Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 36

8. mynd. Samanburður á svæðisbundnum hitastigli úr djúpum borholum og hitaferlum í
borholum á nálægum jarðhitasvæðunum. Þannig er hitastigull á Akranesi borinn saman
við hita í jarðhitakerfunum við Leirá í Leirársveit og á Seltjarnarnesi og hitastigull við
Langavatn í S-Þingeyjarsýslu borinn saman við hita í jarðhitakerfinu að Laugum í
Reykjadal. Athyglisvert er að hiti í efstu jarðlögum innan jarðhitasvæðanna er mun
hærri en á sama dýpi utan þeirra, en neðan ákveðins dýpis er hiti mun lægri innan jarð-
hitakerfanna en búast mætti við út frá ótrufluðum hitastigli. Þetta sýnir glöggt að hring-
rás (hræring) vatnsins kælir bergið djúpt undir jarðhitasvæðunum og flytur varmann upp
til yfirborðs. Comparison of temperature measurements in boreholes within two low
temperature geothermal systems and the undisturbed temperature in the crust outside the
geothermal areas. Below a certain depth the temperature inside the geothermal systems is
lower than in the surrounding crust.
vatns á lághitasvæðum landsins ættað-
ur af hálendinu. Hins vegar hefur
þetta vatn runnið að jarðhitakerfun-
um á litlu dýpi (Gunnar Böðvarsson
1983) eða á yfirborði (Stefán Arnórs-
son og Gunnar Ólafsson 1986) eða
verið til staðar í berginu þegar jarð-
hitakerfið myndaðist.
Ekki er vitað hversu djúpt hringrás
vatnsins nær í lághitakerfum landsins,
en það er sjálfsagt breytilegt frá einu
svæði til annars. Á 9. mynd eru sýndir
hitaferlar úr borholu að Laugalandi í
Eyjafirði en hún er 2800 m djúp. Hiti
vatnsæða í holunni er á bilinu 75-
100°C og virðist fara hægt vaxandi nið-
ur á 2500 m dýpi. Bendir það til þess
að hringrás vatnsins nái að minnsta
kosti þangað niður. Fyrir neðan 2500
m vex hitastig mun örar með dýpi.
Gæti það bent til þess að þar sé komið
niður úr vatnskerfinu en einnig að
annað heitara kerfi sé neðar. Berglög
neðst í holunni innihalda ummyndun-
arsteindina epidót sem er talin vera
einkennandi fyrir þéttari neðri hluta
28