Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1999, Blaðsíða 54
Þorvarður Lárusson hefur rifað seglin, hann varð að hætta til
sjós vegna veikinda. Þorvarður er, þrátt fyrir að hafa þurft
að þola andstreymi af og til á ævinni, afar sáttur
Eg var heppinn
Þorvarður Lárusson.
„Ég var heppinn. Það voru úrvals menn í áhöfninni. Það var góður andi um borð.
Aðstæður mínar voru sérstakar. Ég var fjögurra ára þegar ég missti móður mína og faðir
minn lést á fermingarárinu mínu, þannig að ég var eiginlega orðinn einn.
Hann var munaðarlaus fjórtán ára þegar
faðir hans lést úr krabbameini. Þá voru rétt
um tíu ár frá því móðir hans lést. Hann var
næst yngstur átta systkina. Við fráfall móður-
innar leystist fjölskyldan upp. Faðirinn hélt
honum einum og þegar dauðinn kvaddi
hann burt, fór drengurinn ungi til föður-
bróðurs síns. Sá hafði aldrei gifst og átti ekki
börn. Reyndi allt sem hann gat til að reynast
ungum móður- og föðurlausum frænda sín-
um vel, en kunni ekki að umgangast ungt
fólk. „Ég öfundaði oft þá sem áttu venjulega
fjölskyldu,“ sagði ungi drengurinn nokkrum
áratugum síðar. Síðar missti hann son í slys-
förum og eiginkona hans varð bráðkvödd.
Sjálfúr varð hann að hætta að vinna fyrr en
hann ætlaði, er það hjartaveill. Þrátt fyrir allt
þetta er hann ekki bara sáttur við lífið, hann
er ánægður. Maðurinn er Þorvarður Lárusson
skipstjóri í Grundarfirði.
„Ég var ekki nema sjö ára þegar ég fór fyrst
til sjós, þegar pabbi var að fara á sjóinn grét ég
þar til ég fékk að fara með. Við áttum heima
í Krossnesi við Grundarfjörð og þaðan réri
pabbi. Hann réri á kanski eins og hálfs tonna
trillu. Þá var einungis róið með færi, gömlu
pundarana. Flestir voru með einn krók en þá
voru menn farnir að vera með tvo króka,“
sagði Þorvarður Lárusson í Grundarfirði þeg-
ar hann lýsir upphafi sjósóknar sinnar. Þor-
varður, eða Varði eins og hann er ævinlega
kallaður, er kominn í land fyrir fullt og allt.
Varð að hætta sem skipstjóri fyrir átta árum
sökum veikinda. Hann hafði þá verið skip-
stjóri nokk-
uð á fjórða
áratuginn.
Hann ætlar
að deila
með okkur
brotum af
sinni ævi.
„Ég fór á síld með Guðmundi Runólfsson
þegar ég var 14 ára á Runólfi, en hann var
einn Landssmiðjubátanna. Ég var fúllgildur
háseti, með heilan hlut. Þetta var sumarið
1954 og hluturinn minn var um 10 þúsund
krónur og það þótti mikill peningur."
Þeir voru á hringnót og síldin var fyrir
norðan, teygði sig austur að Raufarhöfn,
einsog Varði orðar það.
- En var þetta ekki erfitt fyrir fjórtán ára
strák, bæði að vera fastur í samfélagi
þroskaðra sjómanna og að vera að fara að
heiman í fyrsta sinn?
„Ég var heppinn. Það voru úrvals menn í á-
höfninni. Það var góður andi um borð. Að-
stæður mínar voru sérstakar. Ég var fjögurra
ára þegar ég missti móður mína og föður
minn lést á fermingarárinu mínu, þannig að
ég var eiginlega orðinn einn. Ég bjó hjá föður-
bróður mínum í Krossnesi svo það var ekki
um annað að ræða fyrir mig en að takast á við
lífið og vinna fyrir mér. Það reyndar tíðkaðist
ekkert annað. Mér þótti gaman á síldinni þó
vissulega hafi þetta verið erfitt líka. Það má
segja að aldrei hafi komið annað til greina en
að ég yrði sjómaður. Sem ungur drengur í
Krossnesi kom fyrir að ég horfði á ljós bátanna
þegar þeir voru á leið heim til Grundarfjarðar
og stundum fékkst ég ekki til að fara að sofa
fyrr en Ijósin frá þeim sáust ekki lengur.“
54 Sjómannablaðið Víkingur