Morgunblaðið - 22.06.2008, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. JÚNÍ 2008 27
É
g held að það sé leyndur draumur
margra sem hafa lengi fengist við
ýmiss konar skrif að fá huggulegt
skrifstofustarf þar sem þeir geta
dútlað í rólegheitum við að gefa
út fáeinar bækur öðru hvoru. Þeir telja það vera
rólegt og þægilegt starf og það hef ég örugglega
líka gert. Síðan er ég búinn að komast að því –
eins og ég vissi nú reyndar fyrir – að þessu
starfi fylgir töluvert mikill erill,“ segir Illugi
Jökulsson sem nú einbeitir sér að útgáfu-
starfsemi. „Það er samt draumurinn að gera
sem minnst.“
Bókaforlagið sem hann stjórnar, Skuggi, var
stofnað á síðasta ári, og nýlega komu frá því
þrjár kiljur, tvær spennusögur, Tré Janiss-
aranna eftir Jason Goodwin og Morðin í Betle-
hem eftir Matt Rees, og bók allt annars eðlis,
Saga ástarinnar eftir Nicole Krauss.
Merkilegar samfélagsmyndir
„Mér og okkur finnst ástæða til að taka þátt í
þeirri öflugu kiljuútgáfu sem hefur verið hér á
landi undanfarin sumur. Jóhann Páll og Bjartur
hafa sýnt fram á að það er vel hægt að gefa út
bækur á öðrum tíma en bara fyrir jólin. Þessar
þrjár bækur urðu fyrir valinu einfaldlega af því
þær eru einstaklega góðar,“ segir Illugi. „Morð-
in í Betlehem gerist á okkar tímum í Betlehem
og er sérstaklega fín bók, ekki bara skemmtileg
glæpasaga heldur gefur hún líka mjög merki-
lega mynd af samfélagi Palestínumanna undir
oki Ísraelsmanna. Höfundurinn, Matt Rees, var
yfirmaður Time Magazine í Jerúsalem og þekk-
ir þar mjög vel til. Síðan þessi bók kom út hefur
hann skrifað tvær aðrar spennusögur sem ger-
ast á hernumdu svæðunum og sameina það að
vera mjög skemmtilegar glæpasögur og gefa
um leið mynd af samfélagi sem er annars konar
en sú sem við fáum úr fréttum. Tré Janiss-
aranna gerist í Tyrkjaveldi á 19. öld og fékk
æðstu verðlaun sem glæpasögur geta fengið í
veröldinni á síðasta ári sem eru Edgar-
verðlaunin í Bandaríkjunum, kennd við Edgar
Allan Poe. Bókin er líka upphaf að seríu sem
höfundurinn er að hleypa af stokkunum. Mjög
skemmtileg bók sem veitir fjörlega innsýn í lit-
ríkt samfélag 19. aldar í Tyrklandi. Þriðja bókin
er Saga ástarinnar, afar falleg verðlaunabók um
ástina, eftirsjána og hlutskipti mannsins í lífinu.
Titillinn er ekki mjög spennandi en við máttum
ekki breyta honum.“
Spurður um viðhorf til spennusagna segir Ill-
ugi: „Spennusögur eru bókmenntagrein sem á
fyllsta rétt á sér og þær geta náð ansi hátt á
bókmenntaskalanum. Ég sé ekki mikla ástæðu
til að gera greinarmun á þeim og svokölluðum
æðri bókmenntum. Ég hef lesið mikið af þess-
um æðri bókmenntum sem ég er fyrir löngu bú-
inn að steingleyma og var mesta tímaeyðsla að
lesa en man eftir einum og einum reyfara sem
ég hef lesið í gegnum tíðina.“
Strandaði á upphafssetningu
Bækur forlagsins um sumartímann eru
skáldsögur en skáldverk eftir íslenska höfunda
eru ekki á útgáfulistanum enn sem komið er.
„Það kann að breytast þegar forlagið er búið að
koma undir sig fótunum. En bara ef mjög góðar
bækur rekur á fjörur okkar. Og það gæti nátt-
úrlega alveg gerst, íslenskar bókmenntir eru á
fáránlega góðum vegi. Miðað við höfðatölu eig-
um við ótrúlega stóran hóp af fínum rithöf-
undum. Ég held að við getum verið stolt af því
og eigum ekki að kvarta þótt ekki komi margir
tugir af snilldarverkum út á hverju ári,“ segir
Illugi.
Sjálfur hefur hann skrifað skáldsögur en seg-
ist vera hættur þeirri iðju. „Ég hef ekki nógu
mikinn tíma til þess og ekki nóga sterka sann-
færingu til að kasta öllu öðru til hliðar og helga
mig skriftum eingöngu. Ég skal að vísu við-
urkenna að ég var einu sinni kominn svolítið á
veg með langa og mikla fjölskyldusögu, sem átti
að spanna alla 20. öldina; þetta var alveg með-
vituð stæling á 100 ára einemd, þannig séð. Ég
var búinn að skrifa töluvert af köflum í þessa
bók, búa til ættartölur og annað sem fylgir
svona bókum, en svo strandaði ég. Það var fyrst
og fremst af því ég náði ekki að búa til nógu
flotta upphafssetningu, þess vegna komst ég
ekki á skrið. Ég var kominn með hálfa upphafs-
setningu en vissi ekki hvernig seinni hlutinn átti
að vera. Svolítið skítt, því ég skal fúslega játa að
margt í þessum köflum sem ég var búinn með
fannst mér vera óbrotgjörn meistarastykki!
The Great Icelandic Novel er ég alveg handviss
um!“
Illugi hlær að minningunni um þetta vænt-
anlega snilldarverk, en bætir við að ef til vill
komi eitthvað af því einhvern tíma fyrir almenn-
ingssjónir. „Öðru hvoru dettur mér í hug að
líma saman eitthvað af þessum köflum, skrifa
örstuttar brýr á milli þeirra og gefa út undir
nafninu Skáldsagan sem ég skrifaði ekki.
Kannski ég geri það einhvern tíma …“
Metsölubók Skugga fyrir síðustu jól var Þar
sem vegurinn endar eftir Hrafn Jökulsson,
bróður Illuga. Jólaútgáfulisti Skugga fyrir þetta
ár er í mótun en Illugi segist ekki vilja nefna
titla að svo komnu máli. „Við erum aðallega að
undirbúa stórt verkefni fyrir næsta ár, en mun-
um líka vera með í baráttunni fyrir jólin. Það
eina sem ég vil segja er að ég er að reyna að
kría nýja bók út úr Hrafni bróður mínum.“
kolbrun@mbl.is
Skáldsagan sem ég skrifaði ekki
Morgunblaðið/Frikki
Útgefandi „Það er samt draumurinn að gera sem minnst,“ segir Illugi Jökulsson.