Morgunblaðið - 22.06.2008, Blaðsíða 11
legt. Fara í spa, heilsunudd, hand- og
fótsnyrtingu. Þá er vaxarinn vinsælasti starfs-
maðurinn á svæðinu. Þessi sem sér um bikiní-
röndina. Hann heitir Hörður. Eða öllu heldur
hún. Hörður er nefnilega kona. Árið 2048 er
löngu búið að má út mörkin milli hefðbundinna
karl- og kvennafna fyrir tilstilli femínista. Mér
finnst þetta eigi að síður alltaf jafn undarlegt.
„Ekki orð, afturhaldsseggur,“ segir Hörður
jafnan þegar ég geri mig líklegan til að færa
þetta í tal. Hún er ekkert blávatn.
Með tölvuleikjunum og dekrinu drekkum
við öldungarnir Rioja-rauðvín og borðum
Parma-skinku. Þá er glatt á hjalla.
Tja, nema þegar við förum yfir strikið og
gerumst fjölþreifin. Þá fýkur í Dúfu Mist. „All-
ir í rúmið!“
Saman eða hvert í sínu lagi? grínumst við þá
jafnan. Enda þótt stóriðjan hafi komið við
náttúru landsins á umliðnum áratugum verð-
um við Íslendingar seint alveg náttúrulausir.
Hvorki á Kjalarnesi né annars staðar.
Dúfa Mist slettir í góm.
Enginn biður um bjúgu
Þegar hitnar í kolunum er gott að hafa að-
gang að kynlífsfræðingi, stílista og sjóðheitum
einkaþjálfara. Það er aldrei of seint að refsa
lóðunum. Svo er að sjálfsögðu lýtalæknir á
jarðhæðinni ef allt um þrýtur …
Eitt er okkur í alþýðuálmunni þó stranglega
bannað að gera. Fara inn í auðkýfingaálmuna.
Þá er voðinn vís …
„Hvað er í matinn?“ spyr nú Hreinn. Alltaf
svangur, karlinn. Það stafar af hluta til af því
að hann man ekki alltaf hvort hann sé búinn að
borða eður ei. Dúfa Mist og starfsstúlkurnar
sem eru flestar frá Gambíu og Úsbekistan
reyna þó eftir föngum að fylgjast með því.
Bíddu nú við. Það var indverskur matur á
fimmtudaginn, pítsa í fyrradag og önd í app-
elsínusósu í gær, segi ég meðan ég fletti mat-
seðlinum upp í símanum mínum. Hérna er það,
í dag er sushi í forrétt, flamberuð kengúra í
aðalrétt og Camenbert-ostar í eftirrétt. Það er
kominn nýr vínlisti fyrir júní, það er áhersla á
áströlsk vín.
Gúdæ mæd, segir Hreinn. Sigldur, karlinn
og margmálga.
Ýsa hefur ekki verið soðin í áratugi á elli-
heimilum landsins og yngstu vistmennirnir
gætu ekki einu sinni skilgreint slátur enda
þótt lífið lægi við.
Jafnaldrinn á Gústa heitnum?
Einhverju sinni komu hingað mannfræði-
stúdentar við Félagsvísindaháskólann í Nes-
kaupstað og sýndu Sibbu gömlu á herbergi 247
mynd af kindabjúga.
„Almáttugur,“ stundi Sibba þegar hún hafði
sett upp gleraugun. „Er þetta ekki jafnaldrinn
á honum Gústa mínum heitnum?“
Aumingja mannfræðistúdentarnir roðnuðu
og blánuðu á víxl.
Hreinn getur orðið mjög óþolinmóður með-
an hann býður eftir matnum. Þá bregst aldrei
að draga fram gamla DVD-tækið sem ég erfði
eftir Þórhall Stein frænda. Tækið er ennþá
sem nýtt enda þótt það fjúki endrum og sinn-
um í það og það spýti diskinum út á gólf. Það
kætir Hrein hins vegar bara enn meira. Ég set
jafnan gamla Derrick-þætti í tækið en Hreinn
hefur dálæti á þýska lögregluforingjanum og
ekki síður aðstoðarmanni hans, Harry Klein.
„Aus der reihe,“ segir hann og rennur í stein
fyrir framan skjáinn.
Það gildir einu þótt sami þátturinn sé settur
í aftur og aftur. Hreinn man aldrei hvernig
hann endar.
Skammtagláp
Annars er þetta með DVD-tækið bara þáþrá
á hæsta stigi. Við getum horft á allt milli him-
ins og jarðar í tölvunum okkar gegnum
skammtaglápskerfið sem í gamla daga var
kallað Pay-per-view. Ég dusta stundum rykið
af Miami Vice og Boston Legal. „Denny
Crane. Never lost. Never will.“
Klassík.
Annars er best að hætta þessum slettum.
Hér reynum við að verja hið ástkæra ylhýra
fram í rauðan dauðann. Gömburnar og Úsbek-
urnar, eins og við köllum þær, tala meira að
segja skínandi góða íslensku. Fara allar á sex
vikna námskeið áður en þær hefja störf, sam-
kvæmt lögum.
Nauðsynlegt er þó að halda tengslum við
umheiminn og við öldungarnir eigum rétt á
tveimur utanlandsferðum á ári á kostnað hins
opinbera. Boltaferðir til Lundúna, Liverpool
eða Barcelona eru vinsælastar hjá okkur körl-
unum en kerlingarnar fara mest í dekurferðir
til Parísar og Rómar eða „Sex and the City-
ferðir“ til New York. Úllala!
Það er af sem áður var. Nú á tímum ber
yngra fólk virðingu fyrir þeim sem eldri eru og
það dettur ekki nokkrum manni í hug að gera
athugasemdir við þessi fríðindi.
Heilmynd frá Nígeríu
Í því hringir síminn. Sonur minn sem býr í
Nígeríu veifar mér glaður í bragði. Ég hleypi
honum út úr tækinu sem heilmynd og við
föðmumst, feðgarnir. Eða þannig.
Hilmir Snær, sem situr á næsta borði í setu-
stofunni, rekur upp stór augu. „En þett’er
bara venjulegur sími,“ segir hann og bítur í
skeggið.
Nei, Hilmir minn. Þetta er 23G-sími. Hann
gerir mér kleift að hleypa vinum og vanda-
mönnum inn til mín enda þótt þeir séu hinum
megin á hnettinum. Hefurðu ekki séð þetta?
„Burt með hann!“ hrópar Hilmir óvænt.
Gömburnar sem eru í óða önn að þurrka af
borðinu hrökkva í kút en neita að fjarlægja
okkur. Þær eru á mínu bandi. Í þeirra huga er
framtíðin gengin í garð.
Í því slær sonur minn á létta strengi. Rifjar
upp tilvist heimasímans. Þegar aðeins var
hægt að tala saman gegnum fastlínu og úti-
lokað að horfast í augu við nokkurn mann með-
an talað var við hann. Menn ærast úr hlátri og
Hilmir Snær slær sér á lær. „Þvílík forn-
eskja.“
Man einhver eftir frjálslyndum?
Þá er kominn matur. Hvar er nú Hreinn?
Hann hefur greinilega villst á leiðinni niður og
ég hef æðisgengna leit að honum. Finn hann
loks inni hjá Palla pönk sem tekið hefur hann
miðaldatökum. Ég hóta að stela Sex Pistols-
næríunum hans Palla og við það bráir af hon-
um. Hann sleppir Hreini og brestur í grát.
Mikil tilfinningavera, Palli.
Meðan ég hugga hann sendi ég Hrein fram í
matsal með Zbigniew Breka, Pólverja sem
settist að á Íslandi á fyrsta áratugi aldarinnar.
Zbigniew Breki er mælskur maður og áreið-
anlegur og sat um tíma á hinu háa Alþingi fyr-
ir Frjálslynda flokkinn. Man einhver eftir
þeim flokki?
Eftir matinn hefur Dúfa Mist gefið okkur
félögunum leyfi til að fara í bíltúr með syni
Hreins, Hreini Kaldal yngri. Hann sækir okk-
ur alltaf á rafmagnsbílnum sínum á sunnu-
dagskvöldum og ekur með okkur um héröð og
stundum til Reykjavíkur. Í kvöld nennum við
þó ekki þangað enda Sundabrautin ekki enn
komin.
Dagur Marteinn félagi okkar á Músarnesi
hét því raunar á sínum tíma að hann myndi
ekki fara til Reykjavíkur fyrr en Sundabrautin
væri risin – eða göngin grafin. Hann hefur
ekki komið þangað í aldarfjórðung.
Eftir ökuferðina er ekki annað eftir á þess-
um drottins degi en taka á sig náðir. Við
Hreinn háttum okkur upp í rúm með aðstoð
tveggja Úsbeka, burstum tennurnar, biðjum
fyrir frelsaranum, afkomendum okkar og
bönkunum í landinu.
Loks eru ljósin slökkt.
Þá gellur í Hreini: „En við erum nýkomnir á
fætur!“ | orri@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. JÚNÍ 2008 11
Óttar Felix Hauksson: Mér kemur fyrst
í hug góð aðstaða til líkamsræktar og
sundiðkunar. Hreyfing og mataræði
skipta öllu máli fyrir
heilsuna en góð
heilsa er undirstaða
þess að maður geti
yfirhöfuð gert eitt-
hvað á gamals aldri.
Það er mikilvægt
að hafa fjölbreytni í
mataræði og að vist-
menn hafi aðgang að
mat úr öllum fæðu-
flokkum. Ég nefni fyrir minn smekk ís-
lenskt kjötmeti, gott úrval af grænmeti
og ekki síður brauðmeti. Ég hvet hins
vegar til varkárni gagnvart skyndibita
og djúpsteiktum mat.
Hvað afþreyingu viðkemur væri ekki
amalegt að hafa aðgang að hljóðein-
angruðu stúdíói með mögnurum og raf-
magnshljóðfærum þar sem við gömlu
mennirnir gætum tekið bítlið eða bara
„gamla gargið“, eins og Pétur heitinn
Kristjánsson kallaði það.
Svo er auðvitað nauðsynlegt að hafa
stóran bíósal með tjaldi og tvö hundruð
sjónvarpsrásum. Loks nefni ég skipu-
lagðar ferðir fyrir vistmenn á vegum
stofnunarinnar eftir því sem geta og
heilsa leyfir. Bæði innanlands og utan.
Bítlið ómissandi
Helga Braga Jónsdóttir: Þegar upp er
staðið er aðalatriðið að hafa ástvini sína í
kringum sig þegar maður verður kominn
á elliheimili – sé þess
nokkur kostur. Annað
skiptir minna máli.
Ég er grænmet-
isæta og yrði því að fá
grænmetisrétti í hvert
mál. Að sjálfsögðu líf-
rænt ræktað græn-
meti. Það þýðir ekkert
að bjóða fólki annað
enda verður mönnum
orðið löngu ljóst að þeir lifa miklu lengur
hugsi þeir um mataræðið. Ekki förum við
að eitra fyrir fólk – nema við viljum endi-
lega losna við það!
Hvað þjónustu varðar er nauðsynlegt
að hafa aðgang að hómópötum. Svo væri
gaman að komast í jóga og dans, helst
magadans og salsa eftir því sem fólk get-
ur. Það væri heldur ekki amalegt að kom-
ast í músík- og dramaþerapíu.
Mestu skiptir samt að bjóða upp á hlát-
urjóga. Það verður að láta fólk hlæja.
Það er ekki bara hægt að stóla á mig! Ég
er hins vegar alveg til í að hlæja með.
Tæki og tól skipta mig minna máli en
það væri samt ágætt að hafa tölvu, stóran
skjá og góðan síma. Líka bækur og hljóð-
bækur eftir atvikum.
Hláturjóga brýnt
Erpur Eyvindarson: Ég fer á eftirlaun
eins fljótt og ég get. Við erum að tala um
svona tíu ár. Ég gæti vel hugsað mér að
fara inn á elliheimili
þá – ef það er „næs“.
Ég myndi vilja hafa
nautasteik í öll mál.
Þegar maður er orð-
inn gamall er maður
búinn að klára barn-
eignir og allt sem
nota þarf líkamann í
og þá er upplagt að
leggjast í óhollustuna.
Ég myndi örugglega dæla í mig kúb-
önsku rommi frá morgni til kvölds og
reykja kúbanska vindla.
Það verður bar á elliheimilinu, gulur
sandur og nýr DJ á hverju kvöldi. Líka
sundlaugar og vötn í nágrenninu til að
dýfa sér í. Þá reikna ég með að spila
dómínó út í eitt. Ég sé ekki fram á að
breytast við það að fara á elliheimili.
Verð alveg jafngeðveikur með buxurnar
niður á hæla og það er útilokað að ég
fari ósjálfrátt að tala hægt. Ég mun
heldur ekki hætta að rappa enda verður
rappið orðið klassík. Þá verður komin
ný tegund tónlistar sem við munum
hneykslast á, gömlu mennirnir.
Það má vel vera að maður detti í smá-
kynlíf á elliheimilinu. Viagra kemur
örugglega sterkt inn þegar maður verð-
ur gamall. Það mega alveg vera ungar
og ferskar píur þarna. Ef maður er sjálf-
ur níræður væri fínt að hafa þær 65 til
70 ára.
Nýr DJ á hverju kvöldi
Sunnud. Lambakótelettur, rauðkál og sulta. Sveskjugrautur.
Mánud. Plokkfiskur, rúgbrauð og smjör. Búðingssúpa.
Þriðjud. Kalkúnapylsur, kartöflumús og tómatsósa. Grænmetissúpa.
Miðvikud. Soðin ýsa m/ grænmeti og smjöri. Grautur m/ saft.
Fimmtud. Svikinn héri, steiktar kartöflur. Blómkálssúpa.
Föstud. Steiktur fiskur m/ kaldri sósu.Vanillubúðingur.
Laugard. Saltfiskur m/ rófum og hamsatólg. Grjónagrautur.
Matseðill vikunnar
á Grund – júní 2008
Elliheimili framtíðarinnar