Skinfaxi - 01.03.1925, Blaðsíða 33

SKINFAXI
33
ber mest á milli. Kristilegu félögin hafa sína skóta
fyrir unglinga, og að mörgu leyti líka liinum, en þó er
þar miklu meiri stund lögð á trúfræði og bænalestur,
en í hinum. pó eru almennir lýðliáskólar eklii ókristi-
legri en svo, að liver dagur er liafinn og endaður með
bæn og söng.
pessar tvær tegundir skóla, togast á um unglingana
lir sveitunum, og veltur á ýmsu um vinning. í fyrra
stóðu salvir svo, að lýðháskólinn í Voss, sem er hinn
fjölsóttasti livaðanæva, liaí'ði um 130 nemendur, en
stærsti skóli liins flolcksins hafði um 180. Sá er í Fram-
nesi í Harðangri, og er að öllu hinu ytra prýðilegur.
Sér á, að félög þau, sem halda honum uppi, nema elvki
við neglur fjárframlög. Má geta þess til dæmis, að
samkomusalur skólans getur tekið um 2000 manns.
pótt nú trúmála togstreita hafi sjaldan margt til
síns ágætis, þá liygg eg, að þessi sé ekki að öllu ill, þótt
stundum birtist hún í broslegum myndum, eins og t.
d. þegar í bláalvöru er deilt um það, hvort þjóðdans-
ar, sem mjög eru tíðkaðir í lýðháskólum og ungmenna-
fél. séu syndsamlegir!
Hún veldur því, að skólarnir vanda sig betur, til
þess að ná í sem flesta nemendur, því alvara er í leikn-
um. Og það hygg eg, að nú séu lýðháskólar Norð-
manna um marga hluti fremstir á Norðurlöndum. Að
minsta kosti virtist mér, að mælt á íslenskan kvarða,
stæðu þeir framar dönskum lýðháskólum um lifsgildi
og hagnýti.
Eg vil nefna eitt, sem mér skilst að liafi verið norsku
skólunum hinn mesti ávinningur. pað er málsbarátt-
an. Hún á sér hinar dýpstu rætur í hugum margra
þjóðrækinna ágætismanna, liefir skýrt línurnar i við-
reisnarbaráttunni og fylkt þeim enn fastar um lýðhá-
skólana en ella mundi. Frá þeim breiðist út norskan
(landsmálið), sem ritmál, og það mótar smám saman
og eðlilega talmálið. Auðvitað þarf marga mannsaldra
3