Skinfaxi - 01.03.1936, Blaðsíða 66
66
SKINFAXI
Þetta, sem hér er lalið, hefir ekki unnið sjálfstæðismáli
voru fylgi. — Mannfjöldi og efnahagur þjóðarinnar
var léttur á vogarskálinni Nei, — það er engum dulið
nú, að það var menning þjóðarinnar og saga, sem úr-
slitunum réðu. Þjóð, sem liafði ritað og varðveitt forn-
sögurnar, alið Snorra Sturluson og ort eddukvæðin,
gat feimulaust krafizt réttar síns. Þjóð, sem í gegnum
ísa og elda hafði varðveitt svo vel arf og ættgöfgi for-
tíðarinnar, að hún í byrjun 19. aldarinnar elur og fóstr-
ar Jónas Hallgrímsson, Steingrím, Gröndal og Matthí-
as, að ógleymdum foringjanum farsæla, Jóni Sigurös-
syni, hún hafði góða undirstöðu að byggja á í barált-
unni um frelsi og sjálfstæði. — Þetta er þungamiðja
máisins, sem aldrei má gleymast, því að ef þjóð vor á
að lialda velli i kapphlaupi nútimans, þá eru það sömu
verðmæti sem gilda. — Þótt auðsuppsprettur lands vors
séu miklar og fegurð þess hrífandi, þá er það ekki nóg
til að varðveita frelsi og sjólfstæði þjóðarinnar. Það er
menning íbúanna, — andlegur þroski og sálargöfgi,
ásamt liagsýni og gætni með þjóðartekjurnar, sem allt
veltur á.----
Vér, sem búum hér við hin „yztu höf“ og unnum ætt-
jörð vorri, og viljum heldur, — þrátt fyrir allar deilur,
hlýta íslenzkum yfirráðum, en lúta erlendu valdi, þurf-
um stöðugt að hafa þetta hugfast. Það má aldrei gleym-
ast, að ef við höldum ekki til jafns við aðrar þjóðir í
þekkingu, mannkostum og verklegum framförum, þá
er frelsi lands og þjóðar dauðadæmt í framtíðinni. Við
megum ekki sætta okkur við það, að þjóðin sé eingöngu
þekkt fyrir fornar sagnir, heldur knýja menningar-
þjóðirnar til að kynnast því, að hér á landi býr þjóð,
sem stendur á fornum merg um ættfræði, sögu og mál,
en er, þráll fyrir smæð sína, framarlega í flokki um
nútímamenningu. — Alþýðumenning, listir og skáld-
skapur er sá gjaldeyrir sem gildir í þeim viðskiptum.
Listamenn og skáld eiga hægast með að kynna menn-