Náttúrufræðingurinn - 1947, Blaðsíða 46

138
NÁTT Ú RUFRÆÖING URINN
Að undan skildu háfjallinu er eyin vel gróin, m. a. hávöxnu grasi,
seni notað er í húsþök, og stóru burknastóði, tn skóglaust er þar
að kalla.
Landspendýr eru engin í Tristansey nema aðflutt, þ. e. búpen-
ingur eyjaskeggja, setn gengur hálfvilltur í afréttunum, og mýs og
rottur, sem eru alvarleg landplága. Aftur á móti er mikil mergð
sjófugla, og þeir eru ásamt eggjunum gott búsílag. Og fiskur veður
mikill við ströndina. Hann er ein helzta matbjörg íbúanna. Þær
tegundir fiska og fugla, sent nokkuð kveður að, eru — eins og vænta
má — allar aðrar en við þekkjum liér við land.
Það var upphaf byggðar á Tristansey, að Bretar settu þar lierlið
á land árið 1816. Foringi þess hét William Glass og var skozkur að
ætt. Hann hafði með sér konu og börn. Konan var frá Suður-Afríku,
eitthvað blönduð að kyni. Aðrir liðsmenn voru Hottintottar. Um
þessar mundir var Napóleon, fyrrum Frakkakeisari, fangi á Sankti-
Helenu, og skyldi herliðið undir forustu Skotans koma í veg fyrir,
að vinir Napóleons hefðu Tristansey að bækistöð til að ná honum
úr haldi. Að ári liðnu voru Hottintottarnir sendir heim, en Skotinn
varð eftir með fjölskyldu sinni, að vísu í leyfisleysi, en hann var
aldrei sóttur.
Með einhverjum hætti komust fjórir karhnenn í viðbót til eyjar-
innar og settust þar að hjá Skotanum. En þeim varð fátt til kvenna,
eins og nærri má geta, og báru sig illa af þeini sökum. Þeir töldu
raunir sínar fyrir skipstjóra nokkrum al' hvalveiðiskipi, sem heim-
sótti þá. Hanri brást vel við. í næstu ferð hafði hann út með sér l'rá
Sankti-Helenu fjórar konur, sem voru til í að freista gæfunnar í
ókunnu landi. Þeim var raðað upp í flæðarmálinu á Tristansey, og
ógiftu karlmennirnir tóku sína hver og stofnuðu heimili. Þessar
konur voru kynblendingar svertingja og hvítra manna, og að yfir-
ltragði sóru þær sig mjög í svörtu ættina. Annars er fált eitt um þær
vitað, en fyrsti kristniboðinn, sem kom til eyjarinnar bar þeim illa
söguna og kallaði þær nöldurskjóður. Síðan hafa skipreika sjómenn
við og við bætzt í hópinn á Tristansey. Nú má heita að allir íbúar
eyjarinnar séu afkomendur kvennanna fimm, sem að framan getur.
Þeir voru 188 að tölu árið 1938 og hafði þá fjölgað um helming á
síðustu 40 áruni.
Öll byggðin á Tristansey er í einu þorpi á norðurströndunni gegnt
opnu hafi. Oft er þar ólendandi vegna brims, og póstskipið, sem
kemur einu sinni á ári frá Suður-Afríku, þarf stundum að bíða dög-