Morgunblaðið - 04.05.2008, Blaðsíða 67
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. MAÍ 2008 67
Lífeyriskerfi framtíðarinnar
Endurmat norrænu velferðarríkjanna
Fjölþjóðleg ráðstefna Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands, Norræns öndvegisseturs í
velferðarrannsóknum (REASSESS), Landssamtaka lífeyrissjóða
og Tryggingastofnunar ríkisins, í Háskólabíói, 7. maí 2008 kl. 9 - 15:30.
Setning: Jóhanna Sigurðardóttir, félags- og tryggingamálaráðherra
I. hluti: Norrænu lífeyriskerfin og nýlegar breytingar þeirra (kl. 9-12)
1. Joakim Palme, prófessor við Stokkhólmsháskóla og forstöðumaður Institute for Future
Studies:
The Swedish Pension Reform and Beyond: Economic and Political Sustainability?
2. Olli Kangas, framkvæmdastjóri rannsókna, Tryggingastofnun Finnlands (KELA):
Finland: Reforming pensions through piecemeal changes
3. Axel West Pedersen prófessor, NOVA Rannsóknarstofnun í velferðarmálum, Osló:
The emerging Norwegian pension reform. A softer version of the Swedish prototype?
4. Jörgen Goul Andersen, prófessor og forstöðumaður Center for Comparative Welfare
Research, Álaborgarháskóla.
Denmark: A Social Democratic Multipillar System. Adequacy and economic
sustainability, but political vulnerability?
II. hluti: Lífeyriskerfi Íslendinga og endurskoðun þess (kl. 13-15:30)
5. Hrafn Magnússon, framkvæmdastjóri Landssamtaka lífeyrissjóða:
Íslensku lífeyrissjóðirnir: Einkenni og umbætur
6. Stefán Ólafsson, prófessor við Háskóla Íslands og stjórnarformaður
Tryggingastofnunar ríkisins:
Íslenska lífeyriskerfið: Hvað þarf að endurbæta?
Pallborð: Hvað þarf að bæta í íslenska lífeyriskerfinu?
Stjórnandi:
Ragnhildur Arnljótsdóttir, ráðuneytisstjóri félags- og tryggingamálaráðuneyti
Þátttakendur:
Gylfi Arinbjörnsson, framkvæmdastjóri ASÍ
Halldór Sævar Guðbergsson, formaður ÖBÍ
Margrét Margeirsdóttir, formaður Félags eldri borgara
Ólafur Ísleifsson, lektor Háskólanum í Reykjavík
Vilhjálmur Egilsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins
Ögmundur Jónasson, formaður BSRB og alþingismaður
Fyrstu fjögur erindin verða flutt á ensku en allt annað fer fram á íslensku
Aðgangur er ókeypis,
skránig er á netfanginu kolbeinn@hi.is
KVIKMYNDIN Járnmaðurinn
(Iron Man) teflir fram ofurhetju
frá Marvel-teiknimyndarisanum en
myndin hefur verið kynnt til sög-
unnar með miklum lúðraþyt.
Myndin virðist við fyrstu sýn for-
vitnileg, ekki síst vegna þess að
hinn ágæti leikari Robert Downey
Jr. fer með aðalhlutverkið, auk
Jeff Bridges í stóru hlutverki. Út-
koman er hins vegar stirðbusaleg
hetjusaga sem bregður upp ein-
feldningslegri heimsmynd.
Aðalsöguhetja Járnmannsins er
Tony Stark (Downey Jr.), erfingi
og aðaleigandi Stark Industries,
eins helsta framleiðanda vopna fyr-
ir Bandaríkjaher. Stark hefur frá
barnæsku verið verkfræðilegt
undrabarn og hefur hugvit hans
gert Stark Industries að leiðandi
afli í þróun hátæknivopna í heim-
inum. Stark glímir hins vegar við
ýmis persónuleg vandamál og hef-
ur ekki horfst fyllilega í augu við
ábyrgð sína gagnvart umheim-
inum. Hann er sjálfselskur svallari
sem hefur einangrað sig í há-
tæknivillu sinni í Kaliforníu. Þar er
tilvonandi ástarviðfang hetjunnar
jafnframt að finna, hina gullfallegu
en dálítið óöruggu Poppy (Gwyn-
eth Paltrow) sem er aðstoðarkona
Starks og hans traustasti vinur.
Í upphafi eru ákveðin spurning-
armerki sett við lifibrauð hetj-
unnar en kvikmyndin tekur í fram-
haldinu á þeirri spurningu á
yfirborðskenndan hátt. Hugmynda-
fræðin sem myndin kemur á fram-
færi er sú að vopnaframleiðsla
væri af hinu góða ef aðeins væri
hægt að tryggja að vopnin héldust
í höndunum á góðu gæjunum sem
kunna að nota þau, og þá einungis
í því skyni að tryggja frið í heim-
inum. Góðu gæjarnir eru í þessu
tilviki Bandaríkjaher sem berst
m.a. réttsýnu stríði gegn hryðju-
verkum og öfgahópum í Afganistan
en glímir við ýmis heftandi vand-
mál, m.a. skort á nægilega fund-
vísum og eyðileggjandi vopnabún-
aði og klækjabrögð
hryðjuverkahópa á borð við þau að
nota almenna borgara sem
mennskan varnarskjöld. Hetjan
okkar vaknar til meðvitundar um
þann galla sem er á gjöf Njarðar
þegar hann kemst að því að hópur
uppreisnarmanna í Afganistan,
sem svipar mjög til öfgasamtaka á
borð við al-Qaeda, hefur náð að
koma sér upp voldugu safni af nýj-
ustu skaðræðisvopnunum frá Stark
og stefnir að heimsyfirráðum í
krafti þeirra. Stark reynir að
stöðva flæði vopna til uppreisnar-
mannanna með því að hætta
vopnaframleiðslu en er heftur af
spilltum og gráðugum aðilum innan
hans eigin fyrirtækis. Stark bregð-
ur þá á það ráð að nota tæknikunn-
áttu sína til að breyta sjálfum sér í
eitt stórt hátæknivopn, nokkurs
konar blöndu af sprengjuflaug,
skriðdreka, orrustuþotu og sport-
bíl, og heldur af stað einn síns liðs
til þess að berjast við vondu
hryðjuverkamennina í Afganistan,
uppræta vopnabúr þeirra og
bjarga saklausum þorpsbúum frá
morðum og ofbeldi. Hátæknibún-
ingur Járnmannsins er m.a. þeim
kostum gæddur að geta greint á
milli almennra borgara og víga-
manna, og skotið þannig inn í hóp
fólks og stráfellt hryðjuverka-
mennina án þess að skerða hár á
höfði saklausu þorpsbúanna. Of-
urhetja Járnmannsins er þannig
nokkurs konar fantasía um hernað
án svokallaðs „hliðarskaða“ („col-
lateral damage“) og að sama skapi
tákngervingur þess markvissa og
réttsýna hernaðar sem Bandaríkin
gefa sig út fyrir að stunda í bar-
áttu sinni gegn hryðjuverkum og
einræðisherrum á alþjóðavísu.
Járnmaðurinn er tæknilega vel
gerð kvikmynd en að sama skapi
er hér á ferðinni stirðbusalega
mótuð saga um baráttu góðs og ills
sem sækir hugmyndafræðilega
þætti til einfaldaðra hugmynda um
hið „réttláta“ hryðjuverkastríð
Vesturlanda gegn öfgaöflum frá
Mið-Austurlöndum. Og ferð Járn-
mannsins virðist rétt að byrja, því
líkt og í kvikmyndunum um
Köngulóarmanninn er hér aðeins
sögð upprunasaga ofurhetjunnar,
hryðjuverkamennirnir mega því
aldeilis fara að vara sig.
Járnbúinn
hryðjuverkabani
KVIKMYND
Smárabíó, Laugarásbíó
og Sambíóin
Leikstjórn: Jon Favreau. Aðalhlutverk:
Robert Downey Jr., Gwyneth Paltrow, Jeff
Bridges og Terrence Howard. 126 mín.
Bandaríkin, 2008.
Járnmaðurinn (Iron Man)
bbnnn
Heiða Jóhannsdóttir
Járnkarl Downey í hlutverki sínu. Nú mega hryðjuverkamenn vara sig.
SÖNGKONAN Britney Spears
mun hafa tapað um 61 milljón dala,
eða um fjórum og hálfum milljarði
króna í veikindum sínum og vand-
ræðum á rúmlega einu ári. Faðir
hannar tók nýlega yfir öll hennar
fjármál og komst þá að þessu gríð-
arlega tapi og eyðslu. Heimildar-
maður sem stendur nærri Spears-
fjölskyldunni segir það með ólík-
indum hve miklu fé hafi verið eytt
síðan í febrúar 2007. Á þessum
tíma tapaði Spears forræði yfir
börnum þeirra Kevin Federline og
lagðist inn á geðdeild, til að ná átt-
um í veikindum sínum. Stór hluti
kostnaðarins hefur runnið til lög-
manna í forræðisdeilunni og í
umönnun á sjúkrastofnunum.
Samkvæmt In Touch-tímaritinu,
áætlar sjálfstæður endurskoðandi
að Britney Spears hafi ennfremur
orðið af mögulegum 50 milljónum
dala í tekjur, með því að hætta við
tónleikaferðalag til að kynna plöt-
una Blackout.
Fullyrt er að faðir Spears hafi
tekið fjármálin föstum tökum og
eyðslan sé nú aðeins um fimmt-
ungur þess sem var þegar verst lét.
Þá mun Spears vera að vonast til
að geta ýtt forræðisdeilunni til hlið-
ar og eytt mæðradeginum með son-
unum tveimur, Sean Preston og
Jayden James. Óvíst er þó hvað
Federline segir við því.
Reuters
Í forræðisdeilu Britney Spears ekur frá dómshúsi í Los Angeles á dögunum.
Spears hefur tapað
háum fjárhæðum
MEÐLIMIR hljómsveitarinnar
Coldplay hafa keypt gamalt bakarí
í Primrose Hill-hverfinu í London.
Þeir segja húsið afskaplega ljótt
en kjörið sem miðstöð fyrir sveit-
ina, sem felustað fjarri ljósmynd-
urum og aðdáendum.
„Í nokkur ár gekk ég daglega
framhjá þessu húsi og hugsaði
með mér hvað þetta væri rosalega
ljótt hús,“ segir Chris Martin
söngvari. „Einn daginn var svo
komið skilti á húsið, það var aug-
lýst til leigu, og við skelltum okk-
ur á það.“
Hljómsveitin hyggst hafa bak-
aríið sem samanstað meðan hún
kynnir nýju plötuna Viva La Vida
Or Death And All His Friends.
Keyptu gamalt bakarí
Reuters
Smekkmaður Chris Martin söngv-
ara Coldplay þótti húsið afar ljótt.