Náttúrufræðingurinn - 1990, Síða 28

3. mynd. Einifellshver í
Norðurárdal í Borgarfirði.
Sjá má að vatnið kemur
upp um sprungu í berg-
grunninum. A low temp-
erature spring in W- Ice-
land. The water is flowing
up to the surface along a
narrow fissure. Ljósm.
photo Lúðvík S. Georgs-
son.
sprungustykkis, sem liggur um Krísu-
vík, og skerst inn í eldri jarðlagastafla
undir jarðhitasvæðunum í Mosfells-
sveit. Telja verður mjög sennilegt að
skjálftavirkni og gliðnun á sprungu-
stykkinu sem liggur um Krísuvík eigi
þátt í að skapa og halda við lághita-
svæðunum í Mosfellssveit, sem eru
með þeim öflugustu á landinu.
í þessu samhengi má benda á að
nokkur stærri jarðhitasvæði eru á
stöðum þar sem brotabelti skera dali,
sem hugsanlega eru merki um fornar
brotalínur þó ekki sjáist önnur merki
um þær. Allir helstu jarðhitastaðir um
miðbik Skagafjarðar eru þar sem meg-
inbrotabelti með norð-norðaustlæga
stefnu gengur yfir dalinn, en hann
hefur norð-norðvestlæga stefnu. Jarð-
hitasvæðið um miðbik Eyjafjarðar er á
þeim slóðum þar sem greinileg breyt-
ing verður á stefnu dalsins, úr norð-
norðvestri í norð-norðaustur.
Eins og sýnt er á 1. mynd eru lág-
hitasvæðin á Islandi nær eingöngu ut-
an virku gosbeltanna og er greinilega
misdreift um landið (4. mynd). Lang-
flest og öflugustu jarðhitasvæðin eru
vestan eystra gosbeltisins, en sáralítill
jarðhiti er austan þess. Um ástæður
þessa hefur Iítið verið fjallað. Ingvar
B. Friðleifsson (1979) bendir á að lág-
hitasvæði séu fyrst og fremst í dölum,
sem liggja í stefnu ganga og mis-
gengja. Telur hann að vatnið streymi
á leið sinni frá hálendi til láglendis
20