Morgunblaðið - 30.12.2007, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 30. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
SKRÁÐ hegningarlagabrot voru
rúm þrettán þúsund í ár, samkvæmt
bráðabirgðatölum lögreglunnar. Það
er svipaður fjöldi og á síðasta ári, um
þúsund fleiri en árið 2005 en töluvert
færri en árin 2003 og 2004. Umferð-
arlagabrot voru hins vegar fleiri en
síðustu fjögur ár, sem má að ein-
hverju leyti rekja til meiri sýnileika
lögreglu og breytinga á löggjöfinni.
Einkum hefur hraðakstursbrotum
fjölgað sem telja má eðlilega þróun
miðað við að vikmörk hafa verið
lækkuð og lögregla hefur verið
einkar iðin við umferðareftirlit.
Fjölgunin kemur þó til þrátt fyrir að
sektir vegna umferðarlagabrota hafi
hækkað töluvert.
Fleiri líkamsárásir
Fjöldi mála í flestum brotaflokk-
um fækkaði milli ára, þó ekki brot-
um gegn lífi og líkama – líkamsárás-
um. Þannig má nefna að
fíkniefnabrotum fækkaði um tæp tvö
hundruð en eru þó fleiri en árin
2002-2005. Ef miðað er við meðal-
fjölda brota árin 2002-2006 fjölgar
fíkniefnabrotum um 16%. Að sama
skapi fjölgar brotum gegn lífi og lík-
ama um 6% ef miðað er við sama
tímabil. Áfengislagabrotum og brot-
um gegn friðhelgi einkalífsins fækk-
aði hins vegar um fjórðung frá með-
altali sömu ára og auðgunarbrotum
um 29%.
Hafa ber í huga að um bráða-
birgðatölur er að ræða og ná þær að-
eins til 27. desember sl.
Fjöldi hegningarlagabrota í
ár svipaður og á því síðasta
Fíkniefnabrotum fjölgar um 16% ef miðað er við meðalfjölda brota árin 2002-2006
Í HNOTSKURN
»Skráð brot gegn lífi og lík-ama hjá lögreglu voru 1.684
á árinu, 1.546 í fyrra og 1.587 ár-
ið 2005.
»Eignaspjöll voru 3.362 semer fækkun milli ára. Í fyrra
voru skráð brot 3.472 en árið
2005 voru þau 2.643.
»Skráð fíkniefnabrot voru1.842 en í fyrra 2.098.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
Það er ekkert sem bendir til annars enað matvælaverð muni fara stór-hækkandi á næstunni,“ segir Andr-és Magnússon, formaður Félags ís-
lenskra stórkaupmanna. Fram hefur komið að
verð á ýmsum hráefnum til matvælafram-
leiðslu hefur hækkað mjög að undanförnu.
Andrés segir að hráefniskostnaðurinn haldi
áfram að aukast í fyrirsjáanlegri framtíð.
„Hinar varanlegu ástæður eru tvær. Ann-
ars vegar er stóraukin eftirspurn eftir þessum
sömu matvælum og við neytum frá nýríkum
þjóðum eins og Kína og Indlandi,“ segir Andr-
és.
Hin ástæðan sé sú ákvörðun Bandaríkja-
stjórnar og fleiri ríkja að framleiða lífrænt
eldsneyti til að nota á bifreiðar. Þetta hafi
m.a. leitt til þess að verð á maís hafi hækkað
upp úr öllu valdi. Andrés segir að auk þessa
sjái menn æ meiri afbrigði í veðurfari. Bæði
hafi orðið þurrkar og flóð og þetta hafi haft
áhrif.
Allt þetta hafi augljós áhrif á Íslandi, bæði á
innflutt matvæli og þau matvæli sem fram-
leidd eru hér á landi, enda byggist t.d. svína-
kjöts- og kjúklingakjötsframleiðsla á innfluttu
korni. „Þá er talað um að áburðarverð muni
líka hækka gífurlega og það hefur áhrif á inn-
lendu framleiðsluna.“
Andrés segir ljóst að hækkunin sé mismikil
eftir tegundum matvæla. Vörur eins og korn
og grjón, sem eru lykilvörur í framleiðslu á
mörgum matvælum, hækki í verði.
Birgjar hækka um 10-13%
„Það er verið að boða hækkanir í stórum
stíl,“ segir Guðmundur Marteinsson, fram-
kvæmdastjóri Bónuss. Þegar hafi orðið hækk-
anir og þá hafi birgjar boðað hækkanir frá og
með 1. janúar. Um umtalsverðar hækkanir er
að ræða en Guðmundur segir að almennt
hækki birgjar verð um 10-13%. Til sam-
anburðar má nefna að um síðustu áramót
hækkuðu birgjar verð almennt um 3-5%.
Guðmundur segir að þróunin hér sé sú
sama og annars staðar í heiminum. „Það er
ekki bjart framundan,“ segir hann. „En mín
reynsla er sú að svona hækkanir gangi til
baka á ákveðnum tímapunkti. Þegar bændur
fara að fá hærra verð fyrir afurðirnar er þró-
unin sú að þeir fara að framleiða meira,“ segir
Guðmundur. Þegar framboð aukist eigi það að
hafa í för með sér verðlækkanir að nýju.
Eysteinn Helgason, framkvæmdastjóri
Kaupáss, segir að talsverðar hækkanir hafi
orðið á matvöru í haust, „en hækkanir dynja á
strax í janúar,“ segir hann. Eysteinn segir að
mjög margir birgjar hækki verð um áramótin.
Algengt sé að hækkanir birgja séu á bilinu 8-
10% frá og með 1. janúar.
Eysteinn segir að hækkanirnar skili sér
ekki samstundis í hærra vöruverði, heldur
hækki það fremur þegar nýjar birgðir koma í
búðirnar eftir fyrstu vikuna í janúar. Sumt
hækki þó strax, eins og mjólkin. Mjög mis-
jafnt sé hversu mikið einstakar tegundir
hækki en mest hækki verð á vörum sem inni-
halda korn, hveiti eða sykur.
„Það verða einhverjar verðhækkanir hjá
okkur,“ segir Guðmundur Björnsson, fram-
kvæmdastjóri hjá Ásbirni Ólafssyni ehf. Það
fari eftir því hvaða hráefni er í vörunum. Sumt
hækki ekkert en annað meira. Guðmundur
segir hækkanirnar vera á bilinu 3-10%. Hann
segir að það sem hækki mest í verði séu vörur
sem innihalda smjör, olíu og slík hráefni. „Við
höfum reynt að bíða með hækkanir eins og við
höfum getað,“ segir hann.
„Við munum ekki hækka um áramót, en það
er því miður ýmislegt í pípunum,“ segir Páll
Hilmarsson, framkvæmdastjóri markaðssviðs
Innness. „Við höfum spyrnt við fótum eins og
hægt er og höfum fylgt gengisþróun,“ segir
hann.
Fyrirsjáanlegar séu miklar breytingar á
næsta ári. „Við munum sjá einhverjar hækk-
anir 1. febrúar, en við munum birgja okkur
upp af vörum og eiga þær á lager fyrir einn til
tvo aukamánuði,“ segir hann. Því megi gera
ráð fyrir að hækkanirnar á vörunum sem Inn-
nes flytur inn komi inn af fullum þunga með
vorinu.
Páll segir ljóst að þær hækkanir sem fram-
undan eru séu meiri en verið hefur undanfarin
ár. Áður hafi verið talað um 2-3% hækkanir en
nú sé talað um hækkanir upp á tugi prósenta.
„Það er alveg nýtt fyrir okkur,“ segir hann.
 Framkvæmdastjóri Bónuss segir að birgjar séu að boða 10-13% hækkun á verði
matvöru, en hann telur líklegt að hækkanir muni ganga til baka á ákveðnum tímapunkti
Útlit fyrir hækkun á matvælaverði
ELLEFU fastráðnir flugmenn hjá
Icelandair missa vinnuna nú um ára-
mótin. Félagið hafði sagt upp fimm-
tán fastráðnum flugmönnum frá ára-
mótum en fjórar uppsagnir voru
dregnar til baka og eftir standa ell-
efu fastráðnir starfsmenn sem láta
af störfum.
Á sama tíma hætta einnig sex
sumarstarfsmenn sem boðið var að
starfa til áramóta. Þá munu sjö flug-
stjórar missa stöðu sína tímabundið
eða þar til sumaráætlun hefst á vor-
mánuðum. Þetta kemur fram á vef
Félags íslenskra atvinnuflugmanna
(FÍA), en tilkynnt hafði verið um 25
uppsagnir hjá Icelandair undir lok
ágústmánaðar sem taka áttu gildi 1.
desember sl., en tíu þeirra voru
dregnar til baka og hinum seinkað
um einn mánuð, þ.e. til áramóta.
Jóhannes Bjarni Guðmundsson,
formaður FÍA, segist ekki vita hvort
þeir sem nú missi vinnuna séu þegar
búnir að ráða sig annað. „Eins og
staðan er í dag þá á ég ekki von á
öðru en allir þessir menn og fleiri til
verði endurráðnir næsta vor. Þær
upplýsingar sem ég hef frá Iceland-
air er að það reikni með því að sami
fjöldi flugmanna verði við vinnu
næsta sumar eins og var sl. sumar,“
segir Jóhannes. Tekur hann fram að
veturinn í ár sé sá fyrsti í lengri tíma
þar sem ekki eru neinar nýráðningar
hjá félaginu.
Ellefu fast-
ráðnir flug-
menn hætta
FUGLAR himinsins eiga margir
bágt með að hafa í sig þegar jörð er
snævi þakin líkt og nú. Því er
ástæða til að minna fólk á að gefa
smáfuglunum meðan jarðbönn eru.
Víða fæst sérblandað fuglafóður
og eins þykir mörgum fuglum gott
að kroppa í epli og jafnvel tólgar-
bita eða annað feitmeti.
Þegar fuglum er gefið er gott að
velja fóðurstað þar sem fuglarnir
njóta öryggis og freista ekki katta
sem leið eiga um, því ekki eru allir
kettir með bjöllu um hálsinn.
Munið eftir
smáfuglunum
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
FÍKNIEFNADEILD lögreglunnar
á höfuðborgarsvæðinu og lögreglan
á Suðurnesjum réðust í sameigin-
lega húsleit á föstudagskvöld, að
undangegnum úrskurði héraðs-
dóms. Við leit í húsnæðinu fundust
150 e-töflur og um 55 grömm af
hvítu efni sem talið er vera amfeta-
mín.
Tveir aðilar voru handteknir í
tengslum við húsleitina, húsráðandi
og gestkomandi einstaklingur. Hús-
ráðandinn gekkst við því að eiga
efnin. Þeim var sleppt að lokinni
skýrslutöku.
Fundu e-töfl-
ur við húsleit
♦♦♦
LÖGREGLUNNI á höfuðborgar-
svæðinu var tilkynnt um þrjár lík-
amsárásir aðfaranótt laugardags.
Þær voru allar minniháttar, að sögn
lögreglu.
Töluverður erill var vegna
skemmtanahalds á höfuðborgar-
svæðinu. Fimm mál komu upp vegna
brota á lögreglusamþykkt – öll í mið-
borginni. Þá voru þrír ökumenn
stöðvaðir vegna gruns um ölvun.
Tilkynnt um
þrjár árásir
♦♦♦
ÍSLENSKA álftin er tignarlegur fugl sem allajafna
dvelur á Bretlandseyjum yfir vetrarmánuðina. Þó eru
ávallt einhverjar sem hafa hér vetursetu, líkt og með-
fylgjandi mynd ber með sér, en hún var tekin á Sel-
tjarnarnesi, og bíða þær nú væntanlega betri tíðar.
Ekki er von á að úr því rætist strax í dag, von er á
stormi á landinu og mikilli úrkomu sunnanlands. Allt
eins eiga menn von á því að úrkoma í Reykjavík verði
með því mesta sem vitað er um, en 28. desember síðast-
liðinn var árið það áttunda úrkomumesta. Það er ekki
síst athyglisvert þegar litið er til þess hversu þurrt var
langt fram eftir sumri.
Á morgun, gamlársdag, er útlitið ekki miklu betra en
bæði úrkoma og töluverður strekkingur eru í spákort-
um. Líklegt er að veðrið setji strik í reikninginn þegar
kemur að skemmtanahaldi vegna áramóta.
Morgunblaðið/Ómar
Beðið eftir betri tíð
Álftir á flugi við Seltjarnarnes