Samvinnan - 01.10.1972, Blaðsíða 58
Með tilliti til þessara þátta hefði verið
mjög æskilegt, að inn í sáttmálann hefði
verið felld grein um það, að aðilar væru
skuldbundnir til að leggja í gerð þriðja
aðila allar deilur, sem til kann að koma
sakir framfylgdar ákvæða hans.82) Að
nokkru leyti bætir úr því, að aðilum er
frjálst að undirrita sérstaka bókun um
áskilda niðursetningu deilna, sem gerð
var í lok Genfar-ráðstefnunnar 1958.93)
V. NIÐURSTÖÐUR
Genfar-sáttmálinn um landgrunnið
varð að virkum lögum á milli ríkjanna,
sem hann höfðu undirritað 10. júlí 1964,
þar eð 11. maí 1964 barst tuttugasta og
önnur staðfestingin frá Bretandi.04) Pleiri
en þrjátíu ríki hafa til þessa annaðhvort
staðfest eða gengið að sáttmálanum.85)
Að svo miklu leyti sem inn í sáttmálann
var fellt upptekið háttalag ríkja, nær
(Ath. Fyrstu fimm athugasemdirnar áttu að fylgja
greininni í síðasta blaði.)
62) M. W. Mouton, ,,The Continental Shelf“, 85
Recueil Des Cours 337, 1954, bls. 432.
63) Kunz, op. cit., note 24, bls 832.
64) Sjá gerðina í Abu Dhabi-gerðinni, op. cit., note
47, bls. 256.
65) Sum þessara ríkja lýstu síðar yfir rétti sínum,
til dæmis Astralía árið 1953, Indland árið 1955, Burma
og Ceylon árið 1957.
66) Sjá ráðstefnuna um lögin á hafinu á vegum
Sameinuðu hjóðanna, Official Rccords, fjórða nefnd
(Continental Shelf), Vol. VI. Geneva 1958, (sem hér
á eftir verður vísað til sem umræðunnar í fjórðu
nefndinni). Grikkland, Monaco, Sambandslýðveldið
Þýzkaland og Japan lögðust gegn slíkum sjónarmið-
um á ráðstefnunni, ibid. bls 6, 8, 14, 18. Hins vegar
féllst allur þorri fulltrúanna á, að það atferli væri
hefðbundin meginregla. Sjá í hessu samhengi skoð-
anir Rosenne, Bailey og Garcia Amador, ibid., bls.
17, 8, 15. Sjá einnig skoðanir fulltrúa Júgóslavíu og
Indlands, ibid., bls. 11, 12.
67) Sjá 48 A. J. I. L. Supp. 27, 1954.
68) Skýrsla International Law Commission frá 8.
almennu samkomu 1956, G. A. O. R. (11. almenna
samkoma). Supp. no. 9 (A/3159), bls. 11—12, 40—45.
69) Sjá um sáttmálann, Doc. A/CONF. 13/L. 55
Offical Records of the U. N. Conference on the
Law of the Sea. Vol. II, Plenary Meetings, Geneva
1958, bls. 142—143. Ríkin þrjú, sem greiddu mótat-
kvæði, voru: Sambandslýðveldið Þýzkaland, Japan og
Belgía.
70) Umræður í fjórðu nefnd, op. cit., note 66, bls.
11, 14.
71) Ibid., bls. 31, 4, 21.
72) Ibid., bls. 4.
73) Sjá The Report of the International Law Com-
mission til Allsherjarþings Sameinuðu bjóðanna um
8. almennu samkomu sína, Document A/3159, athuga-
semdir við drög að grein 67.
74) Umræður í fjórðu nefndinni, op. cit., note 66,
bls. 25.
75) Oppenheim-Lauterpacht, op. cit., note 28, bls.
564.
76) Philip C. Jessup, The Law of Territorial
Waters and Maritime Jurisdiction, 1927, bls 69—70.
77) D. H. N. Johnson, „Artificial Islands", 4 I.L.Q.
203, 1951, bls. 213—214.
78) Sjá umræður í fjórðu nefnd, op. cit., note 66,
blf 8 ag 14.
79) Ibid., bls. 17, 20.
80) Til dæmis lönd Suður-Ameríku, Ástralíu og
Ráðstjórnarríkin, ibid., bls. 14, 16, 20, 21 og 28.
81) Mouton, op. cit., note 1, bls. 285.
82) Goldie, op. cit., note 46, bls. 657.
gildi hans engu að síður til ríkja, sem
ekki hafa undirritað hann.
Af sjónarhóli alþjóðalaga séð, er Genf-
ar-sáttmálinn samningur, sem hlotið hef-
ur meginákvæði sín úr almennu háttalagi
ríkja, jafnframt því sem hann varpar
á það ljósi. Engu að síður er ekki ósenni-
legt, að framfylgd hans verði tilefni
nokkurra deilna. En rétt er að benda á,
að slíkar horfur eru ekki sérkenni þessa
sáttmála eins. Ef haft er í huga, að í Genf-
ar-sáttmálanum hefur formi verið kom-
ið á ríkjandi háttalag ríkja og framtíð-
ar-áfangar hafa verið markaðir og öfga-
sjónarmiðum á báða bóga hefur verið
hafnað, svo að hann endurspeglar við-
horf alls þorra ríkja, er ekki ástæða til
bölsýni. Sá andi samvinnu og skilnings,
sem liggur sáttmálanum til grundvall-
ar, er hin raunverulega trygging sléttrar
og felldrar starfshæfni laganna um land-
grunnið. Haraldur Jóhannsson þýddi.
83) Sir Cecil Hurst, ,,The Continental Shelf,“ 34
Trans. Grotius Society 153, 1949, bls. 161.
84) J. A. C. Gutteridge, ,,The 1958 Geneva Conven-
tion on the Continental Shelf“, 35 B. Y. B. I. L., 102,
1959, bls. 114.
85) Sjá Summary Records of the Fifth Session of
the International Law Commission, United Nations,
1953, Vol. I., bls. 144.
86) Report of the Intcrnational Law Commission
to the General Assembly, frá fimmtu almennu sam-
komu sinni, Document A/2456, málsgrein 70, Ycar-
book of the International Law Commission, United
Nations, 1953, Vol. II., bls. 214.
87) Kunz, op. cit., note 24, bls. 832.
88) Richard Young (Editorial Comment) : ,,The
Geneva Convention on the Continental Shelf,“ 52
A. J. I. L., 733 , 1958, bls. 736.
89) Shigeru Oda, op. cit., note 21, bls. 184.
90) Um skoðanir Padilla Nervo, sjá Yearbook of
the International Law Commission, United Nations,
1956, Vol. I., bls. 142.
91) Umræður í fjórðu nefnd, op. cit., note 66, bls.
25.
92) Varðandi hinar ítarlegu umræður um ,,deilu-
klausuna" í Alþjóðalaganefndinni og hinar ýmsu til-
lögur, sem fram voru bornar í því samhengi á Genf-
ar-ráðstefnunni, sem leiddu til þess, að engin slík
ákvæði voru upp í sáttmálann tekin, sjá Whiteman,
„Conference on the Law af the Sea. Convention on
the Continental Shelf“, 52 A. J. I. L. 629, 1958, bls.
654—656.
93) Um fjörutíu ríki hafa til þessa undirritað hina
sérstöku bókun, sem verið hefur í gildi frá 30. sept-
ember 1962. Athugasemd: Setningin hér að ofan er
lauslega þýdd.
94) Samkvæmt grein 11(1) í Genfar-sáttmálanum,
„skal (hann) taka gildi á þrítugasta degi frá fram-
vísun tuttugasta og annars staðfestingarskjalsins eða
aðildar til aðal-ritara Sameinuðu þjóðanna.
95) Albanía (7. desember 1964), Ástralía (14. maí
1963), Ráðstjórnarlýðveldið Bjéló-Rússland (27. febr-
úar 1961), Kambódía (18. marz 1960), Colombía (8.
janúar 1962), Tékkóslóvakía (31. ágúst 1961), Dan-
mörk (13. júní 1963), Malaja (21. desember 1960),
Finnland (16. febrúar 1960), Frakkland (14. júní
1965) , Guatemala (27. nóvember 1962), Haiti (29.
marz 1960), Jamaica (8. október 1965). Madagascar
(31. júlí 1962), Malawi (3. nóvember 1956), Holland
(18. febrúar 1966), Nýja Sjáland (18. janúar 1965),
Pólland (29. júní 1962), Portúgal (8. janúar 1963),
Rúmenía (12. desember 1961), Senegal (25. apríl
1961), Suður-Afríka (9. apríl 1963), Sviss (18. maí
1966) , Uganda (14. september 1964), Bretland (11.
maí 1964), Ráðstjórnarlýðveldið Úkraína (12. jan-
úar 1961), Bandaríkin (12. apríl 1961), Ráðstjórnar-
ríkin (22. nóvember 1960), Venezúela (15. apríl 1961),
og Júgóslavía (28. janúar 1960).
Dagur Sigurðarson:
TIL ÞÍN SEM MIG
DREYMIR DAGINN ÚTOGINN
í KVÖLD
I
Þú sem læðist framogaftur
um drauma mína og skýst
inní þá og útúr þeim að vild
einsog þú eigir þá, hlustaðu á mig, Magga.
Mig dreymdi í nótt: ég var á leið til þín
en komst hvorki áfram né afturábak þvíað
jörðin
hafði fyllst og uppfyllst í Mósebókarmerkíngu
af gráum köttum: sama hvert maður leit,
sama hvar maður steig: það varð ekki
þverfótað.
II
Kvikindin vesæl ýldu móðugrá
á lit einsog þokan sem únglíngana dreymir
úngiíngana nútildags já únglíngana nútildags
þá dreymir nebblega þoku únglíngana
nútildags
í æskudraumum mínum ólguðu vötnin,
æ hneyksli! sköndull! hversvegna dreymir
þá ekki
únglíngana nútiidags já únglíngana nútildags
að klósettin spríngi únglíngana nútildags?
III
Hví skyldi þá dreyma að vötnin kraumi?
Vötnin hafa gufað upp. Þau sveima
um háloftin og reika miðjahlíða
og þéttast í gælandi droþum á enni mínu
þviað einnig mig dreymir þoku og vælandi
ketti
núorðið, Magga, steyptu yfir þig
misturskirtli og snaraðu móðusjali
um herðar þér, knýttu þokutraf um mittið
og settu uþp huliðshjálm: skuplu
úr dalalæðuslæðu, komdu svo gángandi
híngað í einum grænum
á skóm úr góðviðrisbólstrum og kysstu mig.
IV
Villugjarnt er í þokunni
og hráslagalegt tilsýndar
en stundum er sú gráa milt skjól.
Við forðum okkur ugpí hana
og klaungrumst uppúr henni
uppí sólbaðið á tindinum.
Strax og rofar tii
rennum við okkur fótskriðu
til byggða og kveikjum elda.
58