Morgunblaðið - 30.07.2006, Blaðsíða 44
HILDUR Bjarnadóttir er til-
nefnd til Sjónlistarorðunnar
2006 fyrir yfirlitssýninguna
Unraveled í Boise listasafninu í
Idaho í Bandaríkjunum undir
lok síðasta árs. Á sýningunni
voru alls sautján verk af fjöl-
breyttum toga, það elsta frá 1999
og svo verk unnin á tímabilinu
fram til 2005.
Hildur vinnur verk sín á ný-
stárlegan hátt úr textíl sem er
sagður ögra þeirri sýn konseptlista-
manna að efnisleg útfærsla lista-
verka sé aukaatriði. Strigaverk
Hildar eru í rauninni án myndar en
þess í stað er handverkið hið eig-
inlega verk. Verkin eru í senn hand-
vefnaður og málverk – „í striga
fremur en á,“ eins og segir í umsögn
dómnefndar Sjónlistar 2006.
Málverk með aðferðum textíls
„Sýningin kom til þannig að ég
hélt einkasýningu í galleríi í Port-
land í Bandaríkjunum árið 2003. Á
þá sýningu kom fólk frá The Boise
Art Museum sem í kjölfarið bauð
mér að halda einkasýningu í safn-
inu,“ segir Hildur um tildrög sýning-
arinnar, en hún var búsett í Portland
í um fjögur ár. „Galleríið í Portland
sýnir mestmegnis málaralist og þar
sem maður reynir alltaf að laga sig
að aðstæðum – landi, rými og áhorf-
endum – fór ég að velta því fyrir mér
hvernig ég gæti talað til þessa áhorf-
endahóps,“ segir hún og bætir hlæj-
andi við að sá hópur sé með svona
frekar íhaldssaman smekk. „Ég
byrjaði því á þeim tímapunkti að
vinna út frá málarastriganum, þar
sem textíll og málverk í rauninni
mætast. Ég fór að endurvinna text-
ílhefðina inn í málaralistina. Síðan
þá hefur það verið eitt af aðal-
viðfangsefnunum í minni myndlist
að kanna hvernig textíll birtist í
myndlistinni og hvar málverkið og
textíll mætast,“ upplýsir Hildur sem
lítur á sig sem myndlistarmann sem
leggur megináherslu á að skoða
textílhefðina. „Ég geri textílinn að
aðalatriði.“
Mörg af þeim verkum Hildar sem
voru á yfirlitssýningunni sem til-
nefningin nær til hverfast því um
þessa hugmynd. „Ég pantaði til
að mynda belgískan hör, sem
þykir fínasti og besti hörinn fyr-
ir málarastriga. Í stað þess að
vefa hann, eins og oftast er gert í
vél, þá heklaði ég hann saman í
litla ferhyrninga. Þannig er
myndin í rauninni inni í striga-
efninu.“
Svipaða sögu er að segja um
verkið Gingham þar sem Hild-
ur hefur litað þræði úr belgíska
hörinu með gulri, rauðri og
grænni akrýlmálningu og ofið þá
saman í þrjá mismunandi köflótta
striga sem hún síðan strengir á
blindramma. Þar er því um að ræða
vefnað, sem er samt málverk. „Það
hefur öll element málverks. Það má
því segja að þetta séu málverk en al-
gjörlega unnin með aðferðum text-
íllistarinnar. Ég er því ansi nálægt
því að mála án þess að mála.“
Heimspekileg nálgun á listinni
Meðal þess sem kemur fram í um-
sögn dómnefndar er að Hildur taki
málverkið sérstaklega fyrir og af-
byggi hugmyndir okkar um gildi
þess. Hún nýti handverkskunnáttu
sína „til heimspekilegrar nálgunar á
listinni“ með aðferðum sem hljóti
enn víðfeðmari tilvísun þegar haft er
í huga að þær byggjast á kvenlegri
handverkshefð. Með þessari aðferð
er hún einnig sögð setja spurning-
armerki við réttmæti aðgreiningar á
milli hálistar og láglistar með því að
taka hannyrðir með sér inn í heim
myndlistarinnar.
Hvatning til að takast
á við stór verkefni
Um tilnefninguna til Sjónlist-
arorðunnar segir Hildur að hún sé
gífurleg hvatning, ekki síst þar sem
hún sé fyrir sýningu í útlöndum.
„Manni finnst maður oft svolítið einn
í heiminum að sýna einhvers staðar í
útlöndum. Það mætti til að mynda
ekki nokkur maður sem ég persónu-
lega þekkti á sýninguna. Tilnefn-
ingin hvetur mann til að ferðast
áfram um víðan völl og taka sér
svona stór verkefni fyrir hendur.“
Hildur segir enga vöntun á góðum
myndlistarmönnum á Íslandi en tel-
ur að pottur sé víða brotinn í um-
hverfi og aðbúnaði þeirra. „Í fyrsta
lagi vantar að rétta hlut myndlist-
armanna með listamannalaunum
þannig að hann sé til jafns við aðrar
listgreinar. Svo vantar fleiri gallerí
og fleira fólk sem kaupir samtímalist
þannig að það sé eitthvert framhald
eftir listamannalaunin. Samt er
margt gott í gangi. Það eru til dæmis
alltaf að koma til betri styrkir sem
gera myndlistarmönnum kleift að
ferðast til útlanda. Sjálf er ég í út-
hlutunarnefnd fyrir Mugg [sjóður á
vegum menningarmálanefndar
Reykjavíkur, Sambands íslenskra
myndlistarmanna og Myndstefs] og
ferðasjóð Muggs, og það er alveg
rosalega inspírerandi að sjá allar
umsóknirnar og hvað Íslendingar
eru að gera í útlöndum. Íslensk
myndlist á mikla möguleika en það
þarf að halda áfram að styðja við
hana og þá með myndarlegri hætti.
Ég fékk til að mynda ferðastyrk frá
Kynningarmiðstöð íslenskrar mynd-
listar fyrir sýningunni í Boise og í
sömu ferð gat ég sett upp sýningar í
Kanada og Portland. Styrkveitingin
gerði mér kleift að ferðast til og
dvelja á öllum þessum stöðum.“
Iðin við sýningarhald
Hildur er fædd í Reykjavík árið
1969. Hún stundaði myndlistarnám
við textíldeild Myndlista- og hand-
íðaskóla Íslands og framhaldsnám
við Pratt Institute í New York í
Bandaríkjunum sem hún lauk með
MFA-gráðu árið 1997.
Fyrstu einkasýningu sína hélt
Hildur á Nýlistasafninu árið 1998 og
hefur síðan þá haldið sjö einkasýn-
ingar hérlendis og í Bandaríkjunum.
Hún hefur einnig tekið þátt í á ann-
an tug samsýninga á Íslandi, í
Bandaríkjunum, Kanada, Þýska-
landi, Svíþjóð, Noregi og Póllandi. Í
byrjun þessa árs var haldin einka-
sýning á verkum hennar í Pulliam
Deffenbaugh galleríinu í Portland í
Bandaríkjunum og síðar á árinu
verður hún með tvær einkasýningar
í Reykjavík, í galleríi i8 og í Safni, og
eina í Salina í Kansas. Þá er ónefnd
sýning á verkum tilnefndra lista-
manna til Sjónlistarorðunnar 2006 í
Listasafninu á Akureyri sem verður
opnuð 26. ágúst. Um þessar mundir
stendur yfir sýning á verkum Hildar
í Nýlistasafninu við Laugaveg 26
sem ber heitið Fletir.
Sjónlist | Hildur Bjarnadóttir er tilnefnd til Sjónlistarorðunnar 2006
Fer á bak við
málverkið
Eftir Flóka Guðmundsson
floki@mbl.is
Verk Hildar eru í striga fremur en á, eftir því sem kemur fram í umsögn dómnefndar. Þar segir einnig að Hildur
afbyggi hugmyndir okkar um gildi málverksins og nýti handverkskunnáttu sína til heimspekilegrar nálgunar.
Morgunblaðið/Golli
Um verk sín segir Hildur Bjarnadóttir að hún sé ansi nálægt því að mála án þess að mála.
44 SUNNUDAGUR 30. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
Alþjóðlegt
orgelsumar í
Hallgrímskirkju
30. júlí kl. 20.00:
Bine Bryndorf, organisti
frá Kaupmannahöfn,
leikur verk m.a. eftir
Buxtehude, Couperin, Mozart og
Holmboe.
PANTIÐ MIÐA
TÍMANLEGA Í
SÍMA 437 1600
Leikstjóri: Peter Engkvist
LEIKHÚSTILBOÐ
Tvíréttaður kvöldverður og leikhúsmiði
frá kr. 4300 - kr. 4800
Sýningar
í júlí og ágúst
Sun. 30 júlí kl. 15 örfá sæti laus
Sun. 30. júlí kl. 20 örfá sæti laus
Fös. 4. ágúst kl. 20
Lau. 5. ágúst kl. 20
Sun. 6. ágúst kl. 15
Sun. 6. ágúst kl. 20
Lau. 19. ágúst kl. 20
Sun. 20. ágúst kl. 15
Sun. 20 ágúst kl. 20
Fös. 25. ágúst kl. 20
Sun. 27. ágúst kl. 15
Sun. 27. ágúst kl. 20
Á STOFUTÓNLEIKUM á Gljúfra-
steini í dag mun píanóleikarinn Jón
Sigurðsson leika fyrir gesti á
Steinway-flygilinn. Efnisskrá tón-
leikanna er fjölbreytt og mun Jón
leika verk eftir Mozart, Strauss,
Bach og Rossi.
Jón Sigurðsson hefur lokið meist-
araprófi í píanóleik frá Arizona
State University í Bandaríkjunum
auk burtfarar- og píanókenn-
araprófs frá Tónlistarskólanum í
Reykjavík.
Tónleikarnir hefjast klukkan 16
sem endranær og kostar 500 krón-
ur inn.
Stofutón-
leikar á
Gljúfrasteini
Jón Sigurðsson píanóleikari.
BOÐIÐ verður upp á leiðsögn um sýninguna Húsagerð höfuðstaðar, saga
byggingartækninnar í Reykjavík 1840–1940 á Árbæjarsafni í dag. Iðn-
aðarmenn verða á staðnum og spjalla við gesti; málari sýnir hvernig á að
oðra hurð og bólstrari hvernig gert er við stól.
Leiðsögn á Árbæjarsafni
Ljósmynd/Gísli Sigurðsson
Iðnaðarmenn verða á Árbæjarsafni í dag og spjalla við gesti.
SÝNINGUNNI „Kraftur heillar
þjóðar“ lýkur í Gerðarsafni í dag en
þar hefur verið tekið saman safn af
verkum Jóhannesar S. Kjarvals sem
eru í eigu Landsbankans. Klukkan
15 verður boðið upp á leiðsögn um
sýninguna. Það er listfræðingurinn
Aðalsteinn Ingólfsson sem mun
leiða áhugasama gesti í allan sann-
leik um verkin en síðasta sunnudag
komu um 100 manns og hlýddu á
það sem Aðalsteinn hefur fram að
færa um Kjarval og list hans.
Sýningin er opin frá 11–17 og er
aðgangur ókeypis.
Sýningarlok
í Gerðarsafni