Morgunblaðið - 30.07.2006, Blaðsíða 28

28 SUNNUDAGUR 30. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Sverrir Kristinsson, löggiltur fasteignasali
HVERAGERÐI - SÆLUREITUR
Vorum að fá í sölu einstaklega fallegt um 100 fm einbýlishús á einni hæð
við Dynskóga í Hveragerði. Auk þess fylgir 29 fm geymsluskúr. Um er að ræða
timburhús sem stendur í jaðri Hveragerðis. Mjög rólegt umhverfi. Glæsilegt
útsýni yfir Hamarinn og gróðursvæði. Fallegar gönguleiðir. Húsið skiptist
m.a. í stofu, borðstofu og tvö rúmgóð herbergi (fjögur skv. teikningu).
Stór timburverönd í garði og heitur pottur. Húsið stendur á 1.120 fm fallega
ræktaðri lóð. 5828
Nánari upplýsingar veitir Magnea fasteignasali í síma 861 8511.
Fallegar eignarlóðir nærri Laugarvatni
Eignarlóðir í einkasölu á skipulögðu svæði nærri Laugarvatni á
fallegum stað úr landi Leynis. Lóðirnar seljast með lögnum fyrir heitt
og kalt vatn að byggingarstað og vegi að lóðarmörkum. Verð lóða
kr. 300 pr. fermeter, auk tengigjalda. Sjá www.holl.is -sumarhús.
Lúxusbyggð við Úlfljótsvatn
Höfum í einkasölu stórar eignarlóðir við Úlfljótsvatn, sjá
www.holl.is/lodir. Nokkrar lóðir enn óseldar.
Syðri-Brú, Grímsnesi
Höfum til sölu um 7.000 fermetra eignarlóð úr landi Syðri-Brúar.
Verð 1,5 milljónir. Sjá www.holl.is - sumarhús.
Sími 595 9000
Höfum til sölu landspildur og sumarbústaðalóðir í
Árnes- og Rangárvallasýslum.
Upplýsingar hjá sölumanni bújarða.
Óskum eftir greiðslumarki í mjólk og sauðfé fyrir
ákveðna kaupendur, einnig bújörðum í fullum rekstri,
svo og hlunnindajörðum hvers konar. Hafið samband
við sölumann bújarða.
Jón bóndi í Ölfusi veit hvað hann syngur
þegar kemur að sölu bújarða.
Ef þú ert að leita að bújörð þá ertu í
traustum höndum með Jón þér við hlið.
Til þjónustu reiðubúinn í síma
896 4761.
Jón tekur á móti viðskiptavinum Hóls
samkvæmt samkomulagi á Skúlagötu 17.
Franz Jezorski, hdl. og lögg. fasteignasali
Hóll er landsþekkt fyrir fagleg vinnubrögð og úrvals-
þjónustu í á annan áratug.
Taktu enga áhættu með þína fasteign.
Skiptu við heiðarlega og ábyrga fasteignasölu
sem hefur hagsmuni þína að leiðarljósi.
Einna fremstir í bújörðum
Hafið samband við sölumann í síma 896 4761.
AÐ UNDANFÖRNU hefur með-
al almennings verið óvenju lífleg
umræða um vanda umferðarinnar,
en stjórnmálamenn hafa lítt haft
sig í frammi. Ríkisútvarpið Rás 2
kom með ágætan spjallþátt fyrir
hlustendur sína varðandi umferð-
armál, fólk fékk að hringja inn og
ræða málefnin. Minnist ég þess að
kona, líklega frá Blönduósi, taldi að
ekki þyrfti síður að
herða eftirlit með
þeim sem eldri eru í
umferðinni en yngsta
fólkinu, hjá þeim eldri
væri potturinn brot-
inn. Ef til vill má
segja að eftir höfðinu
dansi limirnir.
Ein blaðagrein bar
yfirskriftina „Í bana-
stuði á barnabótum“.
Ég var svolítið hugsi
yfir þessari grein, en
höfundurinn vildi færa
ökuleyfisaldur til 18
ára. Í sjálfu sér er það mikið athug-
unarefni, en mér fannst unga fólkið
lítillækkað með þessari viðmiðun
um barnabæturnar og vildi höf-
undur greinarinnar svipta 17 ára
gamalt fólk heimild til að öðlast
ökuleyfi á grunni laga um sjálfræði
ungmenna, þegar þeim var breytt
frá 16 ára aldri í 18.
Flestum sem fylgdust með þess-
ari lagabreytingu var ljóst að Al-
þingi hafði allt önnur sjónarmið en
vanda umferðarinnar til að hækka
sjálfræðisaldurinn. Greinarhöf-
undur spyr síðan í greininni: „er
ekki rétt að forða raunverulegum
barnabótaþegum frá banastuði?“
Hvenær verður spurt í blaðagrein
hvort ekki sé rétt að forða raun-
verulegum ellilífeyrisþegum frá
banastuði?
Ábyrgð og atvinnulíf
ungs fólks
Ísland nýtur sérstöðu ríkja í
Vestur-Evrópu hvað varðar atvinnu
fyrir ungt fólk. Þetta varð mér ljóst
fyrir allmörgum árum,
þegar ég sat ráðstefnu
um vandamál ungs
fólks í Strassborg í
Frakklandi. Unga fólk-
ið íslenska skar sig úr
með atvinnu yfir sum-
artímann, þá bæði
undir og yfir 16 ára
sjálfræðisaldri. Á þeim
tíma var ég þess full-
viss að við ættum að
hækka ökuleyfisaldur í
18 ár, en eftir þessa
ráðstefnu fór ég að
hugsa málið með öðr-
um hætti. Gríðarleg vandamál
fylgdu unga fólkinu í nágrannaríkj-
um okkar, sem hafði margt enga
atvinnu öll sín skólaár.
Á Íslandi tengjast atvinnumögu-
leikar margra ungmenna ökurétt-
indum við 17 ára aldur. Þetta unga
fólk gengur fullt ábyrgðar inn í um-
ferðina og til starfa fyrir þjóðfélag-
ið og því er full alvara, það hefur
stigið skrefin til framtíðarinnar.
Í dag er ljóst að yngsta fólkið í
umferðinni hefur bætt sig verulega
í umferðaróhöppum skv. upplýs-
ingum tryggingafélaga. Þessu má
m.a. þakka hertum kröfum varð-
andi ökukennslu og ökuskóla, sér-
stök námskeið hjá tryggingafélög-
unum, hertum prófkröfum og
vandvirkum prófdómurum hjá
Frumherja, punktakerfi í ökufer-
ilsskrá, harðari kröfur gagnvart
endurnýjun til fullnaðaröku-
skírteinis, þar með akstursmat.
Eftir áratuga samdrátt lögreglu-
eftirlits með umferð hefur eftirlit
verið aukið. Eftir stendur að um-
ferðarmenning Íslands er eftirbátur
nágrannaríkja okkar, við þurfum að
endurmennta alla ökumenn okkar
með áróðri í sjónvarpsstöðvum
samfara aukinni löggæslu. Hér er
um að ræða margra ára hnignun,
sem mætti ná upp á einu sumri
með mikilli fræðslu og hertum að-
gerðum. Þar mætti jafnvel njóta
stafskrafta skólafólks. Samgöngu-
ráðherra hefur nú í handraðanum
ýmsar mjög athyglisverðar hug-
myndir varðandi umferðarmál, sem
eflaust eiga eftir að styrkja umferð-
armenningu Íslands.
Ég bið hugsandi fólk að styðja
unga fólkið í þeirri stöðu sem það
hefur.
Einvígið á akbrautinni
Gylfi Guðjónsson vill bæta
umferðarmenninguna ’… við þurfum að end-urmennta alla ökumenn
okkar með áróðri í sjón-
varpsstöðvum samfara
aukinni löggæslu. ‘
Gylfi Guðjónsson
Höfundur er ökukennari og fv.
lögreglumaður.
ÉG er einn af þeim sem tel al-
menningssamgöngur mjög mik-
ilvæga þjónustu fyrir íbúa í
Reykjavík. Sjálfsagt er ýmislegt
sem mætti gera til að bæta þessa
þjónustu, sumt tiltölulega einfalt,
annað flóknara. Á árunum 1995–
2000 var ég einn af
stjórnendum SVR
(Strætisvagnar
Reykjavíkur) og
kynntist því þá hvað
þessi starfsemi er í
raun margbrotin og
flókin. Það er mjög
auðvelt að hafa skoðun
á því hvernig best sé
að reka almennings-
samgöngur og margir
eru tilbúnir að láta þá
skoðun í ljósi. Fram-
kvæmdin er hins vegar
öllu erfiðari.
Í umræðunni síðustu daga og
vikur hafa ýmis sjónarmið komið
fram um almenningssamgöngur.
Sumt virðist réttmæt gagnrýni,
annað misskilningur og enn annað
sett fram af einhverskonar van-
þekkingu. Ég vil því nota tækifær-
ið hér til að draga fram nokkrar
staðreyndir sem ég held að skipti
máli þegar tekin er ákvörðun um
með hvaða hætti almennings-
samgöngur eiga að þróast í
Reykjavík á næstu árum.
Það notar þetta enginn!
Er viðhorf sem er ótrúlega líf-
seigt. Að sjálfögðu nota ekki allir
strætó og vissulega mættu fleiri
gera það. Eftir sem áður eru farn-
ar allt að 30.000 ferðir hvern virk-
an dag yfir vetrarmánuðina. SVR
lét á sínum tíma kanna reglulega
hlutfall þeirra sem nota strætó.
Niðurstöður þeirra kannana sýndu
að 20–25% íbúa í Reykjavík not-
uðu strætó vikulega eða oftar.
Þetta hlutfall var mun lægra í ná-
grannasveitarfélögunum. Líklega
snertir starfsemi Strætó bs. íbúa í
Reykjavík mun meira en íbúa ann-
arra sveitarfélaga á höfuðborg-
arsvæðinu. Það er því mikilvægt
að borgarfulltrúar hafi forystu um
þróun almenningssamgangna í
Reykjavík.
Farþegum fækkar stöðugt!
Það er rétt að farþegum hefur
fækkað um 1–3% á ári frá því að
Strætó bs. tók til
starfa og að farþeg-
ar með strætó eru
mun færri í dag en
árið 1970. En það
hefur margt annað
breyst frá árinu
1970. Þannig er
kaupmáttur almenn-
ings mun meiri nú
en þá. Það hefur
m.a. haft í för með
sér að bílaeign er al-
menn og gjarnan eru
fleiri en einn bíll á
hverju heimili. Að-
gangur að bíl er algengasta
ástæða þess að viðkomandi notar
ekki strætó.
Það er hins vegar ekki rétt að
farþegum strætó hafi fækkað stöð-
ugt frá 1970 því SVR tókst að
fjölga farþegum um tæp 19% milli
áranna 1992–1998 (sjá Árbók
Reykjavíkur). Á þessu tímabili,
sérstaklega seinni hluta þess, var
markvisst stefnt að því að efla al-
menningssamgöngur í Reykjavík.
Til að mögulegt sé að efla al-
menningssamgöngur þarf að gera
margt rétt. Sumt er í höndum fyr-
irtækisins, sumt í höndum sveit-
arstjórnarmanna og enn annað í
höndum Alþingis. Starfsemin þarf
sterkt bakland í formi stuðnings
eigenda, þ.e. sveitarstjórn-
armanna. Eigendur þurfa að taka
ákvörðun um að fjárfesta í al-
menningssamgöngum þar sem lík-
legt er að árangur náist. Ágætt er
að hafa í huga að lífvænleiki al-
menningssamgangna er því meiri
sem þéttleiki byggðar er meiri.
Það er því til umhugsunar hvort
skerða eigi þjónustu í Árbæj-
arhverfi, eins og nú hefur verið
ákveðið, í ljósi þess að um er að
ræða eitt þéttbýlasta svæði höf-
uðborgarsvæðisins. Vilji menn
skerða þjónustuna á annað borð
ættu mörg önnur svæði að koma á
undan því hverfi. Stuðningur rík-
isins við almenningssamgöngur er
afar takmarkaður og hefur svo
verið árum saman. Það þarf að
breytast.
Framtíð Strætó bs.
Fram hafa komið efasemdir um
ágæti byggðasamlagsins um al-
menningssamgöngur. Fyrir því má
eflaust færa sterk rök með og á
móti og afstaðan líklega ólík milli
sveitarfélaga. Hugmyndin á bak
við samstarfið er sú að notendur
geti ferðast óhindrað um höf-
uðborgarsvæðið í einu samræmdu
leiðakerfi. Að þessu leytinu til er
hugmyndin góð. Hún verður hins
vegar ekki góð ef ekki ríkir fullur
einhugur milli aðildarsveitarfélag-
ana um starfsemina. Þá er líklega
betur heima setið en af stað farið.
Ef greiðslukerfið er samræmt má
færa fyrir því rök að frekara sam-
starf sé óþarft. Þá gæti hvert
sveitarfélag boðið það þjón-
ustustig sem það telur henta fyrir
sig og sína.
Það er mikilvægt fyrir íbúa í
Reykjavík að í borginni séu öflug-
ar almenningssamgöngur. Það
getur verið að það sé ekki mik-
ilvægt í öðrum sveitarfélögum á
höfuðborgarsvæðinu. Sveit-
arstjórnarmenn í Reykjavík verða
því að koma sterkt að stefnumót-
un í almenningssamgöngum. Ekki
láta öðrum það eftir.
Almenningssam-
göngur í Reykjavík
Þórhallur Guðlaugsson
dregur fram staðreyndir um
almenningssamgöngur
’Það er því til umhugs-unar hvort skerða eigi
þjónustu í Árbæjarhverfi,
eins og nú hefur verið
ákveðið, í ljósi þess að um
er að ræða eitt þéttbýl-
asta svæði höfuðborg-
arsvæðisins. ‘
Þórhallur Guðlaugsson
Höfundur er dósent í viðskipta- og
hagfræðideild HÍ og var áður
stjórnandi hjá SVR.