Morgunblaðið - 29.07.2006, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. JÚLÍ 2006 41
MINNINGAR
Bragi minn, ertu
virkilega horfinn frá
okkur eftir þína löngu
baráttu við hinn illvíga sjúkdóm sem
við héldum að þú hefðir sigrast á.
Margs er að minnast eftir þessi 34
ár sem ég vann hjá þér í Eden.
Stundum blés hann á norðan eða
jafnvel norðvestan, en svo komu
sunnanvindar og það voru ljúfir dag-
ar.
Ekki vorum við nú alltaf sammála,
enda hefði það nú ekki verið eðlilegt.
En alltaf var gaman að vinna hjá
þér, fullt af húmor og á morgnana þá
varst þú alltaf mættur í vinnuna
klukkan 9.30 og settist hjá okkur
starfsfólkinu og þá var talað um bæj-
armálin, pólitíkina og mikið hlegið,
en í pólitík vorum við nú ekki á sömu
línu, sem betur fer.
Þú tókst mér nú ekkert sérstak-
lega vel þegar ég kom til þín og bað
um vinnu öll kvöld og allar helgar.
Þú sagðist nú ráða fólk á þeim tíma
sem þú þyrftir það í vinnu, en ekki
eftir því hvað það vildi, ég átti að
koma aftur eftir fjóra tíma, því þú
þurftir að hugsa málið.
Þegar ég svo mætti í þetta viðtal
þá varst þú auðvitað búinn að
hringja landið þvert og endilangt og
spyrja út í þessa nýfluttu í Hvera-
gerði og ég fékk vinnuna.
Það var alltaf svo gaman að koma
heim til ykkar Karenar og fjölskyldu
m.a. áður en við fórum á árshátíð-
arnar, allir orðnir vel málglaðir og
hressir áður en farið var á áfanga-
stað, en það var aldrei spurning um
að mæta hress í vinnuna daginn eft-
ir.
Þú varst mikill vinur vina þinna,
en lést hina vera að mestu.
Ég og fjölskylda mín þökkum þér
og þinni fjölskyldu fyrir öll góðu ár-
in. Þau gleymast aldrei.
Elsku Karen, André Berg, Olga,
Einar, Magga og aðrir aðstandend-
ur Guð gefi ykkur þrek til að komast
í gegnum sársaukann og mikinn
missi.
Valgerður Jóhannesdóttir.
BRAGI
EINARSSON
✝ Bragi Einars-son, garðyrkju-
maður og forstjóri
Eden í Hveragerði,
fæddist á Ísafirði 19.
ágúst 1929. Hann
lést á heimili sínu í
Mosfellssveit 17. júlí
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Dómkirkjunni 26.
júlí.
Hinn 17. júlí sl. lést
Bragi Einarsson eftir
harða baráttu við
óvæginn sjúkdóm.
Hann var búinn að
heyja nokkrar orrust-
ur og hafði haft betur í
þeim, þess vegna
fannst manni að þann-
ig ætti það líka að fara
í þetta sinn. En það fer
víst ekki allt eins og
við ætlum í þessu lífi.
Ég varð þeirrar
ánægju aðnjótandi að
vera heimagangur á
heimili Braga öll mín bernsku- og
unglingsár. Við brölluðum margt
saman vinkonurnar ég, Olga og
Freyja og mesta gamanið var þegar
við gátum atast svolítið í Braga og
fengið hann til að taka þátt í fjörinu,
þá geislaði af honum kímnin og hann
sýndi oft ýmsa góða leikræna til-
burði.
Ég vann nokkur sumur í Eden og
tel það hafa verið mína gæfu að hafa
stigið fyrstu skref mín á vinnumark-
aðnum þar. Bragi var ákveðinn hús-
bóndi sem vildi hafa hlutina í lagi í
kringum sig en þar lærði maður
einnig um mikilvægi þess að vera
stundvís og að stunda sína vinnu vel.
Á menntaskólaaldrinum varð ég eitt-
hvað óákveðin um framtíðaráformin,
hætti námi og vann einn vetur í
Eden. Bragi og Karen hvöttu mig þá
óspart til að fara í Garðyrkjuskólann
enda blómaáhuginn mikill. Ég fór að
ráðum þeirra og er ég viss um að það
varð til þess að ég hélt svo í frekara
nám að því loknu og endaði þar sem
ég er í dag. Fyrir þá hvatningu
þeirra hjóna verð ég alltaf þakklát.
Sú mynd sem ég mun alltaf sjá
fyrir mér þegar ég hugsa um Braga
er myndin af honum sitjandi í Eden
með kaffibollann á borðinu, Mogg-
ann fyrir framan sig og með penna í
hönd að rissa andlitsmyndir í blaðið.
Það voru ófáir Moggarnir sem teikn-
að var í á þeim árum sem ég vann í
Eden og eflaust mörg árin þar á eft-
ir. Það var ekki fyrr en ég var komin
á fullorðinsár að ég uppgötvaði
hversu mikill listamaður Bragi var í
raun. Hann teiknaði ótrúlega flottar
og skemmtilegar andlitsmyndir af
ýmsum persónum jafnt landsfræg-
um sem og hinum ýmsu Hvergerð-
ingum, sem prýddu veggina í Eden. Í
huga mínum var aldrei gert ráð fyrir
því að þetta yrði öðruvísi, mér fannst
Bragi og Eden vera eitt og að hvor-
ugt gæti verið til án hins. Það er því
skrýtið til þess að hugsa að Bragi sé
horfinn á braut en að Eden standi
enn á sínum stað eins og ekkert hafi í
skorist. Það er þó óneitanlega ein-
hvern veginn öðruvísi að koma þar
inn núna.
Við Bragi vorum samflokka í póli-
tíkinni. Hann var gegnheill sjálf-
stæðismaður og starfaði lengst af af
miklum krafti með sjálfstæðismönn-
um í Hveragerði og var m.a. formað-
ur Sjálfstæðisfélagsins Ingólfs á ár-
unum 1962–1969. Bragi sá einnig
lengi, ásamt öðrum, um útgáfu á BS
Hvergerðingi sem var blað sjálf-
stæðismanna hér í bæ. Á síðum þess
blaðs kom í ljós að hann var ekki síð-
ur góður penni en teiknari og skrif-
aði hann margar skemmtilegar og
afar fróðlegar greinar í blaðið. Fyrr
á þessu ári fékk hann mér í hendur
afgangseintök sem hann átti í
geymslu hjá sér af þeim tölublöðum
sem hann sá um útgáfu á. Sjálfstæð-
isfélagið mun að sjálfsögðu varðveita
þau vel og vandlega enda mikinn
fróðleik í þeim að finna um menn og
málefni.
Það er hverju félagi ómetanlegt að
eiga góða og dugmikla félagsmenn
að og ég leyfi mér að fullyrða að
Bragi hafi verið einn af þeim öflug-
ustu hér hjá okkur. Ég vil fyrir hönd
sjálfstæðismanna í Hveragerði
þakka Braga samfylgdina og óeigin-
gjarnt starf í þágu félagsins í gegn-
um tíðina.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Elsku Karen, Olga, Einar, André
og ástvinir allir. Ég sendi ykkur öll-
um mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur. Guð veri með ykkur.
Inga Lóa Hannesdóttir,
formaður Sjálfstæðisfélags
Hveragerðis.
Faðir Edens, þar sem Adam og
Eva gæta dyragátta í aldingarðinum
í Hveragerði, er fallinn frá. Horfinn
á braut með mörkuð spor fortíðar í
farteski náttúruperlu, til framtíðar.
Hvatning komandi kynslóða Hver-
gerðinga til að horfa fram á við, eigi
við öxl. Brautryðjandastarf sem hef-
ur markað lífsspor fram á við, rósir,
runnar og rauðir túlipanar.
Fallinn er frumkvöðull, horfinn er
heimsborgari í Hveragerði, heim-
spekingur, listamaður og lífskúnst-
ner í mannlegum samskiptum, list-
rænn ráðgjafi lífsins. Mannlegur
borgari í tveggja manna tali. Gef-
andi, græðandi og gróskufullur.
Þitt Eden var aldingarður Hvera-
gerðis. Þitt Eden var dyragátt
Hveragerðis. Þitt Eden var andlit
Hveragerðis út á við. Þitt Eden kom
Hveragerði á kortið.
Ég vona og ég veit að þú spígspor-
ar nú á öðrum lendum, ljúfur í lund.
Einlægur og sannur eins og nýút-
sprungin rós veitir gleði, vonir og
væntingar. Leiðbeinandi forfeðrum
fortíðar til fótspora framtíðar. Með
bros þitt einlægt og gefandi.
Í aldingarðinum Eden.
Sigurður Blöndal.
Guð hefur kallað garðyrkjumann sinn
heim.
Það var sorg í hjarta þegar við
hjónin fréttum lát Braga Einarsson-
ar sem lést á heimili sínu í Mos-
fellsbæ mánudaginn 17. júlí 2006.
Bragi var stofnandi Eden í Hvera-
gerði og eigandi þess þar til sl. vor
eða í rúmlega 48 ár. Eden er senni-
lega einn af þeim stöðum sem flestir
erlendir ferðamenn heimsækja á
ferðum sínum um landið. Bragi var
vingjarnlegur og einlægur maður
með mikla þjónustulund. Fólki var
hann minnisstæður sem maður sem
vildi hvers manns vanda leysa, alltaf
jafnhjálpsamur. Vinnutími hans var
langur, oft sjö dagar vikunnar,
stundum fjórtán tímar á dag meira
og minna allt árið um kring enda
blómstraði Eden undir hans stjórn
og það er örugglega engin tilviljun
að Eden varð staðurinn þar sem
flestir stoppa á leið um Hveragerði.
Hinn 30. apríl sl. seldi Bragi Eden
og afhenti nýjum eigendum. Hann
flutti í Mosfellsbæ ásamt konu sinni
og ætlaði að njóta efri áranna og ef
til vill rækta nýjan garð þar. Og nú
er hann horfinn til hins eilífa Eden-
garðs. Það munu margir sakna hans
bæði hér á Íslandi og vinir erlendis.
Við hjónin söknum góðs vinar. Ef við
verðum heppin munum við hitta
hann á ný þegar okkar tími kemur og
eflaust verður hann að rækta garð-
inn sinn. Hann var sannur heiðurs-
maður. Innilegar samúðarkveðjur til
eiginkonu Braga og fjölskyldunnar
allrar.
Bob Murray og
Agnes Sigurgeirsdóttir.
Bragi Einarsson í Eden, vinur og
velgjörðarmaður leiðsögumanna í
áratugi, er fallinn frá. Fyrir 48 árum
lá fyrir honum að stofna garðyrkju-
stöð við þjóðveginn sem síðar varð
einn helsti áningarstaður ferða-
manna hér á landi.
Eflaust telja margir að tilviljun
hafi ráðið því að Bragi settist að í
Hveragerði. En það er öðru nær.
Hugmyndin að Eden varð til í Am-
eríku þar sem Bragi dvaldi á stúd-
entsárunum. Þá heimsótti hann 35–
40 ríki og þar opnuðust augu hans
fyrir því að lífæð viðskiptanna á
landsbyggðinni var að finna með-
fram þjóðvegunum.
Í viðtali við Fréttabréf leiðsögu-
manna sem kom út í apríl sl., og tekið
var af tilefni af sölu Eden, vildi hann
að það kæmi skýrt fram að skugga
hefði aldrei borið á samstarf hans og
leiðsögumanna. Hann nefndi einnig
hversu vænt honum þótti að taka á
móti leiðsögunemum frá Leiðsögu-
skóla Íslands á hverju vori í árlegri
námsferð skólans umhverfis landið.
Aðspurður um það hvernig tilfinning
það væri að kveðja ævistarfið í Eden
svaraði hann: „Mér líður eins og fiðr-
ildi sem er að komast af púpustiginu.
Nú get ég farið að flögra um í sól-
skininu.“ Kannski eiga þessi orð
hans enn betur við einmitt nú.
Bragi reyndist leiðsögumönnum
og ferðamönnum öllum ávallt vel og
aldrei var þessi blíði, kurteisi og vin-
gjarnlegi maður of upptekinn til þess
að spjalla. Leiðsögumenn sem
kynntust Braga minnast hans með
hlýju í hjarta um ókomna tíð. Bless-
uð sé minning hans. Leiðsögumenn
senda fjölskyldu og vinum Braga
innilegar samúðarkveðjur.
Fyrir hönd Félags leiðsögumanna,
Stefán Helgi Valsson.
Það er alltaf sárt að sjá á eftir góð-
um vini. Leiðir okkar Braga Einars-
sonar lágu saman fyrir réttum 50 ár-
um er við vorum við nám í Banda-
ríkjunum; ég við viðskiptanám en
Bragi við nám í garðyrkju. Braga
varð strax ljóst að hann vissi miklu
meira um garðyrkju en þeir sem
hann átti að stunda nám hjá svo hann
sneri sér að öðru. Bragi féll strax inn
í hóp þeirra Íslendinga er voru í New
York á þessum árum. Hann varð
strax hvers manns hugljúfi og hans
einstaki húmor vann hug allra.
Minnisstæðir eru margir atburðir
frá árinu 1956 er við unnum saman
við malbikun á bílastæðum á Long
Island í mikilli hitabylgju, yfir 100°
hita á F og sérlega háu rakastigi. Þá
kom dugnaður og ósérhlífni Braga
vel í ljós en hann var verkstjóri okk-
ar þetta sumar. Þá er einnig ferð
okkar að Niagarafossum í góðum
vinahópi þetta sumar ógleymanleg
öllum sem voru með í þeirri ferð.
Vinskapur okkar Braga hefur staðið
óslitið þessi 50 ár og aldrei fallið
blettur á og veiðiferðir okkar í árnar
sunnanlands eru eftirminnilegar.
Man ég vel er hann byrjaði sinn feril
í garðyrkju í Hveragerði. Þá fyllti
hann gróðurhús af gulrótum sumarið
1957 og hóf þar með sinn glæsta fer-
il.
Ég veit að ég tala fyrir hönd okkar
allra sem vorum samferða Braga á
New York árunum er við Erna fær-
um honum þakkir fyrir einstaklega
ánægjulega samveru. Við sendum
Karen, Olgu, Einari og Andra og öll-
um fjölskyldumeðlimum innilegustu
samúðarkveðjur okkar.
Valur Pálsson.
Af ýmsum ástæðum verða sumir
einstaklingar eftirminnilegri en aðr-
ir. Fólk laðast að þeim og sækir í að
vera í návist þeirra. Þessir einstak-
lingar móta mannlíf og bæjarbrag og
geta með nærveru sinni bæði styrkt
og eflt það samfélag sem þeir búa í.
Bragi Einarsson, forstjóri Eden,
var einn af þessum einstaklingum.
Hann stofnaði og rak, ásamt fjöl-
skyldu sinni, Eden, sem alla tíð hefur
verið miðpunktur ferðaþjónustu í
Hveragerði. Í þeim rekstri kom best
fram hversu langt á undan sinni
samtíð Bragi var. Sunnudagsbíltúr
austur fyrir fjall og viðkoma í Eden
varð að föstum punkti í tilverunni hjá
fjölmörgum íslenskum fjölskyldum.
Mér er til efs að sá Íslendingur sé til
sem ekki hefur heimsótt Eden, sem
fljótlega eftir stofnun varð einn fjöl-
sóttasti ferðamannastaður landsins.
Eden varð snemma vin þeirra sem
unnu listum, hvort sem það var
mynd- eða ritlist, og löngu lands-
þekkt er kaffispjall lífskúnstneranna
á morgnana. Sú ímynd sem þar varð
til smitaðist yfir á bæjarfélagið allt
og viðurnefnið Skáldabærinn var
enn og aftur réttnefni um Hvera-
gerði. En Bragi var meira en hlust-
andi í umræðum listamannanna.
Hann var fullgildur þátttakandi því
bæði var hann afburðagóður teiknari
og ekki síður vel hagmæltur og rit-
fær.
Hvergerðingar hafa heiðrað
Braga með margvíslegum hætti í
gegnum árin. Hann fékk sérstaka
viðurkenningu fyrir störf í þágu
Hveragerðisbæjar árið 1996, á 50
ára afmæli bæjarins. Aftur var hann
heiðraður fyrir framlag sitt til bæj-
arfélagsins undanfarna áratugi nú á
vormánuðum þegar Hvergerðingar
fögnuðu 60 ára afmæli bæjarfélags-
ins. Hinn 17. júní síðastliðinn var
hann svo ennfremur valinn bæjar-
listamaður Hveragerðisbæjar.
Við Sunnlendingar erum ekki
þekktir fyrir að flíka tilfinningum
okkar og sjálfsagt hefur skapferli
Árnesinga ekki alltaf átt vel við
mann sem kom að vestan og vanur
var meiri litbrigðum og blóðhita en
hér gerist. Það gustaði af Braga og
hann stóð fast á skoðunum sínum.
Hann var eldhugi í hverju því sem
hann tók sér fyrir hendur, hvort sem
það var rekstur Eden, áhugi á listum
eða stjórnmálum.
Hvergerðingar gera sér góða
grein fyrir því að þeir standa í þakk-
arskuld við Braga í Eden og fjöl-
skyldu hans. Eden er löngu orðin eitt
af þekktustu táknum bæjarins og
saga fyrirtækisins er samofin sögu
Hveragerðis sem byggðarlags.
Að leiðarlokum vil ég fyrir hönd
Hvergerðinga þakka Braga sam-
fylgdina og bið eftirlifandi eiginkonu
og fjölskyldunni allri Guðs blessunar
á erfiðum tímum.
Aldís Hafsteinsdóttir,
bæjarstjóri Hveragerðisbæjar.
Lára frænka var
yngst fjögurra barna
langömmu okkar og
-afa, en elst var Stein-
unn móðuramma okk-
ar. Lára reyndist okkur góð frænka.
Hún var róleg og yfirveguð og okkur
leið vel í návist hennar. Við minnumst
hjálpfýsi hennar og greiðvikni, m.a.
þegar við fengum að vera hjá henni
og Valtý manni hennar þegar for-
eldrar okkar voru á ferðalagi í út-
löndum. Ragnheiður einkadóttir
þeirra var þá stálpuð, svo að kannski
hafa þau notið þess að hafa aftur
börn á heimilinu. Að minnsta kosti
varð þetta okkur yndislegt sumaræv-
intýri í góðu yfirlæti. Á ný skaut Lára
skjólshúsi yfir alla fjölskylduna vik-
um saman þegar við vorum að flytja
og nýja húsið ekki tilbúið. Börnin
KRISTÍN LÁRA
KRISTINSDÓTTIR
✝ Kristín LáraKristinsdóttir
fæddist í Reykjavík
7. september 1916.
Hún andaðist á
Landakoti hinn 5.
júlí síðastliðinn og
var útför hennar
gerð frá Dómkirkj-
unni 12. júlí.
okkar kunnu líka vel
að meta gestrisni
hennar og félagsskap.
Einkum og sér í lagi
naut Anna Lotta þess
að geta heimsótt hana
að skóladegi loknum
og var hún alltaf vel-
komin.
Í sumarbústað
þeirra Láru og Valtýs
við Elliðavatn var oft
fjölmennt á góðviðris-
dögum. Þar komu
saman þrjár kynslóðir
fjölskyldunnar. Börn
og fullorðnir fóru í leiki, yfir og fallin
spýta voru vinsælir, og farið var út á
vindsæng á ísköldu vatninu eða í felu-
leik í kjarrinu.
Það var mikill missir fyrir Láru
þegar Valtýr féll skyndilega frá langt
um aldur fram og hún var orðin ekkja
öðru sinni. Ung hafði hún kynnst
þýskum manni, sem starfaði um tíma
hér í Reykjavík á árunum fyrir stríð.
Þau fluttust til Þýskalands og giftust
þar. Þegar stríðið braust út var hann
kvaddur í herinn, og síðan lá leið hans
til vígstöðvanna í Rússlandi, þar sem
hann féll.
Dvölin í Þýskalandi í héraði, sem
að styrjöldinni lokinni féll Tékkó-
slóvakíu í skaut, átti eftir að verða
Láru þungbær reynsla. Þegar við
flettum myndaalbúminu hennar frá
þeim tíma kom fyrir að hún sagði
okkur glefsur úr lífi sínu þar. Þegar
hún og tengdafjölskylda hennar urðu
að flýja heimili sitt og borg vegna
hættu á loftárásum var leitað á náðir
vandamanna í nálægu þorpi. Þegar
þau vanhagaði um eitthvað, sem skil-
ið hafði verið eftir heima, tók Lára að
sér að sækja það sem vantaði, hún
ferðaðist heila dagleið og varð að
gista í mannlausri borginni.
Þegar stríðinu lauk lagði Lára af
stað heim til Íslands. Sú ferð norður
eftir Evrópu tók marga mánuði.
Ferðast var ýmist fótgangandi eða í
yfirfullum járnbrautarvögnum með
viðkomu í flóttamannabúðum og oft í
óvissu um framhaldið. Heim til Ís-
lands kom hún 16. nóvember 1945 og
sá dagur var síðan jafnan hátíðlegur
haldinn, meðan Guðrún langamma
lifði.
Lára tók áföllum lífsins með still-
ingu og sýndi bæði styrk og dugnað
þegar á þurfti að halda. Eftir fráfall
Valtýs hóf hún starf utan heimilis,
tók bílpróf og gat þannig áfram notið
sumarbústaðar síns. Í minningunni
lifir kjarkmikil og dugleg kona, falleg
og góð frænka.
Við vottum Ragnheiði, sonum
hennar, tengdadætrum og barna-
börnum dýpstu samúð.
Hildur og Steinunn.