Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1999, Blaðsíða 45
að einn togaranna er 826 brúttó tonn en tveir
þeirra 835 brúttó tonn.
„Þessu til viðbótar eigum við 25% í Tahk-
una, sem áður var Helga Björg og 25% í
Köpu sem áður var Snæfell en aðrir hluthafar
í þessum skipum eru samstarfsfyrirtæki okkar
í Eistlandi sem á 25% og aðrir meðeigendur
eru Skagstrendingur og Snæfell með 50%
hlut. Hin skipin eru hins vegar í viðskiptum
við okkur. Það eru Heltermaa, áður Guðrún
Hlín, Örvar, áður Blængur, Andvari og Lóm-
ur. Bakki á 50% í fyrirtækinu sem á og rekur
þessi skip en fyrirtækið heitir Over Sea Ltd.,“
sagði Jónas. Hann sagði að hluti áhafna skip-
anna sem ekki eru undir íslenskum fána væru
Islendingar og þeir ynnu samkvæmt íslensku
launakerfi og greiddu skatta og skyldur hing-
að til lands. Þessir menn væru stjórnendur
við veiðar og vinnslu. Jónas var spurður hvort
útgerðir hér mundu nota meira af ódýru er-
lendu vinnuafli ef tvíflöggun yrði að veru-
leika.
„Menn verða að átta sig á því í hvaða um-
hverfi þeir eru að fara út í. Við fáum ekki
betri sjómenn heldur en íslenska sjómenn og
við höfúm lagt milda áherslu á að okkar yfir-
menn og stjórnendur væru íslenskir til að
tryggja gæði framleiðsiunnar. Þetta eru stór
og mikil skip og við höfum líka horft á það
hvað kostar að gera þau út. Það verður að
koma í ljós hvað stjórnvöld vilja gera í þessu
máli.“
-Væri tvíflöggun að þínu mati eðlilegur
þáttur í útrás íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja?
„Nú er ég í þeirri stöðu að langa helst til að
segja ekki neitt. En þetta hefur verið mikið í
deiglunni hef ég orðið var við. Það má spyrja
hvaða leiðir við erum að fara í dag. Jú, við
erum að flagga út skipunum. Hversu eðlilegt
er það? Er þá ekki eðlilegra að vera með eitt-
hvert tvíflöggunardæmi og hafa þetta allt
uppi á borðinu? Þetta hlýtur að verða að
skoðast mjög vel.“
Að sögn Jónasar er fyrirtækið nú að skoða
möguleika á rækjuveiði í Barentshafi. Hann
sagði NASCO hafa skilað hagnaði frá stofn-
un og velta tvöfaldast milli ára. Áætlanir
gerðu ráð fyrir 4-5 milljarða króna veltu á
þessu ári. Ekki verður nánar farið út í fjöl-
þjóðlegan rekstur NASCO hér en þess má
geta að auk dótturfyrirtækja í Kanada og
Bretlandi á fyrirtækið 42% í fyrirtækinu
Permara í Eistlandi. Einnig á NASCO fyrir-
tæki á eyjunum Mön og St. Vincent að sögn
„Mér finnst það gjör-
samlega út í hött og með
ólíkindum að íslenskir
útgerðarmenn sem hing-
að til hafa talið sig rosa-
lega fágaða á allan hátt
ætli núna að fara að elt-
ast við það að geta verið
með tvíflöggun.í mínum
huga er megin málið hjá
þeim að geta valsað með
rétt manna. Lög um
svona mál geta ekki ver-
ið svona hér og einhvern
veginn öðru vísi í Eystr-
arsaltslöndum og segi
bara það sem passa út-
gerðarmönnum betur.
Jónasar. Nú er verið að tvöfalda afkastagetu
Bakka á Bolungarvík og áætlað er að vinna
þar minnsta kosti 10 þúsund tonn af rækju
sem gerir Bakka að stærstu rækjuvinnslu
landsins.
Endurskoðun laga
Sá áhugi sem virðist vera meðal íslenskra
útgerðarmanna á tvíflöggun skipa kemur vel
frarn í minnisblaði ráðgjafa þeirra, Jóns Atla
Kristjánssonar og Jóhanns Antonssonar, sem
dagsett er 9. júní 1999. Þar er talið æskilegt
að hægt verði að skipta um þjóðfána með
auðveldum hætti. Hins vegar er ljóst sam-
kvæmt minnisblaðinu að breyta þarf lögum
verulega til að draumurinn um tvíflöggun
geti orðið að veruleika. Eftirfarandi upptaln-
ing þar að lútandi er í minnisblaðinu:
1. Lög um lögskráningu sjómanna nr.
43/1987, það er hvort lögskrá eigi skipverja á
þessum skipum.
2. Lög um vitamál nr. 56/1981 með síðari
breytingum kveði á um að öll íslensk skip
skuli greiða vitagjald.
3. Siglingalög nr. 34/1985 með síðari
breytingum gilda um öll skip skráð á íslandi.
4. Lög um eftirlit með skipum nr. 35/1993
með síðari breytingum gilda um öll íslensk
skip.
5. Sjómannalög nr. 35/1985 með síðari
breytingum gilda um alla sjómenn á íslensk-
um skipum.
6. Lög um hvíldartíma á botnvörpuskip-
um nr. 53/1921 gilda um háseta á íslenskum
skipum.
7. Lög um atvinnuréttindi skipstjórnar-
manna nr 112/1984 með síðari breytingum
og lög um atvinnuréttindi vélstjórnarmanna
nr. 113/1984 með síðari breytingum taka til
íslenskra skipa.
Eins og sjá má af þessari upptalningu er
ætlunin að höggva stórt í núgildandi lög til að
ná fram tvíflöggun. Sturla Böðvarsson sam-
gönguráðherra hefúr látið hafa eftir sér að það
muni taka sinn tíma að fara yfir tillögur LÍÚ
um þetta mál og þeirri yfirferð verði ekki
hraðað.
Frumskógarréttur
Hvað sem líður hugmyndum útgerðar-
manna um að fá ráðherra og Alþingi til að
fallast á lagabreytingar svo unnt verði að
koma tvíflöggun á virðist ljóst að allt mun
fara í bál og brand ef ætlunin verður að knýja
málið fram. Við látum Sævar Gunnarsson
hafa síðasta orðið:
„Mér finnst það gjörsamlega út í hött og
með ólíkindum að íslenskir útgerðarmenn
sem hingað til hafa talið sig rosalega fágaða á
allan hátt ætli núna að fara að eltast við það
að geta verið með tvíflöggun. í mínum huga
er megin málið hjá þeim að geta valsað með
rétt manna. Lög um svona mál geta ekki ver-
ið svona hér og einhvern veginn öðru vísi í
Eystrarsaltslöndum og segi bara það sem
passa útgerðarmönnum betur. Þannig leggja
þeir þetta upp og ég hafna því alfarið. Við
erum í dag að sjá íslandinga gera út skip og
fylla þá af Rússum eða öðrum fyrrum austan-
tjaldsmönnum, með fullri virðingu fyrir
þeim mönnum. Þeir eru að borga þeim 700
dollara á mánuði og skrá þá ekki einu sinni
um borð í skipin. Það er einmitt þetta sem
þessir íslensku útgerðarmenn vilja komast í.
Einhvers konar frumskógarréttur þar sem
sjómenn eru réttlausir." ■
SjÓMANNABLAÐIÐ VíKINGUR
45