Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 37

Hiti °C 40 50 60 70 80 90 100
9. mynd. Hiti í dýpstu borholunni aö Laugalandi í Eyjafirði. Sýndur er einn hitaferill
(blár), mældur meðan á borun stóð. Holan er kæld vegna þess að köldu vatni var dælt
niður í hana við borun. Hitatoppar eru þar sem æðar koma inn í holuna. Hinn ferillinn
(rauður) sýnir hita í berginu umhverfis holuna eftir að hún hefur náð jafnvægi eftir bor-
un. Einnig er sýndur svæðisbundinn hitastigull, sem er um 60 °C/km á þessum slóðum.
Hiti í holunni ofan 1600 m er hærri en svæðisbundinn hiti en lægri þar fyrir neðan. Hiti í
holunni fer hægt vaxandi niður á 2500 m dýpi, en mun örar þar fyrir neðan, sem bendir
til þess að neðri mörk jarðhitakerfisins gætu verið á því dýpi. Temperature profiles frotn
the deepest well in a geothermal field in the tertiary area in N lceland. Geothermal water is
circulating at least down to 2500 m.
skorpunnar undir íslandi, svo kallað
lag 3. Þetta styður því þá hugmynd að
hringrás lághitavatns nái að minnsta
kosti niður í gegnum efri hluta jarð-
skorpunnar.
A 10. mynd er sýnd einfölduð mynd
af lághitakerfi, sem myndast við hringr-
ás vatns í sprungum og varmanám.
RENNSLISTILRAUNIR
Til þess að kanna hugmyndina um
staðbundna hringrás vatns og varma-
nám í lághitakerfum var gerð sérstök
tilraun á jarðhitasvæðinu við Árbæ
sunnan undir Ingólfsfjalli í Ölfusi (Ól-
afur G. Llóvenz o.fl. 1987). Áður en
boranir hófust við Árbæ kom svolítið
af heitu vatni upp í nokkrum volgrum.
Boraðar voru nokkrar holur og úr
þremur þeirra hafa runnið samtals allt
að 5 1/s af 50-100°C vatni. Ein hola var
síðan boruð í um 600 m fjarlægð frá
hinum og lenti hún í köldu vatnskerfi
(18-19°C). Grunur lék á að þetta kalda
29