Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 11

Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 11
Þetta eru stærstu kristallar sem kunn- ugt er um hér á landi. Fundist hafa jaspísmolar sem eru enn stærri, en jaspís er safn smásærra kvarskristalla, eins og kunnugt er, og getur því ekki keppt við aragónítið að þessu leyti. Af öðrum svæðum þar sem fallegt og stórt aragónít hefur fundist má helst nefna nágrenni Siglufjarðar, Norðurárdal í Borgarfirði og fjalllend- ið á milli Hnappadals og Norðurárdals á Vesturlandi. ÞAKKIR Magnús Sigurgeirsson greindi sex sýni í röntgentækjum Jarðfræðahúss Háskóla ís- lands, og Sigurður Sveinn Jónsson tók myndir þær er fylgja greininni. HEIMILDIR Gibson, I.L., D.J.J. Kinsman & G.P.L. Walker 1966. Geology of the Fáskrúðs- fjörður area, eastern Iceland. Vísinda- félag íslendinga, Greinar IV, 2. 1-52. Guðmundur Jónsson 1945. Skaftfellskar þjóðsögur og sagnir. Marteinn Skaft- fells tók saman. Bókaverslun Guð- mundar Gamalíelssonar, Reykjavík. 324 bls. Klein, C. & C.S. Hurlbut 1985. Manual of Mineralogy (after J.D. Dana)../. Wiley & Sons, New York. 596 bls. Sveinn P. Jakobsson 1980. Ágrip um berg- fræði íslands. Jökull 29. 96-99. Walker, G.P.L. 1960. Zeolite zones and dike distribution in relation to the structure of the basalts of eastern Ice- land. Journal of Geology 68. 515-528. SUMMARY Aragonite from Hólsvör, Stöðvarfjörður, E Iceland by Sveinn P. Jakobsson Icelandic Museum of Natural History P.O. Box 5320 IS-125 REYKJAVÍK Iceland An exceptional collection of large ara- gonite crystals from Hólsvör, Stöðvar- fjörður, was presented as a gift to the Mu- seum. It was discovered by a local ama- teur mineralogist in a crevasse in a basaltic lava from the Upper Miocene. The collec- tion is made up of 53 pieces, the largest of which is 65 cm across. Single crystals of aragonite average between 10 and 20 cm in length, the longest measuring 26 cm. Measurements of crystal angles perpen- dicular to the c-axis indicates aragonite; however, x-ray diffraction determinations show that the main part of each crystal group is calcite. The crystals are therefore in the main calcite pseudomorphs after aragonite, except the core, which is still aragonite. The aragonite crystals are coated with alternating layers of calcite and opal. An interesting feature is the presence of a few aragonite crystals which were broken, pre- sumably in a tectonic event, and then ce- mented by Iayers of calcite with dissemi- nated pyrite. The main localities for aragonite in Ice- land are briefly mentioned. The most fa- mous locality is without doubt Hoffellsfjall in Hornafjörður, SE Iceland. Both arago- nite and calcite were mined at this locality for industrial use, for example between the two world wars. 5
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.