Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1907, Blaðsíða 49

106
farnir að hugsa um stofnun rjómabúa, en hvatningar Sig-
urðar ráðanauts hertu mjög á mönnum. Margir voru þó
enn hikandi. Því var haldið fram, af ýmsum, á fundun-
um, að mjög ólíku væri saman að jafna á Suðurlandi
og í Suður-Þingeyjarsýslu með staðhætti og aðra að-
stöðu; hier væri strjálbyggt mjög og samgöngur í flestu
tilliti örðugar, en einkum yrðu rjómabúin hjer að byggj-
ast á sauðfjármálnyíu, að mestu leyti, þar sem rjómabúin
syðra hefðu við miklu meiri kúabú að styðjast. Pví var
haldið fram að sauðfjármálnytan væri miklu valtari grund-
völlur fyrir stofnun þessara búa, af ýmsum ástæðum:
Þar væri svo inikið undir árferðinni komið; þar kæmi
og frekast niður verkafólkseklan, og á sauðfjárafurðum
væri markaðsverðið svo breytilegt, einkum kjötinu. Pað
var eigi talið auðvelt og naumast ráðlegt, að gjöra fljóta
breyting á búnaðarháttunum í þá átt, að auka mjög kúa-
búin en fækka sauðfjenu; hjer væri, mjög víða, gnægð
af góðum beitilöndum, fyrir sauðfje sumar og vetur, en
ræktað land lítið, enn sem komið er, og seinlegt væri
að auka það, til stórra muna, vegna fólksfæðar og vetrar-
ríkis.
Prátt fyrir þessar athuganir og efasemdir ýmsra, og
meðfram vegna þess, að kjötverðið var þá fremur lágt,
hugðu margir að hjer væri fundin ný lyptistöng fyrir land-
búnaðinn, þar sem rjómabúin væru, eins og á Suður-
landi, og gengu því ótrauðir og rösklega að stofnun
þeirra.
Sumarið 1905 tóku 2 ný rjómabú til starfa í Suður-
Þingeyjarsýslu og önnur 2 i Eyjafjarðarsýslu. Veturinn
þar á eptir ráðgjörðu ýmsir að stofna ný rjómabú, t. a.
m. í Skútustaðahreppi og Húsavíkurhreppi, og var enda
búið að panta nokkuð af búsáhöldum á báðum þessum
stöðum.
En áður en hjer væri nokkuð á fasta fætur risið,
dundu yfir hin dæmafáu harðindi, vorið 1906. Jafnhliða
hrundi sauðfje niður úr sóttarpest og fórst í stórhríðar-
7