Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1907, Blaðsíða 54
111
ástæðunr.i fleira að fara varlega í það að hætta við frá-
færurnar, að svo komnu.
Hin síðustu árin hefir smjörverð innanlands hækkað
töluvert, jafnhliða því sem rjómabúunum fjölgaði og þar
af leiðandi var flutt miklu meira snijör til útlanda en áður.
Þó þessi verðhækkun sje eflaust mest megnis rjómabú-
unum að þakka hefur þetta atriði mjög dregið hugi
manna' frá rjómabúunum. F*egar öll kurl komu hjer ti!
grafar vildi verðmunur í viðskipíareikningum verða frem-
ur lítill, rjómabúunum í hag, þegar ekki var tekið tillit til
verðlaunanaa úr landssjóði, sem hæpið er að telja mikið
á til frambúðar og því naumast rjett að taka með í
samanburðinn.
Af þessari ástæðu er það með fram sprottið að rjóma-
búunum hefur ekki fjölgað eða fjelagatalan farið vaxandi.
Innlenda verðið hefur verið keppinautur og áhugi manna
fyrir rjómabúunum þess vegna minni. Mönnum hefur
fundizt betra að vera utan við þá áhættu og umstang
sem þessum fjelagsskap fylgir.
Pað er og allt af til talsverður slæðingur af þeim
mönnum sem þykir gotí að bakast við eldinn, sem aðrir
kinda, og þurfa sjálfir engu til að kosta. Sumir hafa,
meira að segja, horn í síðu fjelagsskaparins, finna hon-
um allt til foráttu og hælast yfir því að þeir »hafi það
eins gott og joeir þarna í fjelaginu«. Það sýnast eigi vera
of háar drengskaparkröfur gjörðar til þeirra manna, sem
engan fjelagsskap vilja styðja, þó heimtað sje að þeir
láti þann fjelagsskap óáreittan, sem þeir hljóta að sjá og
viðurkenna að er gagnlegur, eigi að eins öðruin heldur
og sjálfum þeim. Pessa eru þó dæmin opt og tíðum.
Hið fornkveðna gleymist hjer of opt: »sjer grefur gröf
þó grafi«.
Einn örðugleikinn, sem rjómbúin eiga við að stríða,
er strjálbyggðin; flutningur rjómans verður því dýr og
vandasamur. Búin þurfa að vera nokkuð stór, til þess
að geta borið sig, og fjelagssvæðið verður því og að