Morgunblaðið - 17.12.2007, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 344. TBL. 95. ÁRG. MÁNUDAGUR 17. DESEMBER 2007 LANDSPRENT EHF. mbl.is
ÞJÓÐAJÓL
FJÖLSKRÚÐUGT FÓLK OG FJÖL-
BREYTTIR RÉTTIR Á LSH >> 20 Leikhúsin í landinu
Gott leikhús >> 41
FRÉTTASKÝRING
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
steinunn@mbl.is
JARÐSKJÁLFTAVIRKNI við Upptypp-
inga, um 15 km frá Öskju, stendur enn og er
framhald skjálftahrinu sem hófst í febrúar sl.
Undanfarið hefur verið óvenjulíflegt við
Upptyppinga og orðið þar mörg hundruð
skjálftar á dag, allir mjög litlir.
Páll Einarsson, prófessor í jarðeðlisfræði
hjá raunvísindadeild Háskóla Íslands, segir
sérkennilegt hversu djúpt skjálftarnir hafi
orðið, þ.e. í neðri hluta jarðskorpunnar og
fyrir neðan það dýpi sem venjulega fylgir
flekahreyfingum á Íslandi. Þær leiði oftast til
jarðskjálfta í efstu 8-12 km jarðskorpunnar.
Skjálftarnir við Upptyppinga hófust hins
vegar á 15-20 km og dýpra, sem gerir þá sér-
staka. Það, ásamt fleiru, bendi til að um sé að
ræða kvikuhreyfingar en ekki hefðbundna
brotaskjálfta. „Við höfum aldrei fyrr séð á
Íslandi virkni sem lýsir sér svona,“ segir
Páll. „Við túlkum þetta sem afleiðingu kviku-
tilfærslu í neðri hluta jarðskorpunnar.“
Virknin við Upptyppinga er mjög stað-
bundin, sem vekur einnig athygli jarðfræð-
inga, sem og að tilfærsla er á henni upp á við.
„Smám saman er að grynnka á skjálftunum
og kvikan sem þarna er á ferðinni virðist
vera að færast upp í jarðskorpunni. Skjálft-
arnir undanfarna viku hafa þannig verið á
13-15 km dýpi.“
Páll segir um helmingslíkur á að skjálfta-
virknin deyi út án þess að til eldoss komi.
Ekki sé óvenjulegt að vart verði við kviku-
hreyfingar sem síðan hætti. Ryðjist kvikan
upp á yfirborðið yrði líklega um hraungos að
ræða, sem hæfist með krafti en yrði svo jafn-
vel í hægagangi. Hugsanlegt er að þá yrði til
dyngja væri gosið langvinnt, en einnig getur
verið um að ræða stutt sprungugos. Askja er
næsta megineldstöð, um 15 km í burtu. Við
Upptyppinga hefur ekki gosið í yfir 10 þús-
und ár. Páll segir áhyggjur af áhrifum á t.d.
Kárahnjúkasvæðið óþarfar vegna fjarlægðar
og ólíklegt að hræringarnar hafi áhrif að
nokkru marki á sprungukerfi svo langt í
burtu.
 



  

  
   



 






      


 

 
 

!
" ! 
! 

 
 

  !   Helmings-
líkur á gosi Eftir Bjarna Ólafssonbjarni@mbl.is
STOFNUN nýs dótturfélags Landsvirkjunar,
Landsvirkjun Power, LP, er í samræmi við
stjórnarsáttmála núverandi ríkisstjórnar að
sögn Friðriks Sophussonar, forstjóra Lands-
virkjunar. Segir hann að í sáttmálanum sé þess
sérstaklega getið að orkufyrirtækin skuli eiga í
samstarfi við einkaaðila um útrás í orkumálum
og hafi Landsvirkjun talið það bestu leiðina að
því markmiði að setja á stofn hlutafélag til að
draga úr fjárhagsáhættu Landsvirkjunar. Segir
hann ekki ástæðu til að forðast verkefni sem
þetta í ljósi reynslu Orkuveitu Reykjavíkur af
Reykjavík Energy Invest, REI. „Fyrirtækið
verður alfarið í eigu Landsvirkjunar og ekki
stendur til að breyta því fyrirkomulagi. Lands-
virkjun Power getur hins vegar tekið þátt í sam-
starfsverkefnum við aðra aðila í gegnum dótt-
urfyrirtæki eins og Hydrocraft Invest, sem
Landsvirkjun Power á til helminga á móti
Landsbankanum.“
Hið nýja fyrirtæki tekur til starfa um áramót-
in, en því er meðal annars ætlað að taka þátt í
orkutengdum útrásarverkefnum. Starfsmenn
verða um 30-40 talsins og eigið fé fyrirtækisins
verður átta milljarðar króna.
Bjarni Bjarnason, framkvæmdastjóri hjá
Landsvirkjun, verður forstjóri hins nýja fyrir-
tækis og segir hann að verkfræði- og fram-
kvæmdasvið Landsvirkjunar verði flutt yfir til
LP, en sviðið sér um rannsóknar- og bygging-
arvinnu við nýjar virkjanir Landsvirkjunar.
Bjarni segir ekki rétt að lýsa fyrirtækinu sem
áhættufyrirtæki eða starfsemi þess sem
áhættustarfsemi. „Öllum rekstri fylgir áhætta,
en áhætta Landsvirkjun Power verður ekki
meiri en annarra sambærilegra fyrirtækja.
Hugmyndin er ekki sú að fara út í stórar fjár-
festingar, enda fjárfestingargetan ekki mikil.“
Mjög jákvætt skref
Össur Skarphéðinsson iðnaðarráðherra seg-
ist telja stofnun Landsvirkjun Power mjög já-
kvætt skref. „Þetta er algerlega í samræmi við
stefnu ríkisstjórnarinnar og ég fagna þessari
ákvörðun Landsvirkjunar,“ segir Össur. „Ég
hef lengi sagt að fyrirtækið eigi að leggja meiri
áherslu á útrás, enda býr Landsvirkjun yfir
mikilli reynslu og finna á henni viðfang erlend-
is.“
Segir Össur að sé fólki alvara í því að vinna á
orkufátækt í heiminum og draga úr losun gróð-
urhúsalofttegunda þá sé það skref í rétta átt að
Landsvirkjun beiti sér frekar á því sviði.
Össur segir það form sem valið hefur verið
skynsamlegt, enda verði með stofnun Lands-
virkjun Power til farvegur fyrir Landsvirkjun
til að tengjast fjármálafyrirtækjum í einstökum
verkefnum án þess að fyrirtækið bindi sig endi-
lega einum samstarfsaðila.
Í samræmi við stjórnar-
sáttmála ríkisstjórnar
Össur
Skarphéðinsson
Friðrik
Sophusson
Bjarni
Bjarnason
Í HNOTSKURN
» Landsvirkjun Power verður hlutafélagað öllu leyti í eigu Landsvirkjunar.
» Hlutverk LP verður að sinna verk-efnum fyrir Landsvirkjun og leita verk-
efna erlendis, hvort heldur í ráðgjöf eða í
gegnum fjárfestingar.
Landsvirkjun Power
verður alfarið í eigu
Landsvirkjunar
Horfst í augu í verslunarmiðstöðinni
Morgunblaðið/G.Rúnar
Hugsi „Hvað er ísbjörninn að gera hér inni í hlýjunni?“ gæti litli drengurinn verið að hugsa.
RÍKISSTJÓRNIN er tvísaga um afstöðu
til undanþáguákvæðis Íslendinga varð-
andi Kýótóbókunina og það er slæmt fyrir
þá sem binda vonir við að áfram verði sótt
um undanþáguna, að mati Höskulds Þór-
hallssonar, fulltrúa Framsóknarflokksins
í umhverfisnefnd Alþingis. Hann telur Ís-
lendinga eiga lítið erindi til Kaup-
mannahafnar árið 2009 nema þessi af-
staða sé skýr.
Höskuldur sagði að sér þætti sem rík-
isstjórnarflokkarnir væru tvísaga í af-
stöðunni til undanþáguákvæðis Íslands
við Kýótóbókunina og eins um hvort
áfram yrði sótt um það.
„Tal annars vegar Þórunnar Svein-
bjarnardóttur umhverfisráðherra um að
það eigi ekki að sækja um áframhald á
undanþáguákvæði Íslendinga varðandi
Kýótóbókunina og hins vegar sjálfstæð-
ismanna um að það verði gert er mjög
slæmt fyrir þá sem binda miklar vonir við
að sótt verði um þessa undanþágu áfram.
Þarna eru miklir hagsmunir í húfi. Ég tel
að við eigum að byggja á sérstöðu Íslands
og sækja um undanþáguna eins og við
gerðum og börðumst mikið fyrir. Skila-
boðin frá ríkisstjórninni hafa verið mjög
óljós, samt einhvern veginn í þá veru að
það verði gert. Ég tel að við höfum lítið að
gera til Kaupmannahafnar 2009 fyrr en
þetta er komið á hreint,“ sagði Hösk-
uldur. | 8
Telur ríkisstjórnina tvísaga í loftslagsmálum
Höskuldur
Þórhallsson