Morgunblaðið - 24.06.2007, Blaðsíða 17

Í HNOTSKURN
»Morð er hin endanlegamynd ritskoðunar.
George Bernard Shaw.
»Í náttúrunni er ekki tilnein ósiðsemi, maðurinn
býr hana til.
Mark Twain.
»Ef við trúum ekki á tján-ingarfrelsi þeirra, sem við
fyrirlítum, trúum við alls ekki
á það.
Noam Chomsky.
»Alls staðar þar sem þeirbrenna bækur munu þeir á
endanum einnig brenna fólk.
Heinrich Heine.
»Það er aldrei að vita hvaðorð þín kunna að merkja
fyrir þig sjálfan eða einhvern
annan, eða hvernig sá heimur,
sem af þeim sprettur, verður.
Allt getur gerst. Vandinn við
þögnina er að við vitum ná-
kvæmlega hvernig hún verð-
ur.
Hanif Kureishi.
»Málfrelsi er lífiðsjálft.
Salman Rushdie.
Stjórnir bæði Pakistans og Írans
kölluðu báðar sendiherra Breta á
sinn fund til að lýsa yfir áhyggjum
yfir öðluninni.
Seint á fimmtudag buðu kaup-
sýslumenn á helsta markaðnum í Isl-
amabad, höfuðborg Pakistans, 165
þúsund dollara hverjum þeim, sem
afhöfðaði Rushdie, við mikil fagnað-
arlæti viðstaddra og félag íslamskra
fræðimanna í Pakistan svaraði öðl-
uninni með því að heiðra hryðju-
verkamanninn Osama bin Laden
með sverði Allah.
Sjálfkrafa viðbrögð
Ákvörðunin hefur einnig vakið
deilur og umtal á Bretlandi. Jo Glan-
ville, ritstjóri Index on Censorship,
sagði að það væri mjög slæmt að upp
sprytti kór hótana í hvert skipti sem
fram kæmi andóf, gagnrýni eða um-
ræða um íslam: „Viðbrögðin eru
sjálfkrafa og í hvert sinn sem svo
virðist sem minnsta móðgun komi
fram gegn íslam má bóka að pólitísk-
ir leiðtogar hefji upp raust sína til að
ná pólitískum ábata.“
Lýsingar Rushdies á spámannin-
um Múhameð í Söngvum Satans
vöktu mótmæli þegar bókin kom út
fyrir átján árum. Eftir að Khomeini
kvað upp dauðadóminn fór Rushdie í
felur og lét lítið sem ekkert á sér
kræla í ein tíu ár og það ekki að
ástæðulausu. Japanski þýðandi
Söngva Satans var myrtur, sá, sem
þýddi bókina á ítölsku, var stunginn
og norski útgefandinn var skotinn.
Rushdie hefur hlotið fjölda viður-
kenninga fyrir bækur sínar, þar á
meðal Booker-verðlaunin fyrir Mið-
næturbörnin. Hann hefur ekki látið
deigan síga þrátt fyrir ofsóknirnar á
hendur honum og gefið út fjölda
bóka á undanförnum 18 árum, þar á
meðal Síðasta andvarp márans, sem
kom út 1995.
Þótt Rushdie hafi notið verndar
meðan hann fór huldu höfði hafa
bresk stjórnvöld verið gagnrýnd fyr-
ir að styðja hann ekki nógu dyggi-
lega í orði. Ian McEwan rithöfundur
sagði samfagna Rushdie: „Hann er
dásamlegur rithöfundur og þetta
sendir bókabrennurum og stuðn-
ingsmönnum þeirra skilaboð,“ sagði
hann. Fræðimaðurinn John Suther-
land, fyrrverandi dómari í Booker-
nefndinni, sagði að líta mætti á öðl-
unina sem sáttahönd þeirra, sem
ekki hefðu stutt Rushdie sem skyldi:
„Það er sláandi að Tony Blair hefur
meðal annarra verið mjög tregur til
að taka í hönd Rushdies opinberlega
og nú slær drottningin hann til ridd-
ara,“ sagði hann.
Rushdie, sem varð sextugur á
þriðjudag, kvaðst fullur fagnaðar og
auðmýktar yfir öðluninni, en hefur
ekkert látið hafa eftir sér um gagn-
rýni múslíma eftir að hann var aðlað-
ur. Bresk stjórnvöld hafa varið öðl-
unina, en beðist afsökunar hafi
einhverjum múslímum mislíkað.
Samtök múslíma á Bretlandi hafa
gagnrýnt ákvörðunina og sagði í yf-
irlýsingu frá Múslímaráði Bretlands
að hún væri „enn eitt dæmið um
skeytingarleysi gagnvart skoðunum
múslíma“ vegna þess að Rushdie
hefði lýst múslímum með mjög
„móðgandi og niðrandi hætti“. Leið-
togi samtakanna, Muhammad
Abdul Bari, lýsti öðluninni sem „vís-
vitandi ögrun“, sem ógnaði sam-
skiptum í bresku samfélagi í bréfi,
sem sent var 500 moskum og tengd-
um samtökum.
Viðbrögðin á Bretlandi nú hafa þó
ekki verið með sama hætti og fyrir
18 árum þegar Söngvar Satans voru
brenndir á báli í Bradford og Bolt-
on.
Vangaveltur eru um það hvað
nefndinni, sem mælti með því að
Rushdie yrði aðlaður, hafi gengið til.
Dagblaðið Guardian greindi frá því í
vikunni að nefndin hefði ekki rætt
möguleikann á pólitísku úrfelli og
ekki hefði hvarflað að henni að
múslímar gætu reiðst. Einnig sagði
að rithöfundasamtökin, sem mælt
hefðu með því að hann yrði aðlaður,
hefðu upphaflega vonast til þess að
það myndi leiða til bættra sam-
skipta milli Bretlands og Asíu.
… hlýtur að vera miklu sárara
Í umfjöllun vikuritsins The Eco-
nomist kemur fram að sumir Ír-
anar líti svo á að öðlunin sé vísivit-
andi móðgun, jafnvel til að hefna
fyrir það að Íranar tóku 15 breska
sjómenn og sjóliða höndum í mars,
en það virðist fjarri lagi: „Nefndin,
sem mælti með Sir Salman kveðst
aðeins hafa haft til hliðsjónar verð-
leika bóka hans og utanríkisráðu-
neytið segist ekki eiga neinn hlut
að máli þegar listamenn eru út-
nefndir til öðlunar. Fremur en að
reyna að ætla að reita Írana til
reiði virðast Bretar hafa gleymt
þeim. Það hlýtur að vera miklu
sárara.“
Málfrelsið á undir högg að sækja í
heiminum um þessar mundir. Við-
brögðin við öðlun Rushdies minna á
írafárið vegna skopteikninganna,
sem birtust í Jyllands-Posten af Mú-
hameð spámanni. Morðið á tyrk-
neska blaðamanninum Hrant Dink
og rússneska blaðamanninum Önnu
Politkovskaju á liðnu ári bera vitni
skortinum á umburðarlyndi gagn-
vart skoðunum og skrifum annarra.
Sagnfræðingurinn Timothy Gart-
on Ash skrifar í Guardian í gær að
þetta mál snúist ekki um það hvort
skrif Rushdies verðskuldi öðlun eða
hvort hann ætti að þiggja slíka við-
urkenningu frá drottningunni, held-
ur hvort myrða eigi fólk eða hóta því
með lífláti fyrir það, sem það segi og
skrifi. Og hvort fullvalda ríki eigi að
láta það hafa áhrif á ákvarðanir um
slíkar viðurkenningar megi búast við
slíkum hótunum.
bragðar á melónunni að mað-
ur getur verið 100% viss um
að hún sé góð. Stundum er
maður með fallega melónu í
höndunum en hún smakkast
ekki vel og svo eru til melónur
sem eru lítið fyrir augað en
gómsætar á bragðið.‘Þetta hafði José Mourinho knatt-
spyrnustjóri Chelsea m.a. um unga
knattspyrnumenn að segja í samtali
við opinbert tímarit félagsins.
Þetta var ekki tillaga um stækkun eða
ekki stækkun til eilífðar fyrir fyr-
irtækið. Það var bara tillaga um
ákveðna útfærslu á deiliskipulagi.
Lúðvík Geirsson, bæjarstjóri í Hafn-
arfirði, um möguleikann á að álver Alc-
an í Straumsvík verði stækkað með því
að reisa það á landfyllingu í sjó.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. JÚNÍ 2007 17
Síðumúli 8 – Sími 568 8410Hafnarstræti 5 - Sími 551 6760 Krókháls 5 – Sími 517 8050
Veidimadurinn.is - Sportbudin.is - Veidihornid.is
Þrjár sérverslanir - ein netverslun
Alltaf meira úrval - Alltaf betra verð
Munið vinsælu
gjafabréfin okkar
Simms Freestone
öndunarvöðlur og
Simms Freestone skór.
Einhverjar mest keyptu
öndunarvöðlurnar á markaðnum.
Fullt verð 32.800.
Pakkatilboð aðeins 27.880.
Simms L2 öndunarvöðlur
og Simms L2 skór.
Þú færð ekki Gore-tex vöðlur á betra verði.
Vöðlur með styrkingu á álagsstöðum.
Léttir og sterkir skór með filtsóla.
Fullt verð 44.800.
Pakkatilboð aðeins 37.990.
Scierra fluguveiðipakki.
Scierra Avalanche einhenda ásamt Scierra fluguhjóli með góðri
bremsu. Vönduð flotlína, undirlína, taumatengi og taumur.
Gjöful veiðihúfa og kastkennsla á DVD fylgir.
Fullt verð 25.900. Pakkatilboð aðeins 19.900
Scierra tvíhendupakki.
Scierra Avalanche tvíhenda í 4 hlutum. 12,6 eða 14 fet.
Vandað Scierra fluguhjól úr áli. Scierra skotlína, undirlína og
sökktaumur. Gjöful veiðihúfa og kastkennsla á DVD fylgir.
Fullt verð 44.900. Pakkatilboð aðeins 37.800.
Scierra MBQ
vöðlur og skór.
Vinsæll öndunarvöðlupakki á
frábæru verði.
Fullt verð 29.990.
Pakkatilboð aðeins 19.950.
Ron Thompson
Aquasafe
veiðijakki.
Vinsæll, vatnsheldur jakki
með útöndun.
Fullt verð 12.995. Nú á
tilboði í júní aðeins 9.995.
Ron Thompson
neoprenvöðlur.
4mm þykkt efni. Styrkingar á hnjám.
Góður brjóstvasi.
Fóðruð stígvél með filtsóla.
Fullt verð 12.995.
Nú á tilboði í júní aðeins 8.995
Scierra Canyon
veiðijakki.
Vandaður, vatnsheldur jakki
með gó ðri útöndun.
Fullt verð 17.995. Nú á tilboði
í júní aðeins 14.495