Skinfaxi - 01.03.1936, Side 8

8
SKINFAXI
leitSslunnar, er úrslitaþýtSingu hafa, og eggi verkamenn-
ina til aukinna afkasta, — það er þetta, sem verður að
gera, til þess að skapa fjölmennan her tækniþjálfaðra
starfssveita.“ Stalin.
Að túlka gildi Stephans G. Stephanssonar fyrir ís-
lenzka menningu og menningarmöguleika, er ekki
hægt í einu stuttu erindi. Persónuleiki hans er svo
stórfelldur, lífsverk hans svo umfangsmikið, að hvor-
ugu verða gerð skil til lilýtar nema í heilli bók. Það,
sem ég segi hér í kvöld, verða því einungis frum-
drög að svari við þessari spurningu: Hvað varðar ís-
lenzka nútímakynslóð um Stephan G. Stephansson?
Áður en gerð er nokkur tilraun til að svara þeirri
spurningu, er nauðsynlegt að bera frani aðra almenn-
ari: Hvaða augum lítur íslenzk nútímakynslóð á til-
gang sinn og takmark? Sú spurning kann að þykja
nokkuð heimspekileg, jafnvel prestleg, en það er
samt spurning, sem hver einstaklingur verður að leita
andsvars við, ef honum á yfir höfuð að verða líft,
— ef liann á ekki að leysast upp og verða að engu.
Ég geri nú ráð fyrir, að svarið við þessari síðari
spurningu yrði engan veginn á eina lund hjá öllum;
en jafnframt þykist ég vita, að mismunur svaranna
myndi að mestu fara eftir viðliorfum einstaklinganna
til hinna félagslegu fyrirbrigða í heiminum. Og til
þess að marka okkur þrengra og viðráðanlegra svið,
skulurn við færa spurninguna sem næst okkur sjálf-
um: Hvaða augum lítur hin byltingasinnaða nútíma-
kynslóð íslands á tilgang sinn og takmark?
Sumum kann að virðast sem hér sé fávíslega spurt,
lífsskoðun sósíalismans, marxismans, sé orðin svo al-
kunn og augljós, að þar þurfi ekki framar vitnanna
við. Vera má, að þetta sé nú að vissu leyti rétt. Okk-
ur er það t. d. ljóst i aðalatriðum, um livað deilt er
og barizt, skiljum, að það er kúguð stétt, en þó vaxt-
arhæf, sem nú býst til að taka við af annarri, sem