Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1970, Qupperneq 111

Náttúrufræðingurinn - 1970, Qupperneq 111
N ÁT TÚRUFRÆÐINGURINN 229 Eggjahvítuefni ........................ 12—13% Sellulósa.............................. 27—30% Kolhydröt ............................ 55—58% Fita og vax............................. 3—4% Aska í þurrefni ....................... 10—12% í velrotnum mó, sem myndaður væri af þessu grasi, er hvorki að finna sellulósu né kolhydröt. hessi efni ásamt eggjahvítuefnum og fleiri efnurn hafa ummyndazt í húmus. Húmusefni er að mestu leyti lífrænar sýrur með háan sameindar- þunga (1200—1500) og mynda sumar vatnsleysanleg alkalisölt. Húm- ussýrur má þess vegna, a. m. k. sumar þeirra, leysa úr mónum með þynntri lútarupplausn við stofuhita eða væga upphitun. En þær l'ellast út aftur, þegar upplausnin er gerð súr með steinefnasýrum. Sumar húmussýrur eru þó óleysanlegar með þessari aðferð og eru sameindir þeirra mun stærri en þeirra leysanlegu. Húmussýrur eru föst efni, dökk að lit, lítt þekkt að byggingu. Þær eru að mestu óbundnar i mónum, en ef steinefni eru mikil í mýrunum, eru sýrur þessar að nokkru leyti bundnar málmum, einkum kalsími sem Ca-húmínat. Lífræn efni eru sambönd kolefnis. Af öðrum frumefnum liafa þau að geyma einkum súrefni, vatnsefni (vetni) og köfnunarefni og sum þeirra auk þess brennistein, fosfór o. fl. Kolhydröt innihalda auk kolefnis aðeins súrefni og vetni og eru þau tvö frumefni í sömu hlutföllum og í vatni — þar af nafnið. Eggjahvítuefni innihalda sömu frumefni og auk þess köfnunar- efni. Við gerjun í mýrunum fara burt loftkennd efni, kolsýra og meth- an, svonefnt mýrargas, sem er elclfim lofttegund, er víða stígur upp úr mýrum og fenjum. Báðar þessar lofttegundir innihalda kol- efni. Breytingin í frumefnasamsetningu er þó á þann veg, að kol- efnismagn hækkar hlutfallslega. Sem dæmi má taka ummyndun sellulósu. Formúlu lyrir sellulósu má í grófum dráttum skrifa þannig (C(iH, (,O-,),, og fyrir húmus (C8H10O5)„. Ummyndunin gæti verið þessi, í mjög einfölduðu formi: 2C0H10O5 -♦ C8H10O5 + 2C02 + 2CH4 + H20 Sellulósa Húmus Kolsýra Methan Vatn
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.