Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1999, Blaðsíða 88

J. Hinriksson ehf. á árangursríkt samstarf við verkfræðideild Háskóla Islands
Fjölnota toghlerar kynntir
á sjávarútvegssýningunni
Fyrirtækið J. Hinriksson ehf.
þarf ekki sérstaka kynningu
gagnvart íslenskum útgerðum.
Frá stofnun þess árið 1963
hefur fyrirtækið þjónustað út-
gerðir og frá því er fyrstu Poly-
lce toghlerarnir litu dagsins Ijós
árið 1965 hefur góð samvinna
við íslenska skipstjóra verið
grunnur fyrirtækisins að góðum
og sterkum toghlerum. Árið
1972 var fyrsta par af Poly-lce
toghlerum selt úr landi. Það ár
voru ávalir járn- og tréhlerar
seldir til Noregs. Síðan hefur
útflutningur aukist jafnt og þétt
og undanfarin 10 ár hefur út-
flutningur verið 2/3 af fram-
leiðslunni til yfir 30 landa.
Samstarf við verkfræði-
DEILD HÍ
Árið 1992 tók J. Hinriksson
ehf. upp samstarf við verk-
fræðideild Háskóla íslands í
þróun toghlera. Þessar rann-
sóknir beinast að því að rann-
saka áhrif flæðis sjávar þegar
toghlerar eru dregnir gegnum
sjóinn (hydrodynamik) þannig
að út fáist sem mest vinnsla
(þanhæfni) út úr hlerunum og
sem minnst viðnám, sem hefur
meðal annars áhrif á eldsneyt-
iseyðslu.
Rannsóknir Háskólans eru
gerðar í öflugri tölvu skólans
þar sem mældur er þankraftur
hleranna (Cd) og viðnám þeirra
við tog (Cl) með sama forriti og
flugvélaframleiðendur nota til
rannsókna á loftviðnámi við
hönnun á flugvélum.
Afrakstur samstarfsins hefur
leitt til þess að árið 1995 var
sett á markað ný gerð flottrolls-
hlera, Poly-lce „FHS“ hlera,
með svokölluðum tvöföldum
spoiler. Þessir hlerar slógu
rækilega í gegn og eru þeir öfl-
ugustu á markaðnum hvað
varðar þanhæfni, þeir láta vel í
köstun, eru léttir í drætti og híf-
ingu.
Næst litu dagsins Ijós Poly-
lce „FHH“ hlerar, frauðfylltir
flottrollshlerar til notkunar við
uppsjávarveiðar, sem hafa
komið mjög vel út.
Þriðji afrakstur samstarfsins
var síðan Poly-lce „Concord"
hlerarnir sem varla þarf að
kynna enda búið að selja á 3.
hundrað pör á aðeins þrem
árum.
Fjölnota toghlerar
Nýjasti afrakstur þessa sam-
starfs er ný gerð toghlera sem
hefur verið um nokkurt skeið í
hönnun og þróun hjá J. Hin-
riksson ehf. Þessi gerð tog-
hlera er af svokallaðri V-gerð,
meiri á hæðina en lengdina
(high aspect ratio) og er hann-
aður með það fyrir augum að
nýtast bæði til veiða við botn,
sem og upp í sjó.
Vöntun hefur verið á toghlera
af þeirri gerð þar sem víða er
erfitt að hafa bæði flottrolls-
hlera og botntrollshlera um
borð samtímis. Jafnframt
þessu hefur reynst erfitt að
samhæfa stærð hlera jafnt fyrir
botntroll og flottroll, þar sem
stærð flottrolla hefur aukist
hröðum skrefum undanfarin ár
eins og flestum er kunnugt, en
stærð botntrolla verður ætíð
einhverjum takmörkunum háð.
Það hefur því kaliað á nauðsyn
þess að fáanlegir séu toghlerar
með nægjanlegan skverkraft
(þankraft) til að ráða við flot-
vörpur af stærri gerðinni sem
jafnframt hentaði við þær teg-
undir botntrolla, sem al-
gengastar eru.
Við hönnun fjölnota toghlera
er nauðsyn að fullnægja þeim
kröfum sem gerðar eru í dag
um skverkraft (þankraft) og að
þá sé unnt að stilla hann
þannig að toghlerinn henti
veiðarfærum af mjög misjafnri
stærð og þannig skapað
möguleika fyrir menn að skipta
af botntrolli yfir á flottroll án
þess að nauðsyn sé að skipta
um hlera ef aðstæður haga því
þannig að ekki reynist unnt að
88
Sjómannablaðið Víkingur