé að ræða
eitthvert sérstakt tímabundið ástand
í þessum efnum núna,“ sagði hann og
tók síðar fram að hann væri að vísa
til olíuverðs. „Ég tel því miður ekki
að sú hækkun á heimsmarkaðsverði
á olíu sem við horfum nú fram á sé
tímabundin.“ Samkvæmt lögum um
olíugjald og kílómetragjald er olíu-
gjald 45 kr. á hvern lítra af olíu.
Vilja að opinberar álögur á olíuvörur verði lækkaðar
Ráðherra segir að horfa
verði til heildarinnar
Morgunblaðið/Eyþór
Samfylkingarþingmenn hvöttu til þess í umræðum á þingi í gær að álögur á olíuvörur yrðu lækkaðar. Hér ræðir
Ágúst Ólafur Ágústsson, varaformaður flokksins, við Drífu Hjartardóttur, sessunaut sinn í þingsalnum.
ALLSHERJARNEFND Alþingis
leggur til að frumvarp ríkisstjórnar-
innar um bætta réttarstöðu samkyn-
hneigðra verði samþykkt svo til
óbreytt. Nefndin leggur til fáeinar
tæknilegar breytingar á frumvarp-
inu. Hún leggur ekki til að trúfélög-
um verði heimilað að staðfesta sam-
vist.
Aðeins lengri þroskunartíma
Bjarni Benediktsson, formaður
nefndarinnar, segir að nefndin hafi
rætt þetta við fulltrúa þeirra trú-
félaga sem hafi óskað eftir heimild-
inni sem og við fulltrúa þjóðkirkjunn-
ar. Niðurstaðan hafi orðið sú að gefa
þessari hugmynd aðeins lengri
þroskunartíma, m.a. til þess að trú-
félögin hefðu tíma til að móta stefnu
sína nánar í þessum efnum. Þetta mál
sé m.a. til umfjöllunar innan þjóð-
kirkjunnar.
Bjarni segir að vonir standi til að
hægt verði að afgreiða frumvarpið
um bætta réttarstöðu samkyn-
hneigðra á vorþingi. „Ég held að það
sé slíkur einhugur á bak við þetta mál
að það geti varla orðið neinn ágrein-
ingur um að það fari hér í gegn.“
Leggur fram sérfrumvarp
Guðrún Ögmundsdóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, lagði fram á
Alþingi í gær frumvarp um að prest-
um og forstöðumönnum skráðra trú-
félaga, er hafi vígsluheimild skv. hjú-
skaparlögum, verði heimilt að
staðfesta samvist. „Samkvæmt lög-
um um staðfesta samvist geta ein-
ungis sýslumenn og fulltrúar þeirra
staðfest samvist,“ segir í greinargerð
frumvarpsins. „Prestum og forstöðu-
mönnum trúfélaga er það ekki heim-
ilt en skiptar skoðanir eru meðal
þeirra um hvort heimila eigi slíkt.
Staðfest samvist er hliðstæður lög-
gerningur við giftingu, en hún er ein-
ungis heimil í borgaralegri athöfn
eins og lögin eru nú. Mikilvægt er að
söfnuðir og trúfélög hafi einnig heim-
ild til þess að framkvæma staðfest-
ingu á samvist til jafns við giftingar
samkynhneigðra.“
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um bætta
réttarstöðu samkynhneigðra
Fá ekki heimild til
að staðfesta samvist
SVAR við því hvort ráðherra muni
beita sér fyrir því að fella niður
tekjutengingu almannatrygginga-
bóta er að ekki standi til að draga úr
þeim jöfnuði sem felst í því að hafa
bætur tekjutengdar, segir í svari
heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra við fyrirspurn Jóns Kr. Ósk-
arssonar, Samfylkingu, um hvort til
standi að fella niður tekjutengingu
bóta frá Tryggingastofnun.
„Ef einstaklingar hafa aðrar
tekjur en bætur almannatrygginga
og geta framfært sig án tilstuðlunar
ríkisins er gert ráð fyrir að þeir geri
það. Gildandi lög um tekjutengingar
almannatryggingabóta gera ráð fyr-
ir að fólk geti haft aðrar tekjur upp
að ákveðnu marki áður en bætur
fara að skerðast, svokölluð frítekju-
mörk,“ segir í svarinu
Minnt er á að forsætisráðherra
skipaði í janúar nefnd sem í sitja
fulltrúar fjögurra ráðuneyta og
Landssambands eldri borgara. Er
talið rétt að bíða niðurstöðu nefnd-
arinnar áður en fjallað verður frekar
um að draga úr tekjutengingum al-
mannatryggingabóta en áætlað er að
nefndin ljúki störfum í haust.
Tekjutengingu bóta ekki hætt