Morgunblaðið - 16.11.2007, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2007 33
MINNINGAR
✝ Kristín SigþóraBjörnsdóttir
fæddist á Rúts-
stöðum í Svínadal í
Austur-Húnavatns-
sýslu 1. mars 1919.
Hún lést á Hrafnistu
í Reykjavík 5. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Þor-
björg Kristjáns-
dóttir húsmóðir frá
Reykjum við
Reykjabraut í A-
Hún., f. 17.2. 1894,
d. 16.4. 1962 og Björn Magnússon
kennari frá Ægissíðu á Vatnsnesi,
f. 23.9. 1887, d. 6.12. 1955. Systkini
Kristínar voru: Ingibjörg Margrét,
f. 1916, Sigurlaug, f. 1917, Sigrún,
f. 1921, Jónína Sveinbjörg, f. 1922
og Magnús, f. 1923. Þau eru öll lát-
in.
Kristín giftist 6.11. 1943 Gísla
Tómasi Guðmundssyni póstfull-
trúa, f. 22.3. 1915, d. 30.11. 1991.
Foreldrar hans voru Áslaug Frið-
jónsdóttir verkakona í Reykjavík,
f. 19.8. 1878, d. 8.3. 1961 og Guð-
mundur Pétursson nuddlæknir, f.
20.11. 1975, börn hennar með sam-
býlismanni sínum Hrafni Varm-
dal, f. 21.6. 1977, Daníel Varmdal,
f. 1998, Svala Karólína, f. 2004. b)
Herdís, f. 18.3. 1981, unnusti
Gunnar Ragnarsson, f. 20.1. 1980.
c) Gísli, f. 3.6. 1994.
Kristín var í fóstri hjá afa sínum
Kristjáni Sigurðssyni bónda að
Reykjum við Reykjabraut frá
þriggja til ellefu ára aldurs og síð-
an tvö ár hjá móðursystur sinni í
Skagafirði. Árið 1932 kom Kristín
til Reykjavíkur og sameinaðist
fjölskyldu sinni.
Kristín gekk í Ingimarsskólann
í Reykjavík og fór síðan í Kenn-
araskólann og lauk kennaraprófi
1938. Hún hélt smábarnaskóla í
Reykjavík 1938-41, kenndi við
Landakotsskóla 1941-1945, og
stundaði smábarnakennslu í
Reykjavík 1949-1951 og var með
eigin smábarnaskóla í Vogahverfi
1953-1963. Hún var kennari í
Vogaskóla 1962-79 og stunda-
kennari til 1985. Kristín samdi
barnabókina Sóley, náttúrufræði í
söguformi, sem kom út hjá Rík-
isútgáfu námsbóka 1972. Kristín
tók virkan þátt í ýmsu félagsstarfi
og var ákafur unnandi tónlistar.
Kristín verður jarðsungin frá
Langholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
24.5. 1873, d. 18.2.
1944. Gísli ólst upp
hjá Kristínu Jóns-
dóttur og Sigurjóni
Friðjónssyni á Litlu-
Laugum í Reykjadal í
S.-Þing. Börn Krist-
ínar og Gísla eru: 1)
Kristín, f. 21.5. 1944,
gift Jakobi Líndal
Kristinssyni, f. 7.3.
1943. Þeirra börn
eru: a) Kristín Mjöll,
f. 30.8. 1965, dóttir
hennar með fyrrver-
andi eiginmanni,
Gerald Anthony Alleva, f. 18.1.
1966, Halldóra Kristín Alleva, f.
1993. b) Snorri, f. 30.9. 1976, dóttir
hans með fyrrverandi sambýlis-
konu, Sigríði Björk Ævarsdóttur,
f. 13.8. 1977, Áróra Hrönn, f. 2001.
c) Margrét, f. 15.9. 1984, unnusti
Davíð Halldór Kristjánsson, f.
13.3. 1984. 2) Örn, f. 24.8. 1945,
kvæntur Guðrúnu Áskelsdóttur, f.
24.7. 1944. Sonur þeirra er Arnþór
Logi, f. 2.8. 1976. 3) Björn, f. 5.4.
1955, kvæntur Karólínu Gunn-
arsdóttur, f. 14.6. 1954. Þeirra
börn eru: a) Hanna Kristín, f.
Elskuleg amma mín er látin.
Minningarnar eru margar. Alltaf
var gott að koma til ömmu Kristínar
í Sólheimana. Amma Kristín bakaði
heimsins bestu súkkulaðiköku og ef
hún vissi af okkur barnabörnunum,
að við værum að koma í heimsókn, þá
dreif hún sig í að baka. Hún bjó þá
stundum til svolítið meira súkku-
laðikrem sem við gátum fengið að
sleikja úr skál, eins og við krakkarn-
ir kölluðum það.
Annars var amma mjög dugleg að
halda boð fyrir fjölskylduna og fyrir
jólin var mikil stemmning við laufa-
brauðsbakstur. Hún hélt jólaboð um
hver jól og var þá gjarnan stórfjöl-
skyldunni boðið og dansað í kringum
jólatréð. Amma var ákaflega frænd-
rækin og því voru hin ýmsu boð hald-
in til að rækta fjölskyldutengslin.
Þegar ég var krakki fékk ég
stundum að gista hjá ömmu Kristínu
og afa Gísla. Það voru skemmtilegir
tímar og þá var ósjaldan farið í felu-
leik og spilað Lúdó. Oft tók ég með
mér skóladótið, því hvergi var
skemmtilegra að læra en hjá ömmu
Kristínu sem var kennari af lífi og
sál. Nóg var til af litum og blöðum
hjá ömmu Kristínu og teiknaði ég
ófáar myndirnar handa henni. Allar
fengu þær að fara upp á vegg í her-
berginu hennar hjá hinum myndun-
um eftir okkur barnabörnin og síðar
barnabarnabörnin.
Þegar ég var á grunnskólaaldri
bauð amma mér með sér í hin ýmsu
ferðalög m.a. með Kennarasam-
bandinu. Það er mér ofarlega í huga
þegar við fórum tvær saman í Þórs-
mörk í nokkra daga. Fyrir mér var
þessi ferð ævintýri líkust og ég
gleymi henni aldrei. Einnig á ég
margar góðar minningar frá Mun-
aðarnesi, þar sem amma og afi fóru
oft í bústað á haustin. Þar áttum við
fjölskyldan góðar stundir saman
með þeim og oft var farið í berja-
tínslu.
Við amma Kristín brölluðum
margt saman, enda vorum við miklar
vinkonur. Hún hafði mikla unun af
tónlist og fórum við nokkrum sinn-
um saman á Vínartónleika sem var
alltaf jafn mikil upplifun.
Síðustu árin sem amma Kristín
bjó í Sólheimum kom ég oft til henn-
ar að aðstoða hana við ýmislegt. Við
áttum okkar fasta dag í hverri viku
þar sem ég lagði t.d. á henni hárið,
fór með henni að versla og á heim-
leiðinni var gjarnan komið við í bak-
aríinu þar sem við fengum okkur
eitthvað gott með kaffinu. Ég veit að
þetta var ömmu ómetanlegt og
fannst mér gaman að geta gert þetta
fyrir hana.
Amma Kristín fór svo á Hrafnistu
í Reykjavík vorið 2006. Þar leið
henni vel, enda var einstaklega vel
hugsað um hana og þangað var alltaf
gott að koma í heimsókn.
Minningin um yndislega ömmu lif-
ir. Takk fyrir allt, elsku amma mín.
Hanna Kristín Björnsdóttir.
Elsku amma Kristín.
Þegar ég hugsa til baka er mér
efst í huga þakklæti fyrir að eiga
svona yndislega og góða ömmu, eins
og þig. Það var alltaf jafn gaman að
koma í heimsókn í Sólheimana, að
heimsækja þig og afa Gísla, alltaf
ilmandi nýbökuð súkkulaðiterta,
eins og þér einni var lagið að gera.
Var tertan mikið uppáhald hjá þeim
fjölmörgu sem litu við í kaffi. Og allt-
af var myndavélin þín góða tekin upp
við öll tækifæri, enda albúmin orðin
ansi mörg sem geyma margar góðar
minningar.
Ég man þegar ég var lítil að þú
passaðir alltaf upp á það að við
barnabörnin hefðum nú nóg fyrir
stafni. Alltaf til nýir litir og pappír
sem við teiknuðum á, sem fengu síð-
an að prýða veggi og ísskápinn! Fara
í leiki og fá að fara með þér í lyftunni
upp á 12. hæð í þvottahúsið og sjá yf-
ir Reykjavík var sannkallað ævin-
týri.
Þau eru ófá boðin sem hafa verið
haldin í Sólheimunum í gegnum tíð-
ina, hvort sem um er að ræða mat-
arboð, þorrablót, laufabrauðsbakst-
ur, svo ekki sé talað um hið árlega
jólaboð á jóladag þar sem allir í fjöl-
skyldunni hittust en þér var mjög í
mun að fjölskyldutengslin væru
sterk. Það var fastur liður hjá okkur
Margréti Rún fyrir jólin að setja upp
jólaskraut hjá þér í Sólheimunum og
var þetta hluti af jólastemmningunni
hver jól.
Fjölmargar sumarbústaðaferðir
fórum við saman og var Munaðarnes
í miklu uppáhaldi hjá ykkur afa
Gísla. Einnig var gaman þegar þú
komst í heimsókn í sumarbústaðinn í
Svínadal.
Þú varst mikill tónlistarunnandi.
Ljómaðir þegar þú heyrðir fallegan
söng og tónlist, enda sóttir þú marga
tónleikana, meðal annars Sinfóníu-
tónleika og tónleika í Langholts-
kirkju. Ég man svo vel þegar þú
bauðst mér með þér á tónleika með
Richard Clayderman í Laugardags-
höllinni. Sú minning er enn svo
sterk, enda var þetta svo stórkostleg
upplifun. Ég held að það sé óhætt að
segja það að það sé þér að þakka að
ég spila á píanó í dag. Þú gafst píanó-
ið heima sem ég hef æft mig á og
spilað á í öll þessi ár. Og alltaf hvatt-
irðu mig mikið til að halda áfram pí-
anónámi. Þá var alltaf hægt að leita
ráða hjá þér varðandi skólann, enda
varstu kennari af mikilli hugsjón,
með öll svör á hreinu.
Eftir að þú fluttir á Hrafnistu átt-
um við margar góðar samverustund-
ir. Ég reyndi gjarnan að heimsækja
þig á kaffitímum þar sem ég vissi að
þú hafðir gaman af því að bjóða með
þér í síðdegiskaffi, eins og þín var
von og vísa. Við fórum gjarnan út að
ganga eða í bíltúr sem þú hafðir
mikla ánægju af og oft var komið við
í ísbúð. Þú naust frábærrar umönn-
unar starfsfólks á Hrafnistu og ég
fann hvað þér þótti vænt um það.
Nú er komið að kveðjustund og ég
vona að þér líði vel. Takk fyrir allt
saman, elsku amma mín. Minningin
um þig mun ávallt fylgja mér.
Þín
Herdís.
Ég man hvað amma var alltaf glöð
þegar ég kom í heimsókn í Sólheim-
ana og eins á Hrafnistu. Hún spurði
mig alltaf hvernig mér gengi í skól-
anum og fótboltanum. Svo hjálpaði
hún mér að lesa þegar ég var í 1. og
2. bekk í Ártúnsskóla. Ég man líka
þegar við fórum saman í göngutúr
og að versla. Svo þegar við komum
heim borðuðum við smákökur og
snúða. Hún var alltaf svo góð við
mig. Takk fyrir allar samverustund-
irnar, elsku amma.
Kveðja,
Gísli.
Hugsjónir og hugrekki lýsa skap-
gerð og lífsferli móðurömmu minn-
ar best. Ég heiti í höfuðið á henni og
er stolt af því. Betri fyrirmynd get
ég vart hugsað mér. Vissulega er ég
of ung til að hafa upplifað fátæktina
og baslið sem einkenndi líf hennar
fram á fullorðinsár, en ég var frædd
um mikilvægi réttlætis, jafnréttis
og bræðralags meðal manna. Ég var
enn óharðnaður unglingur þegar ég
tók meðvitaða ákvörðun um að ég
vildi fylkja liði með þeim sem ynnu
að jöfnuði í þjóðfélaginu.
Amma var lífsglöð og bjartsýn að
eðlisfari. Hún var nánast alltaf kát
og glöð. Síðustu árin gekk hún ekki
undir öðru nafni í minni fjölskyldu
en langamma Sól. Hún átti jú heima
í Sólheimum og við kenndum ömmu
strax við Sólheimana enda geislaði
hún eins og sólin sjálf. Það kom bara
einstaka sinnum fyrir að hún byrsti
sig við barnabörnin sín. Hún gerði
þær kröfur til okkar að við sinntum
námi okkar vel. Hún þoldi enga leti
en ættum við í erfiðleikum stóð ekki
á henni að leggja okkur lið. Það var
henni ástríða að koma börnum til
mennta og lesturinn var grunnur
alls. Það var ekki til það barn sem
ekki gat lært að lesa með aðstoð
Kristínar ömmu minnar. Við urðum
þess áskynja að hún var elskuð og
virt af börnum í Vogahverfinu þar
sem hún kenndi. Ég ólst ung upp við
sögurnar hennar sem síðar birtust í
bókinni hennar Sóley. Það var gott
að eiga slíka ömmu.
Amma var ekki trú- eða kirkju-
rækin en af kærleika átti hún nóg.
Hún bar virðingu fyrir öllum og tók
ætíð upp hanskann fyrir lítilmagn-
ann. Hún gaf óspart til góðra mál-
efna, einkum ef börn og ungmenni
nutu góðs af, jafnframt því sem hún
studdi við bakið á sínu fólki. Hún
hafði fengið gott veganesti í æsku
um að elska alla menn jafnt og því
skilaði hún til barnabarnanna. Okk-
ar vegna fór hún með bænir með
okkur á kvöldin, söng með okkur
sálma og kenndi okkur að gleðjast
yfir smáu.
Það gladdi ömmu mína að ég
skyldi leggja fyrir mig tónlist. Hún
unni tónlist alla tíð og hafði fagra
söngrödd á sínum yngri árum. Í tón-
listinni áttum við sameiginlegt
áhugamál. Hún var mjög dugleg að
sækja tónleika og bauð mér oft með
sér. Hún kom á alla tónleika sem ég
kom fram á, og studdi síðar tónlist-
arnám dóttur minnar og yngri
barnabarna sinna á sama hátt. Hún
var ómissandi.
Tónlistin dró mig til búsetu í Hong
Kong um nokkurra ára skeið. Þegar
amma var 75 ára og búin að missa
afa, dreif hún sig út til okkar í heim-
sókn. Hún kom ein fljúgandi hálfa
leiðina yfir hnöttinn þrátt fyrir aldur
og litla enskuþjálfun. Þarna var
amma lifandi komin, full af kjarki.
Við fórum saman í dagsferð til Gu-
angzhou í Kína sem var henni einstök
og langþráð upplifun.
Þegar ég flutti heim til Íslands með
dóttur minni fyrir tíu árum mynduð-
ust strax náin tengsl milli ömmu
minnar og dóttur sem þá var fjögurra
ára. Hún tók ástfóstri við langömmu
sína sem alltaf hafði tíma fyrir hana.
Hún sagði: „Langamma er bæði
skemmtileg og góð“. Þær voru sálu-
félagar á sinn hátt alveg fram á and-
látsstund.
Blessuð sé minning þín,
elsku amma og langamma.
Kristín Mjöll og Halldóra.
Kallið er komið og Kristín Sigþóra
Björnsdóttir er ekki lengur á meðal
okkar. Kynni mín og Kristínar hófust
þegar hún hóf kennslu við Vogaskóla.
Kristín lauk kennaraprófi 1938 og
minntist hún oft á veru sína í Kenn-
araskólanum og þá einstöku sam-
kennd meðal bekkjarins, sem útskrif-
aðist það vor. Þau hittust á hverju ári
og héldu hópinn fram á síðustu ár.
Kristín hóf að kenna smábörnum fyr-
ir tvítugsaldur, kenndi í þrjú ár við
Kaþólska skólann í Landakoti og bar
ávallt hlýjan hug til skólans og systr-
anna, sem þar störfuðu. Síðan kom
hjónaband og barneignir, en þegar
eldri börnin voru komin af handlegg
tók hún aftur til við smábarnakennsl-
una með nokkrum hléum.
Haustið 1962 hóf Kristín langan og
farsælan feril við Vogaskóla og starf-
aði þar samfellt til ársins 1979, en
hélt þó tengslum við skólann og nem-
endur hans, sem þurftu á hjálp að
halda, í nokkur ár. Það var þáverandi
stjórnendum skólans ljóst af fyrri
kynnum við Kristínu, að hér var kom-
inn starfskraftur, sem var öllum hæf-
ari til að sinna þeim, er síst gátu
bjargað sér sjálfir. Hún fékk því til
umsjónar nemendahópa eða bekki,
sem á þeim tíma voru kallaðir fá-
mennir bekkir eða öðrum þekktum
nöfnum, en oft voru þó börnin 15-18.
Þessir nemendur þurftu við upphaf
skólagöngu, sjö ára gamlir, að byrja
lestrarnámið algjörlega frá grunni og
þar nutu hæfileikar Kristínar sín til
fulls. Hún lifði sig inn í kennsluna,
nýtti reynslu sína úr fyrri störfum til
undirbúnings hverri kennslustund,
lagði inn stafi, sýndi hljóðtákn, sagði
sögur og lék þær um leið, söng og
spilaði á gítarinn. Sumar þessara ör-
sagna hafði hún samið sjálf og þær
voru síðar gefnar út á bók hjá Náms-
gagnstofnun undir heitinu Sóley.
Í öllum bekkjum eru vandamál.
Stundum leysast þau af sjálfu sér,
önnur eru bæld niður og þögguð, en
þegar fara saman félagslegir erfið-
leikar og námsvandi, þá er þörfin fyr-
ir umhyggju og alúð af hálfu kenn-
arans aldrei brýnni. Kristínu var frá
upphafi ljóst að samband við foreldra
var besta leiðin til að vinna með vand-
ann og finna lausn eða að minnsta
kosti gera það besta úr erfiðleikunum
miðað við aðstæður. Hún lagði mikið
á sig til að ná sem bestum árangri og
mældi ekki fyrirhöfn í mínútum.
Kristín hafði mikið yndi af að ræða
landsins gagn og nauðsynjar og var
fróð um menn og málefni. Hún tók
ævinlega málstað lítilmagnans í sam-
félaginu en var þó ekki sanntrúuð á
einfaldar lausnir eða isma.
Kristínu var einkar annt um börnin
sín þrjú og bjó þeim og eiginmanni
sínum fyrirmyndar heimili í Sólheim-
um 25. Hún var óþreytandi að efna til
heimboða fyrir vini og samstarfsfólk.
Hún var ákaflega félagslynd kona,
sótti tónleika, leikhús og samkomur á
meðan hún hafði þrek til. Síðustu árin
dvaldi Kristín á Hrafnistu í Reykja-
vík og var þar þátttakandi í kvöldvök-
um og skemmtunum fram til síðasta
dags.
Ég sendi aðstandendum Kristínar
S. Björnsdóttur samúðarkveðjur en
minni á um leið, að fáir hafa kvatt
þennan heim með giftusamlegri
starfsævi að baki. Við geymum öll
hlýjar minningar um gengna sóma-
konu.
Guðmundur Guðbrandsson,
verandi skólastjóri.
Gengin er góð kona.
Við Kristín höfum átt samleið síðan
árið 1964 er ég hóf kennslu við Voga-
skóla. Þar var Kristín í fjölmennu
kennaraliði. Vogaskóli var um tíma
stærsti grunnskóli Íslands, yfir 1600
nemendur þegar mest var. Þá tíðk-
aðist að raða í bekki eftir ,,getu“, sem
var áður metin eftir kunnáttu nem-
enda í lestri við skólabyrjun. Það var
ekki tilviljun að Helgi Þorláksson
skólastjóri fékk Kristínu til þess að
kenna þeim seinfærustu. Hann hafði
kynnst hennar frábæru hæfileikum í
umgengni við börn, er hún kenndi
smábarnakennslu í húsi hans.
Kristín hafði létta lund og sýndi
ótrúlega hugkvæmni við að sam-
tvinna leik og nám þannig að börnum
leið vel í tímum hjá henni. Stundum
varð biðin þó löng eftir árangri en þá
kom þolinmæði hennar til hjálpar. Af
henni átti Kristín ótæmandi brunna.
Já, hún hafði þá hæfileika, sem
barnakennari þarf mest á að halda og
ræktaði þá stöðugt.
Kristín var mannblendin og sér-
lega viljug að bjóða samstarfsfólki
heim til sín, jafnvel eftir að hún hafði
hætt kennslu við Vogaskóla. Hún
vildi fylgjast áfram með skólastarfinu
og rækta vinasambönd.
Kristín hafði mikla ánægju af tón-
list, sótti sinfóníutónleika á meðan
heilsan leyfði og var styrktarfélagi
Karlakórs Reykjavíkur og Lang-
holtskirkjukórsins. Lestrarhestur
var hún og sótti bækur á Sólheima-
bókasafn, sem var nærri heimili
hennar. Starfsfólk þar reyndist henni
vel eftir að hún fluttist á Hrafnistu.
Henni voru færðir þangað bókakass-
ar mánaðarlega og þar var ekki um
neitt léttmeti að ræða. Hún fylgdist
vel með á sviði bókmennta þó að hún
þyrfti að nota stækkunargler við lest-
ur. Kristín missti mann sinn fyrir all-
mörgum árum. Þrátt fyrir söknuð og
sorg, hélt hún áfram að ,,lifa lífinu lif-
andi“. Hún átti líka 3 börn sín og
þeirra fjölskyldur að og sinnti þeim af
kostgæfni. Kristín gladdist yfir vel-
ferð afkomendanna og umhyggja
hennar var ríkulega endurgoldin.
Þeir heimsóttu hana og önnuðust af
alúð til hinstu stundar.
Skýrt dæmi um kærleikslund
Kristínar er að hún tók vin yngsta
sonar síns inn á sitt heimili þegar
hann átti í erfiðleikum og lét sér annt
um ung börn hans að honum látnum.
Já, Kristín lagði íslensku samfélagi
margt til góðs. Hún var hversdags-
hetja sem vann verk sín hljóð. Ég er
þakklát fyrir að hafa kynnst þessari
gæðakonu sem, jafnvel á banabeði,
gat brosað og geislað frá sér þakklæti
til allra sem önnuðust hana.
Starfsfólk á G-gangi þriðju hæðar
Hrafnistu í Reykjavík á miklar þakk-
ir skilið fyrir frábæra umönnun
Kristínar.
Blessuð sé minning mætrar konu.
Guð blessi hana og alla ástvini henn-
ar.
Þórný Þórarinsdóttir.
Kristín S. Björnsdóttir
Elsku langamma Kristín.
Þú varst góð langamma.
Það var alltaf mjög gaman að
fara í heimsókn til þín. Takk
fyrir allar góðu sam-
verustundirnar.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum)
Daníel og Svala Karólína.
HINSTA KVEÐJA