Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1907, Blaðsíða 30
87
lagsmönnum, nema söludeildarvörur, þar sem söludeild
er, er þá verðlagning hagað svo, að einungis hrökkvi
fyrir öllum kostnaði, og tillag til varasjóðs eða stofn-
sjóðs þá ekki tekið með í verðlagið. Ágóðinn er eigi
eins ljós nje áþreifanlegur með þeirri aðferð; hann er
meira falinn eða óbeinn, heldur en hjá Eyfirðingum,
sem verðleggja fyrst eptir lægsta peningaverði og af-
henda svo árságóðann, að öðru leyti, þegar ársreikning-
ur er fullgjör, og fá menn þá áþreifanlega vissu fyrir
hagnaðinum. Petta er hin algenga aðferð í erlendum
kaupfjelögum og þykir þar bezt gefast. Sýnist og að
Eyfirðingar megi vel una því, sem vannst við fjelags-
skapinn fyrsta árið, borið saman við vanalegan ávinning
erlendra kaupfjelaga. Samanburð við hjerlend kaupfjelög
er eigi svo auðvelt að gjöra, til þess vantar svo mörg
tæki. Líklegt er að fjelög hjer nyrðra, ættu að geta haft
meiri árságóða, því hvergi norðan Iands mun vöruverð
eins lágt, til jafnaðar, sem á Akureyri, en við það hafa
Eyfirðingar miðað.
Lög fjelagsins munu, að ýmsu leyti, sniðin eptir Iög-
um danskra kaupfjelaga, en auðsætt er, að mjög miklu
er haldið af því, sem tíðkast hjá íslenzku fjelögunum,
sumu orðrjettu. Verður eigi betur sjeð en fjelagið hafi
allvel gætt hjerlendrar aðstöðu og hugsað sjer að klæða
fjelag sitt hollum og þjóðlegum búningi, sem og mun
affarasælast, í hvaða landi sem er.
Fjelagið sendir enn vörun til útlanda á samábyrgð
eigenda, eins og flest önnur hjerlend kaupfjelög. Hefir
þar enn eigi verið fundin önnur vel fær eða heppileg
leið en sú: að sama fjelagsstjórn annist um sölu inn-
lendra vara og kaup erlendra. Hvort Sambandskaupfje-
lagið getur orðið hjer nýr brautryðjandi er alveg óvíst.
Það hagar enn svo til hjer á Norðurlandi, að ekki er
opinn hagfeldur markaður, heima fyrir, með sölu á inn-
lendum vörum, í stórum stil. Hin tíðkanlega aðferð kaup-
fjelaganna er og mikið aðhald með vöruvöndun, sem eigi