Morgunblaðið - 21.05.2006, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. MAÍ 2006 41
Hvernig vilt þú að staðið verði
að fjármálastjórn borgarinnar
á næsta kjörtímabili? Þarf
borgin að taka þátt í að vinna
gegn vaxandi verðbólgu og
ójafnvægi í hagkerfinu með
auknu aðhaldi, lækkun út-
gjalda og frestun fram-
kvæmda?
„Fjárhagsleg staða Reykja-
víkur er sterk, raunar með því
besta sem gerist meðal sveit-
arfélaga hér á landi. Það er
ætíð mikilvægt að sýna aðhald
og hagsýni í fjármálastjórn
borgarinnar. Reykjavíkurborg
hefur axlað ábyrgð í efnahags-
stjórn, að því leyti sem það er
á færi sveitarfélaga almennt.
Má þar nefna að borgin ákvað
að flýta framkvæmdum á ár-
unum 2003 og 2004 um 3,5
milljarða vegna þenslunnar
árin 2005 og 2006. Sveitarfélög
mega sín hins vegar lítils and-
spænis kolrangri efnahags-
stjórn ríkisins, með svimandi
háu gengi og stórauknum við-
skiptahalla. Af stórfram-
kvæmdum í Reykjavík á
næstu árum eru Tónlistar-
húsið og Sundabraut efst á
blaði en það eru mikilvægar
framkvæmdir sem ekki mega
við frestun að okkar mati.“
Á Reykjavíkurborg að auka
þjónustu sína við börn og for-
eldra þeirra eftir að fæðing-
arorlofi lýkur og á leik-
skólaaldri?
„ Já. Fjöldi foreldra lendir í
vandræðum við að brúa bilið
frá fæðingarorlofi fram að
leikskólaaldri. Það er nauðsyn-
legt að borgaryfirvöld leggi
fjölskyldum lið á þessum tíma,
t.d. með því að opna leik-
skólana fyrir börnum allt nið-
ur í 6 mánaða, því einstæðir
foreldrar fá einungis 6 mánaða
fæðingarorlof, en einnig þarf
að vinna að lengingu fæðing-
arorlofsins. Þetta kallar þó á
miklar breytingar á skólunum,
bæði hvað varðar mönnun og
starfsaðstæður og breytingar í
húsnæðismálum skólanna.
Skynsamlegt er að borgaryf-
irvöld marki stefnu af þessu
tagi, en þar til hún næði fram
að ganga þyrfti að huga að
dagforeldrakerfinu og styrkja
það á ýmsa lund. Það má t.d.
hugsa sér að borgin láti dag-
foreldrum í té góða aðstöðu
þar sem umönnun barnanna
færi fram og þeir fengju fé-
lagsskap hver af öðrum og
stuðning við að sinna sínum
mikilvægu störfum. Þar með
yrðu þeir starfsmenn borg-
arinnar og heyrðu undir launa-
og kjarakerfi hennar.“
Með hvaða hætti vilt þú
standa að framboði á bygging-
arlóðum á næsta kjörtímabili?
„Vinstri græn hafa í mál-
flutningi sínum lagt áherslu á
að allir sitji við sama borð
varðandi lóðaúthlutanir, óháð
efnahag. Þess vegna höfum við
ekki stutt uppboð lóða til ein-
staklinga og fjölskyldna enda
hefur það haft í för með sér að
einungis stórefnamenn geta
fengið lóðir undir einbýlishús
og parhús. Að okkar mati get-
ur aukið framboð lóða haft já-
kvæð áhrif á lóðaverð, sem er
of hátt sem stendur. Auk lóða
á þéttingarsvæðum í borginni
er unnt að úthluta næsta hluta
Úlfarsárdals. Geldinganes get-
ur ennfremur komið til skipu-
lags og uppbyggingar á næstu
árum. Við skipulag nýrra
hverfa er mikilvægt að miða
við að hverfin verði í auknum
mæli sjálfbær hvað varðar
þjónustu, atvinnu og afþrey-
ingu.“
Hvernig vilt þú að tryggt verði
að aldraðir njóti mannsæm-
andi umönnunar og þjónustu
og að starfsfólk fáist til starfa
á heimilum fyrir aldraða?
„Það er lykilatriði að hækka
laun þeirra sem sinna umönn-
unarstörfum. Það er fjöldinn
allur af hæfu fólki, sem myndi
sækjast eftir slíkum störfum
ef launin væru mannsæmandi.
Það er ekki hægt að sætta sig
við það lengur að þessi störf,
sem eru að langmestu leyti
kvennastörf, séu ekki metin að
verðleikum. Borgaryfirvöld
hafa komið til móts við þessi
sjónarmið að nokkru leyti, en
betur má ef duga skal. Það er
ekki viðunandi að kona sem
starfað hefur árum saman við
að elda mat á borgarstofnun
ofan í 100 börn á leikskóla hér í
borginni sé einungis með
147.000 krónur í laun á mánuði
eftir hækkunina sem átti sér
stað nýverið. Þessi sama kona
var með 108.000 krónur á
mánuði fyrir hækkunina. Það
er óviðunandi að störf fólks
sem annast börnin okkar eða
aldraða foreldra okkar skuli
ekki meira metin. Hvað greið-
um við fólki sem við felum
vörslu peninganna okkar?“
Hver á að vera framtíð Reykja-
víkurflugvallar og hvar vilt þú
að miðstöð innanlandsflugs-
ins verði?
„Reykvíkingar kusu um af-
stöðu til framtíðar flugvallar í
Vatnsmýri fyrir nokkrum ár-
um. Meirihluti vildi þá að völl-
urinn færi eftir árið 2016.
Borgarstjórn hefur unnið í
samræmi við þá niðurstöðu.
Nú er að störfum sameiginleg
nefnd ríkis og borgar sem
fjallar um möguleg flugvall-
arstæði í framtíðinni. Þeir
kostir sem þar koma til álita er
að hafa völlinn áfram í Vatns-
mýri, flytja flugið til Keflavík-
ur, byggja nýjan völl á Hólms-
heiði eða á Lönguskerjum. Af
þessum kostum teljum við að
nýr völlur á Hólmsheiði væri
ákjósanlegastur enda liggur
sú staðsetning mjög vel við
helstu samgönguleiðum til og
frá borginni. Endanleg
ákvörðun verður þó ekki tekin
fyrr en að lokinni vinnu nefnd-
arinnar og að undangengnu
umhverfismati, flugtæknilegri
úttekt, veðurfarsathugunum
og kostnaðargreiningu og
hlýtur því afstaða til flugvall-
armálsins að vera með þeim
fyrirvörum.“
Hvernig vilt þú að staðið verði
að lagningu Sundabrautar?
„Vinstri græn telja að besta
lega Sundabrautar sé í jarð-
göngum milli Gufuness og
Kirkjusands með góðum teng-
ingum inn á Sæbraut til aust-
urs og hafnarsvæðið. Það er
okkar skoðun að þannig þjóni
brautin best hlutverki sínu án
þess að hafa neikvæð áhrif á
nærliggjandi íbúahverfi. Við
teljum mikilvægt að ljúka
samráðsferli með íbúum og
taka fullt tillit til sjónarmiða
þeirra sem mestra hagsmuna
eiga að gæta. “
Svandís Svavarsdóttir, V-lista
Hækka ber laun
fyrir umönnunarstörf
Hvernig vilt þú að staðið verði
að fjármálastjórn borgarinnar
á næsta kjörtímabili? Þarf
borgin að taka þátt í að vinna
gegn vaxandi verðbólgu og
ójafnvægi í hagkerfinu með
auknu aðhaldi, lækkun út-
gjalda og frestun fram-
kvæmda?
„Já, borgin hefur sýnt að
hún tekur á fjármálunum af
mikilli ábyrgð. Traust fjár-
málastjórn okkar hefur byggt
á vandaðri áætlanagerð og
festu. Kjarninn í henni felst í
því að ekki sé eytt um efni
fram. Frávik frá fjárhags-
áætlun hafa verið innan við
1%. Skuldir borgarsjóðs á
hvern íbúa eru umtalsvert
lægri en flestra stærstu sveit-
arfélaga og á móti koma gríð-
arlegar eignir Reykjavík-
urborgar. Fyrirtæki borg-
arinnar hafa eins tekið lán til
arðbærra framkvæmda sem
munu skila miklu meiri
tekjum en sem nemur endur-
greiðslu lánanna. Reykjavík-
urborg hefur á undanförnum
árum axlað ábyrgð gagnvart
efnahagsstjórninni með því að
fresta framkvæmdum í þenslu
og flýta þeim þegar tilefni hef-
ur verið til. Svo verður áfram.
Áætlanir gera ráð fyrir frekari
uppbyggingu á sviði íþrótta,
grænna svæða og annarrar
þjónustu, einkum gagnvart
eldri borgurum. Rými fyrir
brýn stórverkefni í sam-
göngum og byggingu Tónlist-
ar- og ráðstefnuhúss ætti að
vera fyrir hendi þegar dregur
úr framkvæmdum tengdum
stóriðju.“
Á Reykjavíkurborg að auka
þjónustu sína við börn og for-
eldra þeirra eftir að fæðing-
arorlofi lýkur og á leik-
skólaaldri?
„Já, leikskólabyltingin hef-
ur gjörbreytt lífsskilyrðum
fjölskyldna í borginni. Sam-
fylkingin vill tryggja örugg úr-
ræði fyrir börn frá lokum fæð-
ingarorlofs, fjölga
leikskólaplássum fyrir yngsta
aldurshópinn og efla dagfor-
eldrakerfið. Við viljum nýta
þjónustumiðstöðvar borg-
arinnar í því skyni að aðstoða
foreldra við að finna úrræði
við hæfi. Og við skulum ekki
gleyma því að forsenda þjón-
ustunnar er gott starfsfólk og
mannsæmandi laun. Þar
glímum við ekki lengur við
manneklu og má fyrst og
fremst þakka það síðustu
kjarasamningum. Innra starf
leikskólanna hefur eflst gríð-
arlega á undanförnum árum
eins og sú staðreynd að níu af
hverjum tíu foreldrum lýsa
ánægju með starf þeirra ber
vitni um. Þar hefur Reykjavík
verið í fararbroddi og gefið
tóninn. Ég tel leikskóla vera
rétt barna og fyrsta skólastig-
ið. Þess vegna á hann að vera
gjaldfrjáls. Stór skref í því efni
hafa þegar verið stigin í
Reykjavík og Samfylkingin
hefur sett fram tímasetta
áætlun um gjaldfrjálsan leik-
skóla.“
Með hvaða hætti vilt þú
standa að framboði á bygg-
ingarlóðum á næsta kjör-
tímabili?
„Lykilatriðið er að fólk eigi
fjölbreytt val um framtíð-
arhúsnæði. Við viljum vinna
að því að 6.000 íbúðir og sér-
býli af öllum stærðum og gerð-
um rísi í Reykjavík á næstu
árum, á Slippasvæðinu, í mið-
borginni, við Elliðaárvog, í
Úlfarsársdal, Vatnsmýri og
við Hlemm. Við viljum að allir
geti fundið sér húsnæði við
hæfi. Eitt brýnasta verkefnið í
því efni er að koma til móts við
þann stóra hóp sem þarf þak
yfir höfuðið á viðráðanlegu
verði en er eðlilega hikandi við
að skuldsetja sig vegna íbúða-
kaupa og eiga á hættu að lánin
hækki umfram íbúðaverðið á
því verðbólguskeiði sem fram-
undan er. Til að mæta þessu
leggur Samfylkingin ríka
áherslu á að á næstu árum
verði byggðar 800 íbúðir fyrir
stúdenta, 500 fyrir eldri borg-
ara og að öflugur leigumark-
aður verði valkostur fyrir ein-
staklinga og fjölskyldur í leit
að þaki yfir höfuðið. Þessi
stefna felst annars vegar í
nægu framboði byggingarlóða
en jafnframt nánu samstarfi
við byggingarfélög náms-
manna, eldri borgara og félög
sem sérhæfa sig í að byggja
leiguhúsnæði á viðráðanlegu
verði.“
Hvernig vilt þú að tryggt verði
að aldraðir njóti mannsæm-
andi umönnunar og þjónustu
og að starfsfólk fáist til starfa
á heimilum fyrir aldraða?
„Til að þjónustan við eldri
borgara sé sem best er brýnt
að öll þjónusta verði á einni
hendi og færð til sveitarfélag-
anna. Það er engin tilviljun að
samtök aldraðra og aðstand-
enda taka undir þessa stefnu
því fullreynt er að ríkið axli
ábyrgð gagnvart einstak-
lingum og fjölskyldum í
brýnni þörf fyrir þjónustu. Í
þessu felst að áfram þarf að
halda að efla heimaþjónustu
og heimahjúkrun, byggja fleiri
hjúkrunarheimili og tryggja
örugg úrræði þegar á þarf að
halda. Í því vantar klárlega
meiri samfellu þannig að hægt
sé að treysta því að aukinn
stuðningur taki við þegar á
þarf að halda. Opinberir aðilar
verða að viðurkenna skyldur
sínar og mega ekki velta óviss-
unni yfir á einstaklinga og að-
standendur með því að ríkið
dragi við sig að ráðast í nauð-
synlegar framkvæmdir eða að
veita eðlilegan stuðning. Því
viljum við taka upp svokallaða
þjónustutryggingu, sem þýðir
að ef þjónustan dregst óeðli-
lega skapast réttur til
greiðslu. Þar með væri búið að
innleiða fjárhagslegt aðhald á
stjórnvöld til að byggja upp
þjónustukerfin á þeim sviðum
þar sem þjónustan er skil-
greindur réttur einstaklinga.“
Hver á að vera framtíð Reykja-
víkurflugvallar og hvar vilt þú
að miðstöð innanlandsflugs-
ins verði?
„Samfylkingin vill að flug-
völlurinn fari úr Vatnsmýr-
inni. Ekkert á að vera að van-
búnaði að taka af skarið um
framtíðarstaðsetningu innan-
landsflugsins í kjölfar þeirrar
úttektar sem nú stendur yfir.
Mér finnst skynsamlegt að
byggja á reynslunni af árang-
ursríku samstarfi ríkis og
borgar við undirbúning að
byggingu Tónlistar- og ráð-
stefnuhúss og Samfylk-
Dagur B. Eggertsson, S-lista
Fjölbreytt val um
framtíðarhúsnæði
Hvernig vilt þú að staðið verði
að fjármálastjórn borgarinnar
á næsta kjörtímabili? Þarf
borgin að taka þátt í að vinna
gegn vaxandi verðbólgu og
ójafnvægi í hagkerfinu með
auknu aðhaldi, lækkun út-
gjalda og frestun fram-
kvæmda?
„F-listinn leggur áherslu á
ráðdeild og aðhald í fjár-
málastjórn borgarinnar og
bendir á að nýting fjármuna
gæti verið betri í ýmsum fram-
kvæmdum á vegum borg-
arinnar. Fermetraverð skóla-
húsnæðis er t.d. hærra í
Reykjavík en í nágrannasveit-
arfélögum. F-listinn hefur
sýnt gott fordæmi í aðhaldi í
fjármálum borgarinnar með
því að fulltrúar hans hafa ekki
þegið neinar ferða- eða dag-
peningagreiðslur á kjör-
tímabilinu og sem oddviti F-
listans hef ég ekki þegið slíkar
greiðslur í þau 16 ár sem ég
hef átt sæti í borgarstjórn. F-
listinn vill að sjálfsögðu leggja
til hliðar óþarfar og kostn-
aðarsamar framkvæmdir.
Skýrasta dæmið um það er að
F-listinn vill einn flokka í
borgarstjórn halda flugvell-
inum í Vatnsmýri. Tugmillj-
arðakostnaði sem færi í að
brjóta niður flugvöll og tengd
mannvirki í Vatnsmýri og
flytja hann út á sjó eða upp til
heiða er að sjálfsögðu betur
varið til velferðarþjónust-
unnar og bráðnauðsynlegra
umferðarbóta á höfuðborg-
arsvæðinu, þ. á m. útrýmingar
einbreiðra þjóðvega, lagningar
Sundabrautar og mislægra
gatnamóta Miklubrautar og
Kringlumýrarbrautar.“
Á Reykjavíkurborg að auka
þjónustu sína við börn og for-
eldra þeirra eftir að fæðing-
arorlofi lýkur og á leik-
skólaaldri?
„F-listinn vill efla dagfor-
eldrakerfið þannig að börn
geti notið öruggrar dagvistar
frá lokum fæðingarorlofs for-
eldra fram að þeim tíma sem
börnin komast að á leikskóla.
F-listinn vill að börn geti kom-
ist að á leikskóla frá eins árs
aldri en að hann sé ókeypis frá
tveggja ári aldri eins og um
skyldunám væri að ræða. F-
listinn vill í hvívetna standa vel
að menntun og umönnun
barna enda leggur hann mikla
áherslu á menntun og virkjun
mannauðs í stefnu sinni. Huga
þarf vel að hreyfingu og holl-
ustu barna frá unga aldri enda
lykilatriði í heilsufari þeirra
síðar á ævinni að þau séu ekki
of feit og stundi hreyfingu og
útivist fremur en að dvelja
langdvölum yfir tölvuleikjum
svo að dæmi séu nefnd.“
Með hvaða hætti vilt þú
standa að framboði á bygging-
arlóðum á næsta kjörtímabili?
„Við ætlum að hverfa frá
þeirri útboðsstefnu sem hefur
sprengt lóðaverðið upp úr öllu
valdi. Það eru margar aðrar
leiðir færar til að gefa fjöl-
skyldum kost á bygging-
arlóðum á sanngjörnu verði,
það sýnir sig best hjá ná-
grannasveitarfélögum. Við
ætlum að auka framboð á
smærri sérbýlis- og par-
húsalóðum á kostnaðarverði.“
Hvernig vilt þú að tryggt verði
að aldraðir njóti mannsæm-
andi umönnunar og þjónustu
og að starfsfólk fáist til starfa
á heimilum fyrir aldraða?
F-listinn leggur áherslu á
framkvæmdir í þágu fólksins
en ekki í gæluverkefni. Við
ætlum að lækka fast-
eignagjöld aldraðra og öryrkja
strax á næsta ári. Í því skyni
viljum við hækka tekjumörk
fyrir niðurfellingu fasteigna-
gjalda um 100% þegar á næsta
ári. Við teljum þetta raunhæfa
aðgerð til að hjálpa öldruðum
og öryrkjum að búa í eigin hús-
næði eins lengi og þeir kjósa
og að þetta fari vel saman við
fyrirætlanir okkar um eflingu
heimaþjónustu í borginni.
Tryggja þarf aukið framboð
á hentugu húsnæði fyrir aldr-
aða og öryrkja. Alveg sér-
staklega þarf þó að fjölga
hjúkrunarrýmum og stytta þar
með biðlista eftir hjúkr-
unarrými, en um árabil hefur
vantað um 200 rými til að
mæta brýnustu þörf. Æskilegt
er að fólki sé gert kleift að búa
sem lengst heima en þá þarf
jafnframt að efla heimaþjón-
ustu og heimahlynningu. F-
listinn tekur undir ábendingar
Félags eldri borgara um að
öldrunarþjónustan sé nær-
þjónusta sem eigi heima hjá
sveitarfélögunum. Sama gildir
um heilsugæsluna sem þarf að
samþætta við heimaþjón-
ustuna í borginni.“
Hver á að vera framtíð Reykja-
víkurflugvallar og hvar vilt þú
að miðstöð innanlandsflugs-
ins verði?
„Stærsta ágreiningsmálið og
um leið þýðingarmesta skipu-
lags- og samgöngumál í
Reykjavík í komandi kosn-
ingum er flugvallarmálið. Þar
liggja skýrar átakalínur, þar
sem F-listinn vill einn flokka í
borginni halda flugvellinum í
Vatnsmýri. Það yrðu óaft-
urkræf mistök að missa
Reykjavíkurflugvöll úr Vatns-
mýrinni. Í Vatnsmýri er flug-
völlurinn vel staðsettur m. t. t.
innanlands-, sjúkra- og öryggis-
flugs og einnig sem ómissandi
varaflugvöllur fyrir millilanda-
flugið. Um þýðingu flugvall-
arins fyrir samgöngur og ör-
yggismál á landinu öllu og fyrir
atvinnulíf í Reykjavík þarf ekki
að fjölyrða. Aðrir valkostir inn-
an höfuðborgarsvæðisins sem
nú er rætt um eru mun lakari
með tilliti til flugöryggis og
áhrifa á umhverfi og allt of
kostnaðarsamir.
Hringlandaháttur annarra
flokka í borgarstjórn getur
leitt til þess að flugvöllurinn
flytjist til Keflavíkur, innan-
landsflug legðist að mestu nið-
ur og núverandi flugumferð
færðist út á vanbúna þjóðvegi
landsins. Það gæti þýtt fjölgun
dauðaslysa í umferðinni um 5–
10 slys á ári. Fyrirætlanir ann-
arra flokka um allt að 20.000
manna byggð í Vatnsmýri eru
ekki raunhæfar vegna þeirrar
umferðarteppu sem hlytist af
aukinni umferð bíla inn á
Hringbrautina sem næmi
60.000 bílum á sólarhring.
Reykjavíkurflugvöllur á hins
vegar samleið með því þekk-
ingar- og vísindaþorpi, sem
rísa á í Vatnsmýrinni. Atkvæði
greitt F-lista tryggir að flug-
völlurinn verður áfram í
Vatnsmýri.“
Ólafur F. Magnússon, F-lista
Lækka fasteignagjöld
aldraðra og öryrkja